Οι εξάψεις, οι αϋπνίες, οι εφιδρώσεις αλλά και οι κυκλοθυμικές μεταπτώσεις σου τον τελευταίο καιρό, σε συνδυασμό με κάποιες ανωμαλίες στην περίοδο, δείχνουν ότι μπήκες στη φάση της εμμηνόπαυσης. Όσο λοιπόν και αν σου φαίνεται δύσκολο, είναι στο χέρι σου να περάσεις τις βιολογικές και ψυχολογικές αλλαγές που προκύπτουν, χωρίς ουσιαστικά προβλήματα.

Άλλωστε, όπως επισημαίνουν και από την Eλληνική Eταιρεία Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης: «Η γυναίκα που μπαίνει στην εμμηνόπαυση (δηλαδή στην οριστική παύση της λειτουργίας των ωοθηκών της) θεωρείται και είναι νέα, καθώς με τα σημερινά δεδομένα έχει μπροστά της πολλά χρόνια υγιούς και παραγωγικής ζωής. Αρκεί να αντιμετωπίσει σωστά τα συμπτώματα αυτής της μεταβατικής περιόδου».

Διάβασε λοιπόν προσεκτικά ποιες είναι οι κινήσεις που από εδώ και πέρα πρέπει να κάνεις αλλά και για τους παράγοντες που καθορίζουν την πρόωρη εμμηνόπαυση.

Πότε τελικά αρχίζει;

Αν και πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ηλικία εμμηνόπαυσης της μητέρας μπορεί να αποτελέσει οδηγό και για την κόρη, φυσιολογικά η μέση ηλικία εμμηνόπαυσης είναι τα 48-51 έτη, ενώ 1-2% των γυναικών εμφανίζουν εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 40 ετών και 5% μετά την ηλικία των 55 ετών. Στην περίπτωση που εμφανιστεί πριν από τα 40, ονομάζεται πρόωρη εμμηνόπαυση και είναι συνήθως κληρονομική. Επίσης συχνά σε γυναίκες που καπνίζουν ή έχουν εκτεθεί σε τοξικούς παράγοντες και ακτινοβολία η εμμηνόπαυση ξεκινάει πιο νωρίς, πριν από την ηλικία των 48 ετών.

Πες μου τι να κάνω!

Λίγο πιο νωρίς, λίγο πιο αργά, η εμμηνόπαυση, όποτε και αν συμβεί, πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια φυσιολογική περίοδος της ζωής σου, λένε οι ειδικοί και προτείνουν τις παρακάτω κινήσεις που θα σε βοηθήσουν ουσιαστικά.

«Οπλίσου» κατά της οστεοπόρωσης

Όπως επισημαίνει ο κ. Γεώργιος Λυρίτης, καθηγητής Ορθοπεδικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών:

«Η μέτρηση οστικής πυκνότητας είναι το πρώτο που πρέπει να κάνεις, καθώς η εξέταση αυτή θα δείξει με σαφήνεια την παρούσα κατάσταση των οστών σου και ειδικότερα τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοπορωτικών καταγμάτων. Αν αποδειχθεί ότι υπάρχει πρόβλημα, η εξέταση πρέπει να επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα (περίπου κάθε χρόνο). Όμως, ακόμα και αν η μέτρηση οστικής πυκνότητας είναι φυσιολογική, οι απαιτήσεις του οργανισμού σε ασβέστιο μεγαλώνουν σημαντικά μετά την εμμηνόπαυση, λόγω της ταχείας οστικής απώλειας που συντελείται στο γυναικείο σκελετό, εξαιτίας των ορμονικών διαταραχών. Άρχισε λοιπόν να «κυνηγάς» τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο, όπως γαλακτοκομικά, λι­πα­ρά ψάρια (κυρίως σαρδέλες και σολομός) αλλά και ψάρια που τρώγονται με το σκελετό τους (όπως αθερίνα και μαρίδα, τα οποία είναι πλούσια σε βιτα­μίνη D που βοηθά στην απορρόφηση του ασβε­στίου).

• Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου την περίοδο της εμμηνόπαυσης είναι 1.200-1.500 mg. Αν χρειαστεί, ο γιατρός θα σου συστήσει και κάποιο σκεύασμα το οποίο μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη της νόσου».

Μην αμελείς και αυτές τις εξετάσεις

Στην αρχή της εμμηνόπαυσης ο γιατρός θα σου συστήσει και τις παρακάτω εξετάσεις, που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγνοήσεις. Αυτές είναι:

• Αιματολογικός έλεγχος, για τις τιμές του σακχάρου και των λιπιδίων, που τείνουν να ανεβαίνουν στην εμμηνόπαυση.
• Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, η οποία πρέπει επίσης να ελέγχεται τακτικά, ειδικά αν συνυπάρχει ένας ή περισσότεροι παράγοντες κινδύνου, όπως το υπερβολικό βάρος, το κάπνισμα η καθιστική ζωή.
• Μαστογραφία, που πρέπει να γίνεται μία φορά το χρόνο.
• Τεστ Παπανικολάου μία φορά το χρόνο (εξέταση που κάθε γυναίκα πρέπει να κάνει ούτως ή άλλως από την έναρξη της σεξουαλικής της ζωής).
• Διακολπικό υπερηχογράφημα μήτρας ωοθηκών επίσης μία φορά το χρόνο (κυρίως για να ελέγχεται η κατάσταση των ωοθηκών).

Κινήσου

Η αεροβική γυμναστική (όπως έντονο περπάτημα, χαλαρό τρέξιμο, τζόκινγκ), το ποδήλατο, το κολύμπι, το σκοινάκι, ο χορός και κάθε μορφή ομαδικής δραστηριότητας (μπάσκετ, βόλεϊ, τένις,) ωφελεί ιδιαίτερα τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, επειδή βελτιώνει το μυϊκό και το καρδιαγγειακό σύστημα, βοηθά στη διατήρηση του βάρους και αποτρέπει την έντονη οστική απώλεια, που παρατηρείται κυρίως τα 5-6 πρώτα χρόνια της εμμηνόπαυσης. Μπορεί επίσης να προλάβει ή να ελέγξει και την κατάθλιψη που είναι πιθανό να τη συνοδεύουν. Οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση πρέπει να στοχεύουν στο να έχουν από 30 έως 60 λεπτά αεροβικής γυμναστικής τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, που έρχεται από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Ο συνδυασμός επίσης διαφόρων τύπων ασκήσεων, αερόβιες, δυναμώματος και τεντώματος έχουν θετικά αποτελέσματα για την ανακούφιση των προβλημάτων της εμμηνόπαυσης, καταλήγουν οι ερευνητές της μελέτης.

Όχι στο τσιγάρο

Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία (και) της εμμηνοπαυσιακής γυναίκας, καθώς, εκτός των άλλων δεινών που προκαλεί, φαίνεται να αποτελεί «εμπόδιο» στην απορρόφηση του ασβεστίου. Περιόρισε επίσης το αλκοόλ –προ­καλεί αγγειοδιαστολή και επιτείνει τις εξάψεις.

Kλιμακτήριος ή εμμηνόπαυση;

Η εµµηνόπαυση δεν έρχεται από τη µια μέρα στην άλλη. Η χρονική περίοδος που ονομάζεται και «αλλαγή της ζωής στη γυναίκα» και χαρακτηρίζεται από ορμονικές μεταπτώσεις ξεκινά με την κλιμακτήριο, η οποία αρχίζει 4-5 χρόνια πριν από την εμμηνόπαυση. Με δυο λόγια:

• Κλιμακτήριος είναι η περίοδος μετάβασης από την αναπαραγωγική ηλικία στην εμμηνόπαυση. Ουσιαστικά, στην κλιμακτήριο ξεκινούν οι διαταραχές κύκλου, που στην αρχή γίνονται μικρότεροι, παραδείγματος χάριν από 28 ημέρες μπορεί ο κύκλος να μικρύνει στις 24-26 ημέρες, αργότερα γίνονται αραιότεροι (π.χ. κάθε 2-3 μήνες), μέχρι να σταματήσουν τελείως.
• Εμμηνόπαυση είναι η πλήρης διακοπή της εμμηνορυσίας και σηματοδοτεί το τέλος της αναπαραγωγικής ζωής. Η εμμηνόπαυση, δηλαδή η διακοπή της λειτουργίας των ωοθηκών, σημαίνει και μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων και της προγεστερόνης στο αίμα της γυναίκας.

ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 139

Update: Οκτώβριος 2015.