Διαστάσεις επιδημίας τείνουν να λάβουν σε όλον τον κόσμο οι επιπλοκές του διαβήτη, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς δεν κατορθώνουν να ρυθμίσουν σωστά το σάκχαρό τους, ενώ συχνά αμελούν τις εξετάσεις τους. Επίσης, στοιχεία από διεθνείς και ελληνικές μελέτες δείχνουν ότι και στη χώρα μας, μόνο ένας στους 5 ασθενείς με διαβήτη φροντίζουν να κρατούν την κατάσταση της υγείας τους υπό έλεγχο. Οι υπόλοιποι, παραμελούν ακόμα και τις βασικές εξετάσεις. Αυτός όμως είναι και ο λόγος, που σύμφωνα με τις στατιστικές: περίπου ο ένας στους δύο παρουσιάζει καρδιαγγειακές επιπλοκές και σοβαρά προβλήματα στα πόδια, ενώ οι τέσσερις με πέντε στους δέκα, έχουν ήπιες έως σοβαρές βλάβες στην όραση. Επιπλέον, ο ένας στους δύο νεφροπαθείς που κάνει αιμοκάθαρση, είναι διαβητικός.
Προλάβετε τις επιπλοκές
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΜΕΛΕΙΤΕ
1. Την Οφθαλμολογική εξέταση: Κάνοντας βυθοσκόπηση μία φορά το χρόνο, μειώνεται ο κίνδυνος για μια από τις πιο σοβαρές συνέπειές του διαβήτη, που είναι η λεγόμενη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Δηλαδή η προσβολή του αμφιβληστροειδούς (του βυθού του ματιού) που οφείλεται στην αλλοίωση των αγγείων λόγω του υψηλού σακχάρου στο αίμα. Αν διαπιστωθούν αλλοιώσεις, τότε καλό είναι οι επισκέψεις να γίνονται κάθε 3 με 4 μήνες, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να προβλεφθούν έγκαιρα οι βλάβες.
2. Τον έλεγχο των νεφρών: Όπως τα μάτια έτσι και τα νεφρά έχουν μικρά αγγεία που μπορεί να επηρεαστούν από το διαβήτη, αν δεν τον ρυθμίζετε καλά. Είναι άλλωστε γνωστό, ότι ο διαβήτης αποτελεί την πρώτη αιτία αιμοκάθαρσης παγκοσμίως. Κάνοντας λοιπόν τακτικά τις εξετάσεις αίματος και ούρων που έχει συστήσει ο γιατρός και σχετίζονται με την κατάσταση των νεφρών σας μπορείτε να προλάβετε σοβαρές επιπλοκές. Επιπλέον, σήμερα με τη βοήθεια των νέων εργαστηριακών τεχνικών υπάρχει η δυνατότητα να ανιχνευτεί μια αρχόμενη νεφρική προσβολή από το διαβήτη, με τη μέτρηση της αλβουμίνης των ούρων σε τυχαίο δείγμα. Η εξέταση αυτή πρέπει να γίνεται στους διαβητικούς τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, μαζί φυσικά με τις εξετάσεις αίματος (ουρία, κρεατινίνη, ηλεκτρολύτες) και να επαναλαμβάνεται ανά 6μηνο, αν τα αποτελέσματα είναι παθολογικά.
3. Τον έλεγχο της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης: Πρόκειται για εξέταση που γίνεται στο πλαίσιο της παρακολούθησης των διαβητικών, η οποία αποτελεί δείκτη των μέσων τιμών της γλυκόζης του αίματος των τελευταίων 3 περίπου μηνών.
4. Τη μέτρηση της γλυκόζης αίματος: Tα άτομα με διαβήτη θα πρέπει να καταγράφουν τακτικά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα τους, ώστε να κατανοούν καλύτερα τον τρόπο που επιδρούν οι συνήθειές τους (διατροφή, άσκηση κ.λπ.) και μειώνοντας έτσι, τον κίνδυνο των επιπλοκών που προκύπτουν όταν τα επίπεδα γλυκόζης είναι σταθερά υψηλά. Παράλληλα, η απλή, καθημερινή αυτομέτρηση μπορεί να οδηγήσει σε πολύ θετικά αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου και να κάνει τη ζωή με διαβήτη πιο απλή.
Διαβάστε στην επόμενη σελίδα τις υπόλοιπες εξετάσεις καθώς και τι πρέπει να περιλαμβάνει το πιάτο του διαβητικού.
5. Τον τακτικό καρδιολογικό έλεγχο: Ο ετήσιος καρδιολογικός έλεγχος είναι απολύτως ενδεδειγμένος στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη καθώς η στεφανιαία νόσος έχει ιδιαίτερα αυξημένη επίπτωση στα άτομα αυτά. λεκτροκαρδιογράφημα, τρίπλεξ καρδιάς ή τεστ κοπώσεως είναι κάποιες από τις εξετάσεις που θα σας ζητήσει ο καρδιολόγος σας, κατά την κρίση του, στον ετήσιο καρδιολογικό έλεγχο.
6. Τον έλεγχο των κάτω άκρων: Ο έλεγχος των αρτηριών των κάτω άκρων επιβάλλεται να πραγματοποιείται μια φορά ετησίως, ιδίως αν υπάρχει πόνος των γαστροκνημίων κατά τη βάδιση. Η βαρύτητα του προβλήματος αξιολογείται ανάλογα με την απόσταση που μπορεί να διανύσει ο ασθενής πριν εμφανιστεί ο πόνος. Σε περίπτωση που βρεθεί κάποιου βαθμού στένωση, η εξέταση χρήζει επανάληψης σε λιγότερο από ένα χρόνο.
7. Την επίσκεψη σε ιατρείο «διαβητικού ποδιού»: Αν επισκέπτεστε ένα εξειδικευμένο ιατρείο διαβητικού ποδιού μία φορά το χρόνο, μειώνετε τις πιθανότητες να περάσει απαρατήρητη μια περιφερική αγγειοπάθεια, η οποία μπορεί να δημιουργήσει πολύ σοβαρά προβλήματα στα πόδια. Επίσης, πολύ σημαντική είναι η πρόληψη, η οποία βασίζεται σε ειδικά παπούτσια και κάλτσες για διαβητικούς, καθώς και στη σωστή εκπαίδευση του διαβητικού πάνω στην καθημερινή φροντίδα των ποδιών του. Εξετάζετε λοιπόν καθημερινά τα πόδια σας, προσέχετε εάν υπάρχουν τραυματισμοί, αλλαγή ιστών και διαφοροποιήσεις στο δέρμα ή στα νύχια και ενημερώνετε τον γιατρό σας αμέσως, για οποιοδήποτε πρόβλημα.
Το πιάτο του διαβητικού
Σύμφωνα με τους ειδικούς από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας, Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των επιπλοκών του, οι βασικοί κανόνες της διατροφής των ατόμων με διαβήτη πρέπει να έχουν σαν πρότυπο τη Μεσογειακή Δίαιτα. Δηλαδή να στηρίζεται στα όσπρια, στα λαχανικά, στα φρούτα, στα δημητριακά και να διαθέτει το ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λιπαρών. Εξάλλου, ο μεσογειακός τρόπος διατροφής συμβάλει όχι μόνο στην πρόληψη του διαβήτη αλλά και πολλών ακόμα σύγχρονων ασθενειών (καρδιακών παθήσεων, παχυσαρκίας, καθώς και ορισμένων μορφών καρκίνου). Με δυο λόγια, η διατροφή των διαβητικών πρέπει να περιλαμβάνει:
* 5 έως 6 μικρά γεύματα την ημέρα
* Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες (φρούτα ,λαχανικά, όσπρια, δημητριακά).
* Περιορισμένα λίπη και αυτά να μην είναι κορεσμένα(όπως τα ζωικά λίπη).
* Ελάχιστο αλάτι
Προσοχή: Η κατανάλωση περισσότερων ή λιγότερων υδατανθράκων (ρύζι, πατάτες, ψωμί) σε ένα γεύμα ή από μέρα σε μέρα, επηρεάζει τις διακυμάνσεις της γλυκόζης αίματος. Γι’ αυτό, χρειάζεται προσοχή στις ποσότητες και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζουν οι διαβητικοί το περιεχόμενο σε θερμίδες ή ακόμη σε υδατάνθρακες των τροφών που καταναλώνουν.
Μην ξεχνάτε: σύμφωνα με τις συστάσεις των διεθνών οργανισμών που ασχολούνται με το διαβήτη, η ζάχαρη δεν αποτελεί απαγορευμένη τροφή εφόσον καταναλώνεται υπό προϋποθέσεις και το διαβητικό άτομο γνωρίζει πώς θα χειριστεί το σάκχαρό του. Όσο για τη χρήση γλυκαντικών ουσιών χωρίς θερμιδική αξία είναι ελεύθερη αλλά πάντα με μέτρο.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 150
Update: Νοέμβριος 2016
