Όσο γερό κι αν φαίνεται το παιδί μας, καλό είναι πριν πάει σχολείο να κάνει κάποιες προληπτικές εξετάσεις, ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα και να αντιμετωπιστούν τυχόν προβλήματα στην όραση, την ακοή, την σκελετική ανάπτυξη, στα δόντια. Ο έλεγχος αυτός θα δώσει μια γενική εικόνα της λειτουργίας του οργανισμού του και θα συμβάλει στην πρόληψη μελλοντικών προβλημάτων υγείας. Επίσης θα βοηθήσει ουσιαστικά και στην πρόοδο του. Ένα παιδί με πρόβλημα την όραση ή την ακοή δεν μπορεί να συγκεντρωθεί εύκολα και να παρακολουθήσει το μάθημα, ενώ η σιδηροπενική αναιμία δεν το βοηθά να ανταπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις του σχολείου. O προληπτικός έλεγχος μπορεί να ξεκινήσει από τον παιδίατρο, ο οποίος θα δώσει και την κατεύθυνση για τις περαιτέρω εξετάσεις.
Στον οφθαλμίατρο
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Ελληνικής Οφθαλμολογικής Εταιρείας στη χώρα μας σε κάθε 100 παιδιά της πρώτης σχολικής ηλικίας τα 20 παρουσιάζουν διάφορα προβλήματα στην όραση, ενώ τα 7 από αυτά αντιμετωπίζουν πρόβλημα μυωπίας. Η παρατηρητικότητα των γονιών πολλές φορές μπορεί να εντοπίσει εγκαίρως κάποιο πρόβλημα και να αντιμετωπιστεί άμεσα. Ακόμη όμως κι αν το παιδί δεν φαίνεται να έχει κάτι η οφθαλμολογική εξέταση θα πρέπει να γίνει για προληπτικούς λόγους γιατί πολλές παθήσεις των ματιών δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα. Η διάγνωση σε αυτή την ηλικία είναι σημαντική γιατί μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα πολλές παθήσεις. Αν η διάγνωση καθυστερήσει είναι πολύ πιθανό το παιδί πηγαίνοντας στο σχολείο να εμφανίσει μαθησιακές δυσκολίες γιατί δεν θα μπορεί να προσαρμοστεί. Ένα παιδί που δεν βλέπει καλά, δεν μπορεί να παρακολουθήσει, αποσπάται η προσοχή του και την ώρα του μαθήματος επιδίδεται σε άλλες δραστηριότητες.
Ανησυχητικά σημάδια
Τα παιδιά που έχουν πρόβλημα στην όραση συνήθως εμφανίζουν κάποια συμπτώματα ή κάνουν κινήσεις που θα πρέπει να ενεργοποιήσουν τους γονείς και να επισκεφθούν άμεσα τον οφθαλμίατρο:
- Όταν πηγαίνει πολύ κοντά στην ανοιχτή τηλεόραση.
- Όταν καθυστερεί να περπατήσει ή όταν σκοντάφτει διαρκώς, ενώ βαδίζει.
- Όταν περιεργάζεται τα διάφορα αντικείμενα, από πάρα πολύ κοντά και δυσκολεύεται να τα πιάσει.
- Όταν κλείνει τα μάτια ενώ παρακολουθεί τηλεόραση.
- Όταν τα εικονογραφημένα βιβλία, τα πάζλ ή η ζωγραφική, δεν του κινούν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον.
- Oταν είναι πολύ αδέξιο
Έλεγχος στην ακοή
Τα προβλήματα στην ακοή γίνονται εύκολα αντιληπτά από το περιβάλλον του κι έτσι σπάνια ένα παιδί φτάνει στην σχολική ηλικία με κάποια πάθηση. Το παιδί που δεν ακούει καλά δεν μιλά καθαρά, δεν απαντά όταν του απευθύνεται ο λόγος και ανοίγει την ένταση της τηλεόρασης.
Συνήθως ο παιδίατρος είναι αυτός που εντοπίζει τυχόν πρόβλημα στην ακοή και σε αυτή την περίπτωση το παραπέμπει στον ωτορινολαρυγγολόγο.
Στον Οδοντίατρο
Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες το 64% των παιδιών προσχολικής ηλικίας παρουσιάζει τερηδόνα χωρίς οι γονείς να το έχουν αντιληφθεί. Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά από μικρή ηλικία να μάθουν να περιποιούνται τα δόντια τους. Η πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο θα πρέπεί να γίνει πολύ νωρίτερα με το που θα βγουν τα πρώτα δόντια.
Στον Ορθοδοντικό
Η πρώτη επίσκεψη στον ορθοδοντικό γίνεται στην ηλικία των 6-7 χρόνων. Ο ειδικός θα δει εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, τη σοβαρότητα του, καθώς και τον κατάλληλο χρόνο έναρξης της θεραπείας. Σε αυτή την ηλικία μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα και να προληφθούν τυχόν προβλήματα των δοντιών και των γνάθων.
Στον ορθοπεδικό και τον καρδιολόγο
Καλό είναι, ιδιαίτερα όταν το παιδί αθλείται ή υπάρχει ιστορικό καρδιοπάθειας στην οικογένεια, πριν αρχίσει η σχολική χρονιά να γίνει κι ένας προληπτικός έλεγχος από τον παιδοκαρδιολόγο για τον εντοπισμό τυχόν καρδιολογικού προβλήματος. Επίσης σε αυτή την ηλικία μπορεί εύκολα να διαγνωσθούν και να αντιμετωπιστούν τυχόν σκελετικά προβλήματα (όπως σκολίωση). Συνήθως ο παιδίατρος είναι αυτός που πρώτος εντοπίζει το πρόβλημα και στη συνέχεια ακολουθεί ο ορθοπεδικός για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση.
Όταν το παιδί κουράζεται εύκολα
Κάτι πολύ συνηθισμένο, στα παιδιά της προσχολικής και σχολικής ηλικίας είναι το φαινόμενο της αναιμίας. Παρουσιάζεται με συμπτώματα κόπωσης, ευερεθιστικότητας, και ωχρότητα. Η αναιμία των παιδιών που οφείλεται συνήθως σε ανεπάρκεια σιδήρου (σιδηροπενική αναιμία) δυσχαιρένει πολύ τη μαθητική ζωή, γιατί όταν ένα παιδί κουράζεται εύκολα, είναι νευρικό, δεν μπορεί να συγκεντρωθεί και επομένως να αποδώσει στα μαθήματά του. Με μια απλή εξέταση αίματος, ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει αν το παιδί έχει αναιμία, και να τη διορθώσει με την κατάλληλη διατροφή η την επιπλέον χορήγηση σιδήρου.
Εξετάσεις προληπτικού ελέγχου
- Ω.Ρ.Λ. εξέταση, ακουόγραμμα και τυμπανόγραμμα
- Οδοντιατρική εξέταση
- Οφθαλμολογική εξέταση (Οπτική οξύτητα -Αντίληψη χρωμάτων)
- Γενική αίματος
- Τ.Κ.Ε.
- Γενική ούρων - καλλιέργεια ούρων
- Χοληστερίνη
- HDL
- LDL
- Τριγλυκερίδια
- Σάκχαρο
- Σίδηρος αίματος
- Ηλεκτροφόρηση ΗΒ
- Δείκτες ηπατίτιδας Β
- Ομάδα αίματος - Rhesus
- Μanthoux
- Σπειρομέτρηση
- Εξέταση από παιδοκαρδιολόγο και ορθοπεδικό
Οι πιο συχνές οφθαλμολογικές παθήσεις στα παιδιά είναι η μυωπία, η υπερμετρωπία και ο αστιγματισμός.
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 89
Update: Σεπτέμβριος 2016.