Από την Κατερίνα Σταυρίδου
Ονομάζεται Ελένη Καμμένου, στην Ιορδανία όμως τη φωνάζουν Ομάχμαντ, η μαμά δηλαδή του Άχμαντ. Είναι η Ελληνίδα που ακολουθώντας την καρδιά της βρέθηκε στην όαση του Άζρακ, όπου έχει βοηθήσει πάνω από 3.000 Βεδουίνες να γεννήσουν. Το απίστευτο είναι ότι το δίπλωμα μαίας το πήρε έπειτα από αίτημα των κατοίκων της περιοχής, αφού στα μάτια της είδαν τη δική τους Μητέρα Τερέζα.Η ιστορία της ξεκίνησε το 1979, όταν ήρθε από το Αγρίνιο στην Αθήνα για μια επίσκεψη. Όσα φέρνει η ώρα, όμως, δεν τα φέρνει ο χρόνος. Η Ελένη Καμμένου γνώρισε το σύζυγό της, Αρικάτ Ντερουίς, Παλαιστίνιο από τα Ιεροσόλυμα. Εκείνος σπούδαζε Iατρική στη χώρα μας κι εκείνη πολύ γρήγορα έγινε ο πιο πολύτιμος συμπαραστάτης του: «Παρακολουθούσα μαζί του όλα τα μαθήματα στην Ιατρική Σχολή, τα τρίμηνα στα νοσοκομεία, ακόμη και στις εξετάσεις έμπαινα μέσα για να τον βοηθήσω με τη γλώσσα». Το 1981 παντρεύτηκαν στην Ξάνθη και το 1984, κι ενώ είχαν ήδη αποκτήσει τα δύο πρώτα τους παιδιά, αποφάσισαν να πάνε στην Ιορδανία: «Ήταν πολύ δύσκολα εδώ τα πράγματα για μας. Ήμασταν ήδη 4 άτομα και για να πάρει ειδικότητα ο σύζυγος και να αρχίσει να παίρνει μισθό έπρεπε να περιμένουμε. Πώς θα ζούσαμε; Αποφασίσαμε λοιπόν να πάμε εκεί όπου θα έπιανε αμέσως δουλειά. Ο πατέρας του ήταν στρατηγός και ο Αρικάτ έδωσε εξετάσεις και έγινε στρατιωτικός γιατρός». Πόσο δύσκολη ήταν αυτή η αλλαγή στη ζωή τους; «Πολύ, εγώ δεν γνώριζα ούτε τη γλώσσα. Επίσης, ήταν εντελώς διαφορετική η νοοτροπία, δεν υπήρχε καθόλου ελευθερία ούτε στο ντύσιμο ούτε στη συμπεριφορά. Επειδή όμως μέναμε μαζί με τα πεθερικά μου, τα πράγματα ήταν ακόμη πιο δύσκολα». Βλέπετε, η Ελένη Καμμένου ήταν γι’ αυτούς η ανεπιθύμητη νύφη. «Ο γιος τους έπρεπε να παντρευτεί μια πρώτη ξαδέρφη του, της οποίας ο αδερφός θα έπαιρνε την αδερφή του. Είναι οι ανταλλαγές που γίνονται. Η κουνιάδα μου μέχρι σήμερα έχει μείνει ανύπαντρη γι’ αυτόν το λόγο. Ήταν πολύ αρνητικό το κλίμα». Η Ελένη Καμμένου όμως είχε χάσει την επικοινωνία και με τους δικούς της ανθρώπους, αφού ούτε εκείνοι συμφωνούσαν με αυτόν το γάμο.
Η ανεξαρτητοποίηση
Αυτό κράτησε ένα χρόνο, μέχρι που ένας θείος του συζύγου της αποφάσισε να τους βοηθήσει: «Αυτός νοίκιαζε ένα σπίτι στο Αμάν, στο οποίο έμενε μόνο ένα μήνα το χρόνο. Έτσι, μας έδωσε το κλειδί να μείνουμε εκεί μέχρι να μπορέσουμε να νοικιάσουμε δικό μας. Αυτή ήταν η αρχή. Εκείνο το διάστημα πρότειναν στον άντρα μου να αναλάβει το ιατρείο μιας αεροπορικής βάσης στο Άζρακ, μια μικρή όαση στην έρημο της Ιορδανίας. Εκείνος τους έβαλε έναν όρο: να του δώσουν σπίτι μέσα στη βάση, για να μπορεί να έχει μαζί του και την οικογένειά του. Δέχτηκαν. Εκεί μείναμε 3 χρόνια, αλλά οικονομικά ήταν πολύ δύσκολα τα πράγματα, ενώ ήμουν έγκυος και στο τρίτο παιδί μας. Έτσι, αποφασίσαμε να μείνουμε σε ένα χωριουδάκι με Βεδουίνους δίπλα στη βάση και να ανοίξουμε το δικό μας ιατρείο. Βρήκαμε λοιπόν ένα μικρό σπίτι και το μισό το μετατρέψαμε σε ιατρείο. Για να μη φέρουμε υπάλληλο ή νοσοκόμα, γιατί χρειαζόμασταν τα χρήματα, αποφασίσαμε να το δουλέψουμε οι δυο μας». Λίγο καιρό αργότερα η Ελένη Καμμένου έφερε στον κόσμο και το τέταρτο παιδί τους.
Η πρώτη γέννα
Δεν ήταν μόνο ότι ήθελε να βοηθήσει το σύζυγό της, αλλά είχε και γνώσεις πάνω στην ιατρική, αφού όσο ήταν φοιτητής διάβαζαν μαζί: «Γι’ αυτό και δεν μου ήταν καθόλου δύσκολο να τον βοηθάω. Επίσης, είναι ένα επάγγελμα που μου αρέσει πολύ, όπως και το να προσφέρω στους ανθρώπους. Άρχισα σιγά σιγά. Έμαθα τον υπέρηχο, τον καρδιογράφο, όλα τα μηχανήματα. Επίσης, λόγω των εθίμων και της θρησκείας οι γυναίκες της περιοχής ήταν πολύ δύσκολο να παρουσιαστούν μπροστά σε έναν άντρα γιατρό, οπότε εμπιστεύονταν εμένα. Ειδικά στις γέννες βοηθούσα πάντα το σύζυγό μου. Μια μέρα πήγε ο Αρικάτ στο Αμάν για ψώνια και ήμουν μόνη μου στο ιατρείο. Ξαφνικά μπήκε μέσα μια Βεδουίνα και μου είπε: «Γρήγορα, γεννάω!». Της εξήγησα ότι ο σύζυγός μου λείπει κι εγώ δεν μπορώ να αναλάβω τέτοια ευθύνη, όμως εκείνη επέμενε. «Κλείσε την πόρτα και θα σου πω εγώ τι θα κάνουμε», μου είπε. Ανέβηκε στο γυναικολογικό κρεβάτι και όλα έγιναν σαν αστραπή. Δεν πρόλαβα να καταλάβω τι έκανα. Στη συνέχεια το είπε στις άλλες γυναίκες κι αυτό λειτούργησε σαν διαφήμιση. Όλες άρχισαν να ζητάνε εμένα, όχι μόνο για γέννες, αλλά και για γυναικολογικές εξετάσεις ή θεραπείες». Κι όλα αυτά χωρίς να έχει καν το δίπλωμα της μαίας. Γι’ αυτό και οι κάτοικοι της περιοχής, που τη λάτρευαν, μάζεψαν υπογραφές και ζήτησαν από τις αρμόδιες αρχές να της χορηγηθεί ειδική άδεια.
«Πολλοί μου έλεγαν: ‘‘Καλύτερα να πεθάνουμε στα χέρια σου, παρά στο νοσοκομείο’’. Έδωσα γραπτές και προφορικές εξετάσεις στο υπουργείο Υγείας της Ιορδανίας και πήρα το δίπλωμα της πρακτικής μαίας». Η Ελένη Καμμένου είναι τόσο αγαπητό πρόσωπο στην περιοχή, που πολλές οικογένειες έδωσαν στις κόρες τους το όνομά της.
Ήταν δύσκολο αυτό που έκανα
Έπειτα από 27 χρόνια η Ελένη Καμμένου θυμάται με νοσταλγία ένα περιστατικό που στάθηκε αφορμή για να ξανασμίξει με την οικογένειά της. «Για 17 χρόνια δεν ήξερε κανείς πού είμαι, αν ζω ή αν πέθανα. Ούτε κι εγώ γνώριζα τι κάνουν οι δικοί μου. Στο δρόμο μου βρέθηκε τυχαία ένας νταλικέρης από την Ελλάδα, που κουβαλούσε ροδάκινα στη Σαουδική Αραβία. Ήπιαμε καφέ και του είπα την ιστορία μου. Μου ζήτησε να του δώσω το τηλέφωνο της μητέρας μου ή των αδερφών μου για να επικοινωνήσει μαζί τους: «Αν δεν μου το δώσεις, δεν φεύγω. Θα κάτσω εδώ, θα χαλάσουν τα ροδάκινα και θα χάσω και τη δουλειά μου», μου είπε. Του το έδωσα και 10 μέρες μετά ήρθαν στο Άζρακ τα αδέρφια μου. Έτσι αποκτήσαμε ξανά επαφή».
Τι θα συμβούλευε η ίδια μια νέα κοπέλα που θα βρισκόταν στη θέση της; «Δεν θα τη συμβούλευα να κάνει ό,τι κι εγώ. Πρέπει να είσαι πάρα πολύ δυνατός άνθρωπος». Παραδέχεται ότι ήταν πολύ δύσκολη η πορεία της όλα αυτά τα χρόνια: «Ήμουν μακριά από την πατρίδα μου, εγώ που αγαπάω τόσο την Ελλάδα. Μου έλειψαν οι γιορτές, οι γονείς μου, τα αδέρφια μου, οι φίλοι, οι συγγενείς. Ένας άνθρωπος για να μπορώ να πω τον πόνο μου. Δεν είχα ποτέ μια φίλη. Στα 27 χρόνια δεν βρήκα ένα βλέμμα που να με πλησιάζει». Τελικά, η θρησκεία παίζει ρόλο; «Μεγάλο, όταν η θρησκεία σου λέει οφθαλμόν αντί οφθαλμού, είναι περιττό να πούμε οτιδήποτε άλλο».
Η μεγαλύτερη τιμή για την Ελένη Καμμένου ήρθε από την πατρίδα της. Ο σύλλογος Φίλοι του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού τη βράβευσε για την προσφορά της στον ντόπιο πληθυσμό του Άζρακ. Αυτό το διάστημα η Μητέρα Τερέζα του Άζρακ βρίσκεται στην Ελλάδα, γιατί ο γιος της Χαμούντ πήρε υποτροφία από την ελληνική πρεσβεία της Ιορδανίας. «Φοίτησε για ένα χρόνο στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, έδωσε εξετάσεις και πέρασε στο Πολυτεχνείο Πατρών, όπου σπουδάζει μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών. Θέλω να τους ευχαριστήσω όλους, και ειδικά τον πρόξενο, τον κ. Μαλικούρτη, που είναι άνθρωπος με όλη τη σημασία της λέξης», λέει συγκινημένη. Και ο μικρότερός της γιος, Μπάσελ, είναι επίσης στην Ελλάδα και σπουδάζει ψυκτικός. Τα άλλα της δύο παιδιά, η Τζιχάντ, που είναι περιβαλλοντολόγος, και ο Άχμαντ, που έχει σπουδάσει κοπή πολύτιμων λίθων, ζουν και εργάζονται στο Αμάν.