Πώς η μάσκα επιδρά στην ψυχολογία σου και πώς να το αντιμετωπίσεις

05.06.2020
Πώς η μάσκα επιδρά στην ψυχολογία σου και πώς να το αντιμετωπίσεις
Καθώς οι μάσκες προσώπου γίνονται μέρος της νέας καθημερινής πραγματικότητας, επιβάλλουν πολλές αλλαγές στους τρόπους με τους οποίους κοινωνικοποιείσαι, χαλαρώνεις, ασκείσαι και μετακινείσαι στον εξωτερικό κόσμο. Από την άλλη πλευρά οι μάσκες προσώπου μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλό σου με ενδιαφέροντες τρόπους, από την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο βλέπεις τα πρόσωπα έως τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδράς με άλλους.

Οι μάσκες βοηθούν στην ανάσχεση των λοιμώξεων του κορονοϊού – ακόμα και σε αυτούς που είναι ασυμπτωματικοί - που μπορεί να προκληθούν από τον βήχα ή το φτέρνισμα ή γενικότερα με τα σταγονίδια της αναπνοής. Αυτήν τη στιγμή, οι περισσότερες κυβερνήσεις του κόσμου συστήνουν σε όλους να φορούν μάσκες έξω από τους χώρους διαβίωσής τους, ειδικά γύρω από άλλους ανθρώπους σε καταστάσεις όπου η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι δύσκολη (όπως ένα γεμάτο σούπερ μάρκετ). Εάν οι μάσκες είναι μιας χρήσης, πρέπει να πεταχτούν μετά από μία χρήση. Εάν είναι πολλαπλής χρήσης, πρέπει να πλένονται μετά από κάθε χρήση. Οι μάσκες προσώπου είναι αναμφισβήτητα καλά εργαλεία δημόσιας υγείας, αλλά χρειάζεται χρόνος μέχρι να τις συνηθίσει κανείς.

«Σε αντίθεση με άλλες χώρες όπου τα άτομα φορούν μάσκες για προστασία ή ως μέρος θρησκευτικών ενδυμάτων, ο περισσότερος κόσμος δεν έχει μάθει να κρίνει τα συναισθήματα των ατόμων με βάση την κίνηση των ματιών, την κίνηση των μάγουλων και τη γλώσσα του σώματος, χωρίς να βλέπει το πρόσωπο», Ο κλινικός ψυχολόγος Josh Klapow, λέει στο Bustle: «Είμαστε πλέον περιορισμένοι στις πληροφορίες που μπορούμε να λάβουμε σχετικά με τη συναισθηματική κατάσταση ενός ατόμου, από την εξωτερική έκφραση του». Εάν αισθάνεσαι πιο αβέβαιη όταν μιλάς σε άλλους, ο λόγος μπορεί να είναι ο εξής: ο εγκέφαλός σου θα μπορούσε να ανησυχεί για την αδυναμία του να διαβάσει πρόσωπα και μπορεί να αρχίσει να πιστεύει ότι οι άνθρωποι είναι εχθρικοί, ενώ δεν είναι.

Διάβασε και αυτό: Πώς μπορώ να αποφύγω το θόλωμα των γυαλιών μου όταν φοράω μάσκα;

Δεν αφορά μόνο την αδυναμία μας να βλέπουμε χαμόγελο ή συνοφρύωμα. Οι άνθρωποι συχνά δείχνουν συναισθήματα μέσω μικροεκφράσεων - μικροσκοπικές κινήσεις του προσώπου τους που δείχνουν σκέψεις - και οι μάσκες δυσκολεύουν να τις διαβάσουν οι συνομιλητές τους. Τα καλά νέα είναι ότι οι άνθρωποι έχουν επίσης εξελιχθεί για να διαβάζουν τα συναισθήματα μόνο από τα μάτια. Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Psychological Science το 2018, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να εντοπίσουν με ακρίβεια την έκφραση ενός προσώπου - θλίψη, αηδία, θυμό, χαρά, φόβο ή έκπληξη - βλέποντας μόνο τα μάτια. Ο εγκέφαλός σου είναι στην πραγματικότητα αρκετά καλός στην ανάγνωση ατόμων που φορούν μάσκα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν φορούν επίσης γυαλιά ηλίου.

Εάν εξακολουθείς να αισθάνεσαι ανησυχία ή αβεβαιότητα για την αλληλεπίδραση σου με ανθρώπους που φοράνε μάσκα, ο Klapow προτείνει να αναζητήσεις άλλα στοιχεία. «Βασίσου σε συμπεριφορές που δεν εμπλέκεται το πρόσωπο, εκτός από τον τόνο και τη διακύμανση στη φωνή», λέει. «Δες αν τα χέρια τους είναι σταυρωμένα, αν έχουν απόμακρη στάση και αν μοιάζουν να απομακρύνονται καθώς πλησιάζεις». Η γλώσσα του σώματος είναι πλέον πιο σημαντική από ποτέ.

Η αντίδραση του εγκεφάλου σου στις μάσκες προσώπου μπορεί επίσης να αντιστρέψει το άγχος και να το μετατρέψει σε απελευθέρωση. «Είναι όπως όταν κρυβόμαστε πίσω από τις μάσκες μας, αφήνουμε τις αναστολές μας να φύγουν», λέει στο Bustle η γιατρός έκτακτης ανάγκης Δρ Janette Nesheiwat. Μια μελέτη για τις μάσκες σε όλη την ιστορία των τελετών και του θεάτρου η οποία δημοσιεύθηκε το 2016 στο Cogent Arts & Humanities διαπίστωσε ότι πολλοί άνθρωποι βρίσκουν τις μάσκες απελευθερωτικές ή παρηγορητικές.

«Ο εγκέφαλός μας μπορεί να πιστεύει ότι είμαστε ασφαλείς και μπορεί να χαλαρώσουμε με τις προφυλάξεις ασφαλείας», λέει η Δρ Nesheiwat. Όσοι φοράνε μάσκες πρέπει να πλένουν τα χέρια τους και να υπακούουν στους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης, αλλά όπως είπε στο National Geographic ένας ερευνητής στο Boston College's Morality Lab, οι μάσκες είναι επίσης σύμβολο αλληλεγγύης και δημόσιας φροντίδας, δείχνοντας ότι προσπαθείς να κρατήσεις τους άλλους ασφαλείς.

«Είναι μια νέα αλλαγή στη ζωή μας που δεν έχουμε συνηθίσει», λέει η Δρ Nesheiwat και θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να τη συνηθίσουμε. Επομένως, μην ανησυχείς εάν ο εγκέφαλός σου, σου στέλνει ανησυχητικά σήματα ενώ μιλάς σε άτομα με μάσκες προσώπου ή εάν αισθάνεσαι πιο ανήσυχη ή μπερδεμένη όταν τις φοράς εσύ.