Πώς η κατάθλιψη μπορεί να δημιουργήσει εφιάλτες στον ύπνο σου

30.05.2020
Πώς η κατάθλιψη μπορεί να δημιουργήσει εφιάλτες στον ύπνο σου
Εάν έχεις περάσει ποτέ κατάθλιψη, γνωρίζεις ότι μπορεί να επηρεάσει πολλά διαφορετικά μέρη του σώματός μας, από τα επίπεδα ενέργειας έως το πόσο καλά λειτουργεί ο εγκέφαλός μας. Έχει τόσο εκτεταμένες επιπτώσεις που η κατάθλιψη μπορεί να έχει αντίκτυπο ακόμα και στα όνειρά μας. Η έρευνα αποκάλυψε ότι για πολλούς ανθρώπους, ο ύπνος γρήγορης κίνησης των ματιών (REM), η περίοδος κατά την οποία ονειρευόμαστε, έχει αποτελέσματα που ρυθμίζουν τη διάθεση. Οι άνθρωποι συχνά αισθάνονται καλύτερα το πρωί μετά από ένα τραυματικό ή ενοχλητικό συμβάν εάν είχαν αρκετό ύπνο REM για να το επεξεργαστούν. Ωστόσο, για άτομα με κατάθλιψη, αυτό το θεραπευτικό στοιχείο απουσιάζει και μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει σχέση μεταξύ κατάθλιψης και άσχημων ονείρων.

Η σχέση μεταξύ κατάθλιψης και εφιαλτών φαίνεται να είναι περίπλοκη. Εάν έχεις κατάθλιψη, είναι πιο πιθανό να έχεις άσχημα όνειρα και οι εφιάλτες είναι επίσης ισχυρός προγνωστικός παράγοντας των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Μια μελέτη στον φινλανδικό πληθυσμό για τους εφιάλτες, η οποία δημοσιεύθηκε στο Sleep το 2015 (και με επικεφαλής τον Δρ. Nils Sandman) διαπίστωσε ότι τα άτομα με κατάθλιψη, αϋπνία ή εξάντληση ήταν πιο πιθανό να βιώσουν εφιάλτες.

Η έρευνα της Δρ. Rosalind Cartwright, ειδικού στα όνειρα και την κατάθλιψη, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που βιώνουν οδυνηρά διαζύγια τείνουν να έχουν κακά όνειρα που περιλαμβάνουν τους πρώην συζύγους τους σε βασανιστικούς ή αρνητικούς ρόλους, ενώ εκείνοι που αντιμετώπιζαν καλύτερα το διαζύγιο έτειναν να ονειρεύονται τους πρώην τους με πιο απομακρυσμένους, μη συναισθηματικούς τρόπους.

Ωστόσο, οι επιστήμονες εξακολουθούν να ανακαλύπτουν πώς λειτουργεί η σχέση μεταξύ κατάθλιψης και ονείρου. Μελέτες του εγκεφάλου των ατόμων με κατάθλιψη έδειξαν ότι τα σκοτεινά όνειρα που συνοδεύουν την κατάθλιψη μπορεί να είναι η προσπάθεια του εγκεφάλου να δουλέψει μέσα από αρνητικά συναισθήματα και πυροδοτείται από την εμπειρία του κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μια μελέτη για τους πυροσβέστες που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Clinical Sleep Medicine το 2016, διαπίστωσε ότι οι εφιάλτες και ο διαταραγμένος ύπνος μπορεί να αυξήσουν την κατάθλιψη, επειδή μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα να ρυθμίσουμε τα συναισθήματά μας και να λύσουμε συναισθηματικά προβλήματα.

Διάβασε επίσης: Αγχώδης διαταραχή: 9 σημάδια που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου

Για άτομα που έχουν κατάθλιψη που σχετίζεται με διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), μελέτες δείχνουν ότι πιθανότατα θα βιώσουν επαναλαμβανόμενους εφιάλτες αλλά θα είναι διαφορετικού τύπου από καταθλιπτικούς εφιάλτες. Ο ειδικός για θέματα ύπνου Matthew Walker, γράφει στο Why We Sleep ότι ο ύπνος REM τείνει να είναι ένα ασφαλές μέρος για συναισθηματική αναπαραγωγή για πολλούς ανθρώπους, επειδή συμπίπτει με διακοπή της νοραδρεναλίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με τον φόβο που ρυθμίζει τη λεγόμενη αντίδραση πάλης ή φυγής. Η απουσία νοραδρεναλίνης στον εγκέφαλο σημαίνει ότι οι αναμνήσεις δεν έχουν πολλή συναισθηματική «ένταση» κατά τη διάρκεια των ονείρων, έτσι μπορούμε να τις συλλογιστούμε χωρίς να αναστατωθούμε πολύ.

Η κατάθλιψη και τα κακά όνειρα συνδέονται εγγενώς αλλά η έρευνα της Cartwright διαπίστωσε ότι ο αυξημένος ύπνος REM φαίνεται να βοηθά τα άτομα με μη διαγνωσμένη κατάθλιψη να έχουν μειωμένα συμπτώματα. Εάν αναζητάς θεραπεία για κατάθλιψη, ίσως είναι καλή ιδέα να λάβεις υπόψη τα όνειρά σου και πώς σε επηρεάζουν καθώς μπορεί να είναι πιο διασυνδεδεμένα από ότι νομίζεις.