Ως εξωτερική ωτίτιδα χαρακτηρίζονται όλες οι φλεγμονώδεις βλάβες που εντοπίζονται στο δέρμα του έξω ακουστικού πόρου (η οπή του αυτιού που οδηγεί στο τύμπανο).

Διακρίνονται 3 συνηθισμένοι τύποι εξωτερικής ωτίτιδας που καλύπτουν σχεδόν όλες τις περιπτώσεις:

1. Η φλεγμονώδης μορφή που οφείλεται σε προσβολή του δέρματος από μικροβιακό παράγοντα, συνήθως σταφυλόκοκκο ή ψευδομονάδα,

2. η εκζεματοειδής μορφή, η οποία είναι κατά κάποιον τρόπο αλλεργικής-ανοσολογικής αιτιολογίας και

3. η σμηγματορροϊκή μορφή από υπερέκκριση σμήγματος (λιπώδης ουσία που εκκρίνεται από τον θύλακο της τρίχας και λιπαίνει το δέρμα) που συχνά οφείλεται σε ορμονική δυσαρμονία.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Αρχικώς φαγούρα μέσα στον πόρο λόγω της αρχόμενης φλεγμονής. Με την πρόοδο της βλάβης η φαγούρα εξελίσσεται βαθμιαία σε πόνο. Κάθε κίνηση του πτερυγίου όπως κατά τη μάσηση, προκαλεί πόνο. Το οίδημα του πόρου είναι δυνατόν να προκαλέσει παροδική βαρηκοΐα λόγω απόφραξης.

Η εμφάνιση πυρετού και κακουχίας είναι ενδεικτικό διασποράς της φλεγμονής στους λεμφαδένες.

ΜΟΡΦΕΣ
Η πλέον συνηθισμένη μορφή εξωτερικής ωτίτιδας από τις προαναφερόμενες, είναι η διάχυτη φλεγμονώδης μικροβιακή εξωτερική ωτίτιδα ή αλλιώς «αυτί του κολυμβητή», η οποία και είναι πολύ συχνή κατά τους θερινούς μήνες.

Συχνά στην εξωτερική ωτίτιδα συνυπάρχουν και μύκητες ως ευκαιριακοί μικροοργανισμοί λόγω της χρήσης τοπικών αντιβιοτικών, πτώσης της άμυνας του δέρματος τοπικά από τη φλεγμονή και την υγρασία, λόγω των συνθηκών που επικρατούν τους καλοκαιρινούς μήνες.

Μια άλλη, ευτυχώς, εξαιρετικά σπάνια, μορφή εξωτερικής ωτίτιδας είναι η κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα των διαβητικών (δεν έχει καμία σχέση με τον καρκίνο). Λέγεται όμως έτσι λόγω της σοβαρότητας της φλεγμονής που εξελίσσεται στην περιοχή και η οποία δεν είναι δυνατό να αναχαιτισθεί με επακόλουθο την επέκταση της φλεγμονής προς τα ενδότερα του κρανίου, κατάσταση που μπορεί να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς. Εμφανίζεται σε ηλικιωμένους διαβητικούς ασθενείς με άλλα συνοδά νοσήματα και χαμηλή άμυνα οργανισμού.

Η θεραπεία
Η συχνή επισκόπηση με επανειλημμένους καθαρισμούς και αποσπόγγιση του έξω ακουστικού πόρου από τον ειδικό γιατρό, αποτελεί αναμφίβολα τον κυριότερο παράγοντα για την ίαση όλων των μορφών εξωτερικής ωτίτιδας. Ειδικά στη διάρκεια των θερινών μηνών, με την υψηλή θερμοκρασία και την υγρασία, απαιτούνται επίμονες προσπάθειες για τη διατήρηση της ξηρότητας του πόρου.

Η ανακούφιση του πόνου απαιτεί συνήθως παυσίπονα για λίγες ημέρες. Εξέχουσα βέβαια θέση κατέχουν τα αντιβιοτικά στη θεραπεία της εξωτερικής ωτίτιδας με τη μορφή των σταγόνων για τοπική εφαρμογή, κατά κύριο λόγο, ενώ σπανιότερα όταν υπάρχει επέκταση της φλεγμονής και αδενοπάθεια, τότε συνιστάται η χορήγησή τους και από το στόμα (αν και είμαι αντίθετος στην πάγια. λήψη αντιβιοτικών από το στόμα). Ο ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει το ενδεχόμενο μελλοντικών επεισοδίων, ιδιαίτερα έπειτα από κολύμβηση. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να διατηρεί το αυτί του στεγνό με την τακτική χρήση αραιωμένου οινοπνεύματος 2-3 φορές την εβδομάδα.

Τέλος, δεν θα πρέπει να ξύνει το αυτί του με οποιοδήποτε μέσο.

Χειρούργος ΩΡΛ Βασίλειος Ρίζος
e-mail: [email protected]
ιστοσελίδα: www.v-rizos.gr