Έχεις μετρήσει πόσες ώρες οδηγείς την ημέρα; Και αν ναι, έχεις αναρωτηθεί μήπως το αυξημένο στρες, τα προβλήματα με τα μάτια σου αλλά και διάφορα άλλα προβλήματα υγείας που ταλαιπωρούν το μυϊκό ή το πεπτικό σου σύστημα σχετίζονται με το χρόνο που περνάς μέσα στο αυτοκίνητο; Όμως, επειδή εκ των πραγμάτων δεν μπορείς να αποφύγεις την καθημερινή οδήγηση και κυρίως τις ώρες της κυκλοφοριακής αιχμής, δες τουλάχιστον πώς θα περιορίσεις τις βλαβερές συνέπειες στην υγεία σου.

Όταν οδηγώ πονάει η πλάτη μου

ΠΙΘΑΝΗ ΑΙΤΙΑ: Η στάση του σώματος. «Η κακή στάση που παίρνει το σώμα κατά την οδήγηση είναι αιτία έντασης της σπονδυλικής στήλης, των συνδέσμων, των μυών και των οστών. Επιπλέον, η πίεση στην οποία υποβάλλεται η πλάτη σου όταν οδηγείς και δεν κάθεσαι σωστά είναι διπλάσια από εκείνη στην οποία η πλάτη υποβάλλεται όταν στέκεσαι», επισημαίνουν οι ειδικοί από την Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ορθοπαιδικής και Τραυματολογίας. Οι αρνητικές λοιπόν συνέπειες της κακής θέσης κατά το οδήγημα εκδηλώνονται όχι μόνο σε αυτούς που οδηγούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα αλλά και σε εκείνους που κάνουν λιγότερο συχνά, μικρά ταξίδια ή διαδρομές με το αυτοκίνητό τους.

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ:

• Ρύθμισε το κάθισμα, έτσι ώστε τα πόδια να σχηματίζουν γωνία 110º-120º και η λεκάνη να στηρίζεται καλά στην πλάτη του.
• Κατά την οδήγηση τα χέρια σου πρέπει να ακουμπούν άνετα πάνω στο τιμόνι και η πλάτη σου να ακουμπά στην πλάτη του καθίσματος.
• Εάν θέλεις να χαλαρώσεις το μυϊκό σύστημα της πλάτης, στο πρώτο κόκκινο φανάρι ακούμπησε τα χέρια στο κάτω μέρος του τιμονιού, λύγισε τους αγκώνες και τέντωσε την πλάτη.
• Όταν είσαι αναγκασμένη να οδηγείς για πολλή ώρα, προσπάθησε να κάνεις ένα διάλειμμα κάθε μιάμιση ώρα.
• Όταν ξεφορτώνεις κάτι από το αυτοκίνητο, μην στρίβεις προς το πίσω κάθισμα για να το κάνεις. Προτίμησε να κατεβείς και να ανοίξεις την πίσω πόρτα για να το πάρεις.

Τελευταία δεν βλέπω πολύ καλά

ΠΙΘΑΝΗ ΑΙΤΙΑ: Η οφθαλμική κόπωση. Από την ηλικία των 40 αρχίζουν και οι πρώτες αλλαγές στην όραση. Για παράδειγμα, ο φακός του ματιού χάνει τη δυνατότητά του να εστιάζει γρήγορα, η περιφερική όραση μειώνεται και ο αμφιβληστροειδής χιτώνας γίνεται λιγότερο ευαίσθητος στο φως. Επομένως, ύστερα από πολύωρη οδήγηση η θολή όραση, το τσούξιμο ή το κοκκίνισμα των ματιών μπορεί να υποδηλώνουν οφθαλμική κόπωση. Επίσης, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί από την Ελληνική Εταιρεία Γλαυκώματος: «Ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τους μεσήλικες οδηγούς και τους ηλικιωμένους είναι το γλαύκωμα, με 250.000 Έλληνες να υποφέρουν από τη νόσο και τους μισούς από αυτούς –αν και οδηγούν αυτοκίνητο– να μην το γνωρίζουν».

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ:

• Να πηγαίνεις τακτικά στον οφθαλμίατρο για εξέταση των ματιών σου. Το ελάχιστο είναι μία φορά κάθε δύο χρόνια και συχνότερα εάν έχεις διαπιστώσει αλλαγές στην όρασή σου.
• Εάν ο οφθαλμίατρος σού δώσει διορθωτικά γυαλιά ή φακούς επαφής, θα πρέπει να τα φοράς απαραίτητα όταν οδηγείς. Επίσης εάν αντιμετωπίζεις δυσκολίες κατά τη νυχτερινή όραση, συζήτησέ το μαζί του.
• Διατήρησε τα καθρεφτάκια του αυτοκινήτου αλλά και τις επιφάνειες των γυαλιών σου όσο το δυνατόν πιο καθαρά, για να μη δημιουργούν πρόσθετα εμπόδια στην όρασή σου.

Το άγχος μου μεγαλώνει με την οδήγηση

ΠΙΘΑΝΗ ΑΙΤΙΑ: To μποτιλιάρισμα. Η κίνηση στους δρόμους είναι αυτό που συνήθως στρεσάρει τον οδηγό, ο οποίος βιάζεται να πάει στη δουλειά του. Πολλοί αναφέρουν ότι κατά τη διάρκεια ενός μποτιλιαρίσματος έχουν έντονο πόνο στο στήθος, ανακατωμένο στομάχι και αισθάνονται ότι θα χάσουν τις αισθήσεις τους. Άλλοι πάλι νιώθουν δύσπνοια, ταχυπαλμία ή μουδιάσματα στα χέρια ή τα πόδια. Αν λοιπόν είσαι από τα άτομα που υποβάλλονται καθημερινά σε παρόμοιες στρεσογόνες καταστάσεις εξαιτίας της οδήγησης, τότε υπάρχει ο κίνδυνος οι ψυχοσωματικές αντιδράσεις σε φάση συναγερμού να γίνουν μόνιμες. Σύμφωνα μάλιστα με την ερευνήτρια dr. Mary Ann McLaughlin του Mount Sinai Medical Center της Νέας Υόρκης: «Η ένταση της καθημερινής οδήγησης αυξάνει τα επίπεδα της αδρεναλίνης, που συνεπάγεται και την αύξηση της πίεσης. Έτσι, η υπέρταση, η ταχυκαρδία, η έντονη κυκλοφορία του αίματος εγκαθίστανται για τα καλά, σε βαθμό εξοντωτικό για την καρδιά και τα συστήματα που εξαρτώνται απ’ αυτήν».

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ:

• Μια λύση για να κυλήσει η πρωινή σου μετακίνηση πιο ήρεμα είναι να ξεκινήσεις για τη δουλειά πιο νωρίς απ’ ό,τι συνήθως. Με αυτό τον τρόπο θα μετριάσεις την καθημερινή ένταση και κούραση.
• Δοκίμασε επίσης μια εναλλακτική διαδρομή, που πιθανόν να έχει λιγότερη κίνηση, ώστε να αποφεύγεις σε καθημερινή βάση τα έντονα κυκλοφοριακά προβλήματα και γενικότερα την ταλαιπωρία.
• Αν βρίσκεσαι ακινητοποιημένη σε μποτιλιάρισμα, μια ήρεμη μουσική θα βοηθήσει στην καταπολέμηση της κούρασης και του άγχους. Επίσης να κινείς τα χέρια, τα πόδια ή να τεντώνεις τους ώμους – είναι μια μορφή εκτόνωσης.

Παθαίνω ψύξη και «πιασίματα» σε ώμους και αυχένα

ΠΙΘΑΝΗ ΑΙΤΙΑ: Οι εναλλαγές ζέστης-κρύου. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η οδήγηση είναι από τις πιο κλασικές αιτίες για την ψύξη και τα πιασίματα στους ώμους, στον αυχένα, στην πλάτη ή στη μέση. Και αυτό γιατί η πολύωρη χρήση του αυτοκινήτου συνεπάγεται και τη χρήση του κλιματιστικού αλλά και το συχνό ανεβοκατέβασμα του παραθύρου και τις εναλλαγές ζέστης-κρύου που ευνοούν τις ψύξεις.

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ:

• Εάν είσαι επιρρεπής στις ψύξεις, όταν ιδρώνεις να αλλάζεις οπωσδήποτε ρούχα και να προφυλάσσεις τον αυχένα σου με ένα μαντίλι.
• Απόφευγε και τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας, καθώς και τα ρεύματα αέρα.
• Σε περίπτωση που εκτεθείς ξαφνικά στο κρύο φρόντισε να επιστρέψεις αμέσως στη ζέστη.
• Φρόντισε ακόμα να μη σε «χτυπάει» ο αέρας του κλιματιστικού.
• Εάν τελικά πάθεις ψύξη, ο ορθοπαιδικός θα σου συστήσει τη λήψη ενός μυοχαλαρωτικού και ενός αναλγητικού. Θα σε ανακουφίσει επίσης η επάλειψη με μια θερμαντική αλοιφή στην πάσχουσα περιοχή, επειδή η ζέστη βοηθά στη λύση του μυϊκού σπασμού (η χρήση του πάγου συνιστάται μόνο όταν υπάρχει έντονο αίσθημα καύσου-καυσαλγίας).

Οι τρεις πιο ευάλωτες ομάδες

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η Βρετανική Εταιρεία Χειροπρακτών, ορισμένες ομάδες πληθυσμού αντιμετωπίζουν περισσότερο μυοσκελετικά προβλήματα από άλλους εξαιτίας της κακής στάσης που έχει το σώμα τους ενώ οδηγούν. Οι ομάδες αυτές είναι:

1. Οι γονείς που πηγαινοφέρνουν τα παιδιά τους στο σχολείο με το αυτοκίνητο. Κι αυτό γιατί δεν διατηρούν μια σωστή θέση στο κάθισμα του οδηγού – συχνά χρειάζεται να γυρίζουν προς το πίσω κάθισμα, για να φροντίσουν τα παιδιά τους. Γυρίζοντας όμως συνεχώς προς τα πίσω στρίβουν πολύ την πλάτη τους, χωρίς να κινείται η λεκάνη, με αποτέλεσμα να βλάπτουν τη σπονδυλική τους στήλη.
2. Οι εργαζόμενοι που ταξιδεύουν με αυτοκίνητο για επαγγελματικούς λόγους. Σε αυτό συμβάλλουν διάφοροι παράγοντες, όπως η πίεση που νιώθουν λόγω έλλειψης χρόνου, η ενδυμασία με κοστούμια που τους κάνουν να μη νιώθουν άνετα, τα ακατάλληλα παπούτσια για οδήγημα που πιθανόν να φορούν. Επίσης, οι κινήσεις μέσα στο αυτοκίνητο, όπως όταν γυρίζουν προς τα πίσω για να πάρουν κάποια πράγματα ή, ακόμη, χειρότερα όταν παρκάρουν και εργάζονται στο φορητό υπολογιστή, τον οποίο τοποθετούν πάνω στα γόνατά τους.
3. Οι επαγγελματίες οδηγοί, όπως οι ταξιτζήδες, οι οδηγοί φορτηγών και άλλοι κάθονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα στην ίδια θέση. Αυτό μειώνει την κυκλοφορία αίματος στους μυς και στις αρθρώσεις, με επακόλουθο την κούραση και τους πόνους.

ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 150

Update: Νοέμβριος 2015.