Το να πάμε για ύπνο πριν τα μεσάνυχτα είναι σημαντικό - μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στην ποιότητα του ύπνου, την παραγωγικότητα και τη γενική υγεία μας. Όλοι μας έχουμε ένα εσωτερικό βιολογικό ρολόι που στέλνει σήματα στον εγκέφαλό μας ότι είναι ώρα για ύπνο μόλις δύσει ο ήλιος.

Βγαίνοντας εκτός του κιρκάδιου ρυθμού μας ή διαταράσσοντάς τον, μπορούμε ενδεχομένως να απορρίψουμε το εσωτερικό βιολογικό μας ρολόι και επομένως να επηρεάσουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία.

Τι αποκαλύπτει για σένα η ώρα που πηγαίνεις για ύπνο

Πώς το σώμα μας ξέρει τι ώρα είναι
Ο κιρκάδιος ρυθμός μας βοηθά τον εγκέφαλό μας να παρακολουθεί πότε πρέπει να είμαστε ξύπνιοι και πότε πρέπει να κοιμόμαστε. Ρυθμίζει τον ύπνο μας, ενώ δίνει επίσης σήμα πότε πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και πότε να νυστάζουμε με βάση τις ελαφριές αλλαγές στο περιβάλλον μας, όπως η ανατολή και η δύση του ηλίου. Αυτή η ριζωμένη συμπεριφορά είναι παρούσα εδώ και χιλιάδες και χιλιάδες χρόνια και διαμορφώνεται από την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της. Χωρίς τον κιρκάδιο ρυθμό, δεν είμαστε σε θέση να βελτιστοποιήσουμε πόση ενέργεια ξοδεύει το σώμα μας και πότε, πράγμα που σημαίνει ότι βοηθά στη διατήρηση όλων των πτυχών της ζωής μας.

«Ο κιρκάδιος ρυθμός χρησιμοποιεί το φως του ήλιου που εισέρχεται στα μάτια μας για να μας κρατά σε ένα 24ωρο πρόγραμμα», εξηγεί η ειδικός στον ύπνο και νευροεπιστήμονας Chelsie Rohrscheib. «Το φως που εισέρχεται στα μάτια μας κάνει τον εγκέφαλο να καταστέλλει τη μελατονίνη, μια από τις κύριες ορμόνες που ρυθμίζουν τον ύπνο».

Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που στέλνει ένα σήμα στο σώμα σας για ύπνο. Η Rohrscheib λέει ότι καθώς σκοτεινιάζει και εισέρχονται λιγότερες πληροφορίες φωτός στα μάτια μας, η παραγωγή μελατονίνης αυξάνεται μέχρι να φτάσει σε ένα συγκεκριμένο όριο, οπότε σηματοδοτεί στον εγκέφαλο ότι είναι ώρα για ύπνο.

Γενικά, αυτό το σήμα μελατονίνης εμφανίζεται πολύ πριν τα μεσάνυχτα. Όσο περισσότερο μένουμε ξύπνιοι μετά από αυτό το σημείο, τόσο περισσότερο διαταράσσουμε τον φυσικό μας κύκλο ύπνου. «Όταν διασχίζουμε ζώνες ώρας, αυτή η διαδικασία διαταράσσεται», περιγράφει η ειδικός στον ύπνο και ερευνήτρια Nerina Ramlakhan. «Περιβαλλοντικές ενδείξεις όπως η θερμοκρασία και τα επίπεδα φωτός αλληλεπιδρούν με τον κιρκάδιο χρονόμετρο που λέει στο σώμα τι ώρα είναι».

3 λόγοι για τους οποίους μπορεί να έχεις προβλήματα με τον ύπνο

Γιατί ο ύπνος πριν τα μεσάνυχτα κάνει καλό στην υγεία μας
Εκτός από τη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού, ο ύπνος πριν τα μεσάνυχτα μπορεί να επηρεάσει τη συνολική ευεξία μας όταν είμαστε ξύπνιοι. «Ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα βοηθά να διασφαλιστεί ότι έχεις αρκετές ώρες έκθεσης στο φως κατά τη διάρκεια της ημέρας για να ρυθμίσεις την παραγωγή μελατονίνης σου», λέει η Rohrscheib. «Το να μην ξυπνάς αρκετά νωρίς το πρωί και να μην εκτίθεσαι στον ήλιο που χρειάζεσαι για να διατηρήσεις τον κιρκάδιο ρυθμό σου σχετίζεται με τη δυσκολία να κοιμηθείς και μπορεί να επηρεάσει την υγεία σου».

Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που πέφτουν για ύπνο αργά και έχουν πρόβλημα να ξυπνήσουν το πρωί έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής, εκτός από πολύ υψηλότερο κίνδυνο ψυχολογικών διαταραχών και διαβήτη. «Οι άνθρωποι που δεν έχουν καλά ρυθμισμένο κιρκάδιο ρυθμό είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από γνωστικά ελλείμματα όπως κακή εστίαση, αναστολή της μάθησης και μειωμένη εδραίωση μνήμης», εξηγεί η Rohrscheib. «Τα άτομα με μη φυσιολογικό κιρκάδιο ρυθμό διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο για ορισμένες παθήσεις ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη».

Τι συμβαίνει όταν πηγαίνουμε για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα;
Το να πηγαίνεις για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα μερικές φορές είναι εντάξει — και συχνά αναπόφευκτο - αλλά το να πηγαίνεις για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα όλη την ώρα μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα υγείας στη συνέχεια.

Το να πηγαίνεις για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα «μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια εξάντληση και κόπωση, ακόμη και σε προβλήματα θυρεοειδούς και εξουθένωση», λέει η Ramlakhan. Σύμφωνα με την έρευνα και την εμπειρία της, πολλοί άνθρωποι που πέφτουν για ύπνο αργότερα τείνουν να υπερκοιμούνται την επόμενη μέρα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αφύπνιση με αδράνεια ύπνου ή αφύπνιση στη μεταβατική κατάσταση μεταξύ ύπνου και εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη απόδοση, μειωμένη επαγρύπνηση και επιθυμία επιστροφής στον ύπνο.

«Αυτό το κακό πρότυπο ύπνου μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή σου, καθώς και τη σωματική σου υγεία», προσθέτει η Ramlakhan. Επομένως, ο ύπνος πριν τα μεσάνυχτα είναι ένας υγιής στόχος που πρέπει να επιδιώξεις. Αν και μπορεί να μην είναι πάντα εφικτό, οι ειδικοί συνιστούν να κοιμάσαι όσο το δυνατόν περισσότερο αυτές τις κρίσιμες ώρες πριν το ρολόι χτυπήσει τις 12 π.μ.