Βαφές μαλλιών αμφίβολης ποιότητας κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά. Οι έλεγχοι που γίνονται από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) είναι υποτυπώδεις, την ώρα που η αγορά αλλάζει προς το χειρότερο, λόγω της κρίσης.

Πλανόδιοι πωλητές διαθέτουν στα κομμωτήρια βαφές με άγνωστη προέλευση, τις οποίες χρεώνουν σε τιμές πολύ πιο χαμηλές από εκείνες των επώνυμων προϊόντων. Προβληματισμό προκαλούν χρεώσεις που κάνουν ορισμένα από αυτά και οι οποίες δεν δικαιολογούνται από το κόστος των υλικών που απαιτούνται.

Πολύ συχνά είναι τα περιστατικά γυναικών και ανδρών οι οποίοι έχουν υποστεί δερματικές βλάβες έπειτα από χρήση βαφής. Ακόμη περισσότερα είναι εκείνα που αφορούν υποβάθμιση της τρίχας, εξαιτίας συγκεκριμένου προϊόντος.

Σε κάθε περίπτωση, οι βαφές μαλλιών ενδέχεται να είναι επικίνδυνες για την υγεία, προειδοποιούν οι ειδικοί. Τα τελευταία χρόνια έχουν εκδοθεί δεκάδες ανακλήσεις γνωστών προϊόντων από τις ευρωπαϊκές Αρχές, οι οποίες εντοπίζουν ακατάλληλα ή επικίνδυνα συστατικά.

Οπως εξηγεί στο «Εθνος» ο δερματολόγος κ. Χριστόφορος Τζερμιάς, μία σειρά επιδημιολογικών μελετών έχουν διερευνήσει την πιθανότητα εμφανισης καρκινου, ως αποτελεσμα της προσωπικης χρησης βαφων για μαλλια.

Μεταξύ των μορφών της νόσου που εξετάστηκαν ήταν ο καρκινος της ουροδοχου κυστης, η λευχαιμια, οι λεμφοειδεις νεοπλασιες, ο καρκινος του μαστου, ο καρκινος του εγκεφαλου και ο καρκινος των ωοθηκων. Εχει, επίσης, μελετηθεί η επίπτωση των βαφών στην αναπαραγωγικη διαδικασια και στο εμβρυο και οι δερματικες αντιδρασεις προς τις οξειδωτικες κυριως βαφες.

Απο την ανασκοπηση των ερευνων που εχουν πραγματοποιηθει, διαπιστωθηκε πιθανη συσχετιση της προσωπικης χρησης βαφων μαλλιων και καρκινου, εμφανισης ογκων στον εγκεφαλο σε παιδια, μεταλλαξης και δερματικων παθησεων. Οι συσχετισμοί που εχουν προκυψει απο τις ερευνες αφορουν αποκλειστικα χημικες βαφες και κατα κυριο λογο μονιμες βαφες.

Οσον αφορα την πιθανοτητα καρκινογενεσης, η πλειονότητα των ερευνων στις οποιες εξεταστηκε η σχεση προσωπικης χρησης βαφων μαλλιων και καρκινου της ουροδοχου κυστης εδειξε οτι η σχεση ειναι θετικη και ισχυροτερη με αυξηση της συχνοτητας και διαρκειας χρησης των βαφων αλλα και με χρηση μονιμων εναντι προσωρινων βαφων.

Οι έρευνες
Συμφωνα με σημαντικο αριθμο μελετων, υπαρχει θετικη σχεση μεταξυ της προσωπικης χρησης βαφων μαλλιων και λευχαιμιας αλλα και μη Hodgkin λεμφωματος, ενω ο κινδυνος αυτος ειναι αυξημενος για τις περιπτωσεις χρησης βαφων πριν από το 1980. Σοκ προκαλεί το εύρημα ότι η προσωπικη χρηση βαφων για μαλλια σχετιζεται με την εμφανιση ογκου στον εγκεφαλο παιδιων, των οποιων οι μητερες χρησιμοποιουσαν βαφες μαλλιων.

Οι δερματολογικές αντιδράσεις εξαιτίας βαφής αποδίδονται κυρίως σε οξειδωτικες βαφες που περιεχουν συστατικα οπως η PPD, η οποια εχει αποδειχθει σημαντικη αιτια προκλησης δερματικων αλλεργιων.

Κίνδυνος υπάρχει και για τους κομμωτές, καθώς μελέτες έχουν δείξει αυξημενο κινδυνο εμφανισης καρκινου του σιελογονου αδενα και καρκινου της ουροδοχου κυστης. Στις κομμώτριες έχει βρεθεί αυξημενος κινδυνος εμφανισης καρκινου του τραχήλου, καρκινου του παγκρεατος, καρκινου του δερματος τοπικα και αυξημενο κινδυνο αναπτυξης ασθματος και προβληματων στο αποτελεσμα της αναπαραγωγικης διαδικασιας.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια οι εταιρείες καλλυντικών κάνουν μια «πράσινη» στροφή. Διαθέτουν όλο και περισσότερα προϊόντα τα οποία έχουν ως βάση φυτικά συστατικά ή είναι βιολογικά. Η πιο διαδεδομενη φυσικη βαφη για μαλλια ειναι η χενα, η οποια παραγεται απο τα φυλλα του φυτου Lawsonia inermis.

Η συχνή χρήση κρύβει κινδύνους

Τους κινδύνους από τη συστηματική χρήση βαφών για μαλλιά επισημαίνει στο «Εθνος» ο δερματολόγος κ. Χριστόφορος Τζερμιάς. Οι επιπτώσεις τους στην υγεία -σημειώνει- έχουν διερευνηθεί με μια σειρά από μελέτες και τα αποτελέσματα είναι ανησυχητικά σε σχέση με τον ρόλο ορισμένων χημικών ουσιών που περιέχουν.

Σύμφωνα με τον κ. Τζερμιά, τοσο η προσωπικη οσο και η επαγγελματικη χρηση βαφων για μαλλια εχουν συνδεθει με διαφορους κινδυνους, οπως ο κινδυνος καρκινογενεσης, μεταλλαξιογενειας, αναπνευστικα και δερματικα προβληματα και προβληματα στην αναπαραγωγικη διαδικασια.

Οι ουσίες που ενοχοποιούνται περισσότερο είναι η παραφαινυλενοδιαμίνη (PPD), η ρεζορκίνη, η αμμωνία, το οξυζενέ, τα βαρέα μέταλλα, οι παραβίνες, οι ουσίες MCI, MIT, SLS SLES, το ορυκτέλαιο, το παραφινέλαιο και οι σιλικονούχες ενώσεις.

Η αγορά βαφών για μαλλιά είναι τεράστια και αποτελεί ένα αξιοσημείωτο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη. Οι ετήσιες πωλήσεις ξεπερνούν τα 2,6 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο καλύπτει το 8% της συνολικής αγοράς των καλλυντικών προϊόντων.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ
Μου έδειξαν φιαλίδια με τιμή... 1 ευρώ

«Ηρθε στο κομμωτήριο ένας πωλητής. Μου έδειξε ορισμένα φιαλίδια με βαφές των 100 ml και μου είπε πως κοστίζουν 1 ευρώ το καθένα. Παραξενεύτηκα, καθώς οι τιμές των επώνυμων προϊόντων είναι πολλαπλάσιες. Φοβήθηκα, όμως, να το αγοράσω, διότι τους πελάτες μου τους βλέπω κάθε μέρα, ενώ τον συγκεκριμένο πωλητή τον είδα μία φορά»...

Ετσι περιγράφει ο κομμωτής Χ.Δ. την εμπειρία του στο «Εθνος», ξεκαθαρίζοντας ότι το φαινόμενο αυτό αποτελεί απότοκο της οικονομικής κρίσης: «Πριν από την κρίση δεν είχαμε τέτοια φαινόμενα. Τώρα, μας πλησιάζουν και μας υπόσχονται πολύ μεγάλο κέρδος, 2.000 με 3.000 ευρώ τον μήνα, με ελάχιστο κόστος. Τι θα γίνει με τον πελάτη δεν το συζητούν».

Ερωτήματα
Σύμφωνα με τον Χ.Δ., οι τιμές των συγκεκριμένων πωλητών προκαλούν πολλά ερωτήματα:

«Μας πωλούν τα 100 ml με 1 ευρώ, όταν τα επώνυμα προϊόντα έχουν κόστος 7 έως 9 ευρώ τα 60 ml. Στην καλύτερη περίπτωση και εάν είσαι μεγάλο κομμωτήριο και αγοράζεις ποσότητες, μπορείς να πάρεις με 5,8 ευρώ τα 60 ml. Σκεφτείτε, δε, ότι μία γυναίκα αγοράζει τη βαφή στο σούπερ μάρκετ έως και πάνω από 20 ευρώ. Με αυτά τα κοστολογικά δεδομένα, χρεώνουμε τους πελάτες με 28 ευρώ και πάνω. Δεν υπάρχουν περιθώρια να χρεώσουμε λιγότερα, εκτός εάν χρησιμοποιήσουμε τη συγκεκριμένη βαφή».

Γιατί, όμως, την αποφεύγει; Ο κ. Χ.Δ. εξηγεί τον λόγο:

«Αγοράζοντας από μία γνωστή εταιρεία, ξέρω πως ό,τι και αν συμβεί μπορώ να ζητήσω από κάποιον τον λόγο. Νιώθω πιο καλυμμένος όταν πίσω από το προϊόν υπάρχει μία γνωστή εταιρεία. Τι να κάνω, εάν ο πελάτης υποστεί μία βλάβη και δεν ξέρω πού να απευθυνθώ;».

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Ποιες ουσίες είναι «ένοχες» για βλάβες στην υγεία

Τα μάτια σας δέκατεσσερα, όταν πρόκειται να προμηθευτείτε βαφή μαλλιών. Ζητήστε, επίσης, από τον κομμωτή να σάς ενημερώσει για το προϊόν που χρησιμοποιεί. Σύμφωνα με τον κ. Τζερμιά, οι ουσίες που περιέχονται στις βαφές και ενοχοποιούνται για βλάβες στην υγεία είναι οι εξής:

• Η παραφαινυλενοδιαμίνη (PPD). Ενοχοποιείται για την εμφάνιση λεμφώματος αλλά και νεοπλασιών στους μαστούς και στην ουροδόχο κύστη, με απαραίτητη προϋπόθεση την παρατεταμένη έκθεση.
• Η ρεζορκίνη. Οι Αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης προειδοποιούν ότι δεν πρέπει να υπερβαίνει συγκεκριμένα όρια ασφαλείας, καθώς προκαλεί ερεθισμό στα μάτια και στο δέρμα, ενώ είναι επικίνδυνη και για το περιβάλλον. Συνιστάται να αποφεύγεται, ειδικά από εγκύους.
• Η αμμωνία. Ερεθίζει το δέρμα και τα μάτια, ενώ μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα και άσθμα.
• Το οξυζενέ, έχει τοξική επίδραση στο νευρικό και το αναπνευστικό σύστημα, ακόμη και σε μικρές δόσεις, ενώ προκαλεί βλάβες στο DNA. Στην Ιαπωνία, έχει απαγορευτεί σε προϊόντα κοσμετολογίας, ενώ στον Καναδά έχει περιοριστεί η χρήση του από τη νομοθεσία.
• Οι παραβίνες. Αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης νεοπλασιών, κυρίως μάλιστα καρκίνου του μαστού στις γυναίκες. Οι μελέτες αυτές, ωστόσο, δεν έχουν επιβεβαιωθεί.
• Οι ουσίες MCI, ΜΙΤ (Methylchloroisotiazolinone, methylisotiazolinone). Χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά, αποτρέποντας την ανάπτυξη βακτηρίων στα καλλυντικά προϊόντα.
• Οι ουσίες SLS, SLES. Πρόκειται για ενώσεις του νατρίου, οι οποίες χρησιμοποιούνται για να δώσουν στη βαφή μορφή αφρού, ώστε να απλωθεί ομοιόμορφα στο δέρμα. Σε ανθρώπους με ευαίσθητο δέρμα μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό.

Χαρακτηριστικές είναι οι προειδοποιήσεις που έχει απευθύνει το τελευταίο διάστημα το σύστημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Rapex):

Σε προϊόν βαφής από τις ΗΠΑ εντοπίστηκε 0,3% φορμαλδεΰδη, τιμή πάνω από το επιτρεπτό επίπεδο 0,2%. Σε προϊόν από την Ιταλία εντοπίστηκαν πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες.

Σε άλλο προϊόν (χένα) από την Τσεχία εντοπίστηκε μεγάλη ποσότητα μικροβίων (μεσόφιλων αερόβιων μικροοργανισμών). Ανάλογο πρόβλημα εντοπίστηκε σε προερχόμενο από την Ινδία προϊόν. Σε βαφή μαλλιών από τη Γερμανία εντοπίστηκε μεγάλη ποσότητα των ίδιων μικροοργανισμών, οι οποίοι κρίθηκαν επικίνδυνοι για την υγεία.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ - www.ethnos.gr