ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΑΦΚΟ
Όλα άρχισαν κάπως έτσι...
Το σίγουρο είναι πως ελάχιστοι από τους επαγγελματίες του χώρου, για να μη μιλήσουμε για το πλατύ κοινό, γνωρίζουν από πού προέρχεται ο όρος και πόσο σημαντικοί ήταν εκείνοι που τον επέβαλαν στη δημόσια ζωή. Αφήστε δε που ακόμα λιγότεροι έχουν έστω και μια ιδέα για τον διασημότερο απ’ όλους τους παπαράτσι.
Να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή...
Όταν ο Ένιο Φλαϊάνο μπήκε στη διαδικασία να γράψει με τον Τούλιο Πινέλι και τον Φεντερίκο Φελίνι το σενάριο της «Γλυκιάς ζωής», προβληματίστηκε ιδιαίτερα προκειμένου να βρει ένα όνομα για το νεαρό φωτογράφο που συνόδευε το «δημοσιογράφο», με όνειρα συγγραφέα, Μαρτσέλο Μαστρογιάνι στις νυχτερινές εξορμήσεις του και τον προμήθευε με υλικό για την εφημερίδα.
Ψάχνοντας στη βιβλιοθήκη του, θυμήθηκε ένα ταξιδιωτικό βιβλίο, που με τίτλο «Στις όχθες της Αδριατικής» είχε γράψει το 1909 ο Άγγλος περιηγητής Τζορτζ Ρόμπερτ Γκίσινγκ. Ανάμεσα σε άλλους αναφερόταν σ’ αυτό κι ένας ξενοδόχος από το Καταντζάρο, «συμπαθέστατος άνθρωπος» κατά τον Γκίσινγκ. Λεγόταν Τζιρόλαμο Παπαράτσο. Ο Φλαϊάνο είχε βρει αυτό που έψαχνε! Όσο για τον Παπαράτσο, δεκαετίες μετά το θάνατό του έμελλε να γίνει διάσημος.
Ρώμη 1958: Ο δεύτερος μεγάλος πόλεμος είναι πια ανάμνηση, όπως και η κατοχή από τα συμμαχικά στρατεύματα. Όλα τα τραύματα έχουν επουλωθεί, ή εν πάση περιπτώσει σχεδόν όλα, η χώρα τρέχει με τρελούς ρυθμούς ανάπτυξης, παλιές και νέες εφημερίδες και περιοδικά εκδίδονται παρακολουθώντας και προβάλλοντας το ιταλικό θαύμα. Το λαϊκό κοινό όλης της χώρας θέλει να ζήσει ξαφνικά το μύθο της πρωτεύουσας, ειδικότερα της αμαρτωλής Βία Βένετο, που έχει γίνει συνώνυμο της τρυφηλής ζωής. Και τα έντυπα της εποχής προσφέρουν αυτό το μύθο απλόχερα.
Ανάμεσα στη Βία Βένετο, την Πιάτσα ντι Σπάνια και την Πιάτσα Ναβόνα, οι φωτογράφοι πάνω στις βέσπες και τις λαμπρέτες βγάζουν μεροκάματο, διασχίζοντας ακάματοι τις οδούς. Τα σκανδαλάκια και τα σκάνδαλα τρέχουν, όπως κι αυτοί, για να φωτογραφίσουν τις διασημότητες. Συχνά όμως θύματα αυτής της... παρανοϊκής καταδίωξης είναι οι μηχανές τους, που οι μπράβοι φτάνουν στο σημείο ακόμη και να τις σπάσουν, ενίοτε δε να σπάσουν και τους ίδιους στο ξύλο!
Και ο Φελίνι; Κυκλοφορεί και συχνά συγκεντρώνει κάποιους από αυτούς τους ήρωες του δρόμου για να του πουν τις ιστορίες τους. Είναι από τις δικές τους αφηγήσεις που θα αντλήσει το υλικό για τη «Γλυκιά ζωή».
Πρότυπο για τον κινηματογραφικό ήρωα ήταν ο Τάτσιο Σεκιαρόλι (Ρώμη 1905-1998). Φωτογράφος-θρύλος για την εποχή του, αλλά και για τις γενιές που ακολούθησαν, έδωσε το πρωτογενές υλικό για τουλάχιστον δύο σκηνές της «Γλυκιάς ζωής», αυτές του στριπτίζ και του θαύματος στην εξοχή.
Όλα τα παραπάνω, λαμπερά και αψεγάδιαστα, παρουσιάζονται στο λεύκωμα «Από τη Γλυκιά ζωή... στους μύθους του πλατό» του Ντιέγκο Μορμόριο (Federico Motta Editore). Και σ’ αυτό ακριβώς είναι που αποτυπώνεται μέσα από τις φωτογραφίες του Σεκιαρόλι η τότε ρωμαϊκή πραγματικότητα, την οποία ανέδειξε ο Φελίνι γυρίζοντας μία από τις ωραιότερες ταινίες του.
Στο πραγματικό στριπτίζ που φωτογράφισε ο Σεκιαρόλι, στο κλαμπ «Ρουγκαντίνο» στη Ρώμη στη διάρκεια ενός πάρτι της Βενετσιάνας αριστοκράτισσας Όλγκα ντε Ρόμπιλαντ, εστίασε όχι μόνο στο γυμνό σώμα, αλλά και στα αντρικά και τα γυναικεία βλέμματα, που θαύμαζαν το προκλητικό... σόου. Εκείνο το βράδυ η Έκμπεργκ πήγε στο κλαμπ αργά και, διαπιστώνοντας πως η ατμόσφαιρα ήταν υποτονική, πρότεινε σε μια Τουρκάλα χορεύτρια, την Αϊσέ Νανά, που τότε προσπαθούσε να κάνει καριέρα στην Τσινετσιτά, να χορέψει το χορό της κοιλιάς.
Εκείνη της απάντησε πως δεν ήταν κατάλληλα ντυμένη και τότε η Έκμπεργκ της αντιπρότεινε να γδυθεί, υποσχόμενη πως θα έκανε το ίδιο μετά από αυτήν. Φυσικά, η υπόσχεση δεν τηρήθηκε. Η Τουρκάλα όμως... πήρε τα πάνω της και ζήτησε από τους άντρες να στρώσουν τα σακάκια τους στην πίστα. Έτσι κι έγινε! Πάνω στα σακάκια άφησε τα ρούχα της να πέσουν...
Το καλοκαίρι του 1958, στο μεγάλης κυκλοφορίας περιοδικό «Τέμπο», υπήρξε ένα ρεπορτάζ σχετικό με δύο παιδιά που είδαν την Παναγία ανεβασμένη σ’ ένα δέντρο στη Λατερία ντι Μαράτα Άλτα κοντά στη Ρώμη. Λόγω της έλλειψης άλλων σημαντικών γεγονότων, ο Σεκιαρόλι πήγε στη Λατερία, τράβηξε μια σειρά φωτογραφιών και το θέμα έμεινε στην επικαιρότητα για λίγες μέρες, μέχρι την επίσημη δήλωση του Βατικανού, στην οποία αναφερόταν πως η Παναγία δεν ανέβαινε σε δέντρα ούτε για να? κόψει φρούτα!
Αγώνας για το ρεπορτάζ
Τα πράγματα για τον Σεκιαρόλι δεν ήταν πάντα τόσο εύκολα... Το ρεπορτάζ δεν του προσφερόταν πάντα στο πιάτο. Τρεις φορές τουλάχιστον, όπως αποδεικνύεται μέσα από τις φωτογραφίες συναδέλφων του, κινδύνεψε να φάει πολύ ξύλο, μία από τον Βάλτερ Κιάρι και άλλη μία από το σύζυγο της Έκμπεργκ, Άντονι Στιλ. Το εκπληκτικό όμως είναι πως, ενώ ο Στιλ του επιτίθεται μεθυσμένος, ο Σεκιαρόλι εξακολουθεί να τον φωτογραφίζει. Εκεί που πραγματικά τα... χρειάστηκε ήταν όταν φωτογράφισε τον πάλαι ποτέ βασιλιά της Αιγύπτου Φαρούκ.
Ατυχώς οι άνθρωποι δεν παραμένουν διά βίου νέοι και ξεκούραστοι. Κάποια στιγμή κουράζονται να τρέχουν, έστω και στη Βία Βένετο. Κι έτσι, βλέποντας με άλλο μάτι τη δουλειά τους, ή μάλλον εστιάζοντας διαφορετικά με το φακό τους, ανοίγουν μια άλλη πόρτα στο ταλέντο τους. Όπως ο Σεκιαρόλι, που, όταν έπαψε να παραμονεύει τους διάσημους, άρχισε να τους φωτογραφίζει με τη συναίνεσή τους και με την ησυχία του. Κι έτσι τράβηξε υπέροχες σειρές φωτογραφιών με πρωταγωνιστές τους Φελίνι, Μαστρογιάνι και Λόρεν.
Είχε όμως και ελεύθερη είσοδο στα στούντιο της Τσινετσιτά, κι έτσι απαθανάτισε όλους τους διεθνείς σταρ που πέρασαν από τα πλατό της. Το έκανε με χιούμορ, προβάλλοντας τις αντιθέσεις, π.χ. τους Ρωμαίους λεγεωνάριους να διαβάζουν εφημερίδα στην Όστια, τον Ίστγουντ ως μοναχικό καουμπόι στην έρημο, με τα κτίρια της Ρώμης πίσω του, τον Φελίνι να κάνει οποιαδήποτε τρέλα μπροστά στο φακό του.
Πριν από 12 χρόνια ο Σεκιαρόλι εγκατάλειψε τον κόσμο που απαθανάτισε γοητευτικά. Μένουν όμως οι φωτογραφίες του, για να θυμίζουν μια ολόκληρη εποχή, σίγουρα πιο γοητευτική και οπωσδήποτε πιο αθώα από τη δική μας.
