Από την Αριάννα Δημητροπούλου

Κρίση μας πιάνει, κρίση όταν εμείς οι μισθοσυντήρητοι συζητάμε για τις αμοιβές των ηθοποιών και των σταρ της υποκριτικής που ξεχωρίζουν σε τηλεόραση και θέατρο. Κρίση θα πιάσει ωστόσο και τους ίδιους σε λίγο καιρό, καθώς η οικονομική ύφεση έχει αγγίξει και τα δικά τους κασέ περισσότερο από ποτέ. Τα πράγματα έχουν δυσκολέψει, τα ζωνάρια σφίγγουν στις εταιρείες παραγωγής και οι μισθοί συρρικνώνονται. Λέτε; Με νοσταλγική διάθεση γυρίσαμε πίσω στο χρόνο και βρήκαμε αμοιβές Ελλήνων ηθοποιών την εποχή που κυριαρχούσε το σινεμασκόπ ελληνικό σινεμά. Σας τις παραθέτουμε σε σύγκριση με τις αντίστοιχες των συναδέλφων τους σήμερα.

Υπέρογκα ποσά
Τα τελευταία χρόνια, που η δύναμη της τηλεόρασης έχρισε πολλούς σταρ της μικρής οθόνης και προκάλεσε το κοινό αίσθημα με τις αστρονομικές αμοιβές που έδωσε στους πλέον δημοφιλείς πρωταγωνιστές της, άνοιξε πολύ η ψαλίδα μεταξύ των αμοιβών των ηθοποιών του χθες σε σχέση με αυτών του σήμερα.

Οι πανάκριβες παραγωγές με την πολυμερισμένη διαφημιστική πίτα και τα νούμερα τηλεθέασης έπαιξαν το ρόλο τους, όπως και η απληστία που προέκυψε από τη δύναμη της τηλεοπτικής εικόνας. Φτάσαμε να πληρώνονται για ένα εβδομαδιαίο επεισόδιο κάποιοι περιζήτητοι ηθοποιοί ακόμη και 1.000.000 δραχμές την εποχή της δραχμής ή 10-25.000 ευρώ σήμερα, λεφτά που ένας καθηγητής πανεπιστημίου ή ένας επιστήμονας που ανακαλύπτει ένα εμβόλιο που θα σώσει ζωές θα πρέπει να δουλεύει αρκετούς μήνες για να τα κερδίσει.

Αυτές οι αμοιβές, θα μου πείτε, δεν αφορούν όλους τους ηθοποιούς, αλλά τους λίγους που θεωρούνται σταρ της εποχής ή της τηλεοπτικής σεζόν που διανύουμε ή πρωταγωνιστές σε σίριαλ που... σκίζουν σε νούμερα και η δημοτικότητά τους είναι στο ζενίθ.

Στην κατηγορία των φετινών γκανιάν είναι ο Πέτρος Φιλιππίδης, ο Λάκης Λαζόπουλος, το δίδυμο Θοδωρής Αθερίδης - Σμαράγδα Καρύδη, ο Σπύρος Παπαδόπουλος. Αυτά τα ονόματα είναι πέντε, έξι κάθε χρόνο. Σταθερά δημοφιλείς πρωταγωνιστές κάθε σεζόν με διαχρονική παρουσία και αξία στο χρηματιστήριο των αστέρων είναι οι Γιάννης Μπέζος και Παύλος Χαϊκάλης, που κερδίζουν από 8-10.000 ευρώ, ενώ καλοί ρολίστες, όπως ο Τάσος Κωστής, αμείβονται με 1.000-5.000 το επεισόδιο.

Το πιο λαμπρό αστέρι
Είναι γνωστό σε όλους το γεγονός ότι η αξέχαστη Αλίκη Βουγιουκλάκη διεκδίκησε και πήρε την υψηλότερη αμοιβή που είχε ποτέ δοθεί στον ελληνικό κινηματογράφο. Ήταν και η μόνη που είχε προνοήσει να εξασφαλίσει και τηλεοπτικά δικαιώματα από τις προβολές των ταινιών της. Καλά χρήματα ωστόσο έπαιρναν και άλλοι αστέρες της εποχής. Όχι όσα η εθνική μας σταρ, αλλά ποσά που οι μεροκαματιάρηδες τα έβλεπαν με τα κιάλια.

Ας δούμε ποιες ήταν οι αμοιβές των θρυλικών σταρ του δημοφιλούς ελληνικού σινεμά τους καιρούς που τα πενιχρά μέσα και η ελλιπής τεχνική υποδομή υποχρέωναν τον κόσμο να δουλεύει με πάθος, αυτοθυσία και μεράκι, αρετές που σήμερα έχουν εκλείψει πίσω από το προσωπείο του επαγγελματία, που έχει ένα και μόνο στόχο: το υψηλό κασέ και τα νούμερα τηλεθέασης!

Να λάβετε υπόψη σας ότι οι αμοιβές αυτές αφορούσαν τα ποσά που έπαιρναν οι δημοφιλείς πρωταγωνιστές για την εργασία τους σε μια κινηματογραφική ταινία, εργασία που αφορούσε 60 μέρες δουλειάς, 80 και σπανιότερα 100.

Όσον αφορά δε τα ελαστικά ποσά που θα δείτε να σημειώνονται από 40-300.000 δραχμές, αυτό σημαίνει ότι οι αμοιβές τους εξαρτήθηκαν από το χρόνο του εξαετούς, π.χ., συμβολαίου τους με την κινηματογραφική εταιρεία, όπου τα πρώτα χρόνια οι αμοιβές τους ήταν χαμηλότερες, αλλά και από το μέγεθος της εταιρείας με την οποία έκλειναν τη συμφωνία.

Αν ήταν για παράδειγμα μεγάλες εταιρείες παραγωγής, όπως η Φίνος Φιλμς ή η Καραγιάννης-Καρατζόπουλος, με πολυάριθμη παραγωγή ταινιών, οι ηθοποιοί μπορεί να ζητούσαν και να έπαιρναν λιγότερα χρήματα ανά ταινία. Από τους μικρότερους παραγωγούς οι απαιτήσεις τους ήταν μεγαλύτερες, είτε επειδή η συνεργασία τους ήταν έκτακτη είτε γιατί η πληρωμή της αμοιβής τους γινόταν με μακροπρόθεσμες επιταγές ή με γραμμάτια, τα οποία μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις δεν εξοφλούνταν ποτέ!

Φανταστείτε ότι αυτές οι αμοιβές καθορίζονταν επίσης από τη ζήτηση που είχαν οι ηθοποιοί εξαιτίας του μεγάλου ανταγωνισμού των εταιρειών. Τότε γυρίζονταν 60-100 ταινίες το χρόνο και τα πιο λαμπρά αστέρια του ελληνικού σινεμά ήταν περιζήτητα και πληρώνονταν όσο όσο. Πάντα όμως σε λογικά πλαίσια. Άλλες εποχές, βλέπετε.

Περασμένα μεγαλεία
Αδιαμφισβήτητα η οικονομική κρίση θα αλλάξει ριζικά το τηλεοπτικό σκηνικό, αφού οι παραγωγές θα μειωθούν δραστικά. Οι εταιρείες επίσης επαναπροσδιορίζουν τόσο τη φιλοσοφία όσο και τη στρατηγική με στόχο το λιγότερο δυνατό κόστος και τη διατήρηση του ικανοποιητικού αποτελέσματος. Θα προτιμηθούν σίριαλ με λίγους πρωταγωνιστές και πολλά εσωτερικά γυρίσματα, ενώ πιθανότατα θα συνεχιστεί η προβολή διασκευών, όπως η «Μαρία η άσχημη», ο «Λάκης ο γλυκούλης» και η «Πολυκατοικία».

Η φημολογία ότι οι μέχρι σήμερα αμοιβές των ηθοποιών, που ήδη από πέρυσι άρχισαν να κλυδωνίζονται, θα συρρικνωθούν τσεκάρεται ως απολύτως αληθής. Όσο βέβαια το αντέχει η τσέπη του παραγωγού, τόσο θα παλέψουν οι καλλιτέχνες για τα κεκτημένα. Διαφορετικά θα υποχωρήσουν αμοιβαία για το καλό όλων και περισσότερο της ελληνικής τηλεόρασης. Και λέμε για το καλό, αφού η κρίση αυτή θα κάνει πιο λογικές τις τιμές, ώστε να είναι δυνατή η πραγματοποίηση μιας καλής τηλεοπτικής παραγωγής συνολικά.

Στα γραφεία των μεγαλύτερων εταιρειών τηλεοπτικών παραγωγών επικρατεί η εξής τοποθέτηση: «Εάν κάποιος πρωταγωνιστής μπορεί να συνεργαστεί με βάση τα νέα δεδομένα, καλώς, εάν όχι, θα πρέπει, δυστυχώς, να αναζητήσουμε άλλον ηθοποιό».

Αμοιβές του σήμερα
Λάκης Λαζόπουλος: 15-25.000 ευρώ
Σπύρος Παπαδόπουλος (έπαιρνε 1.000.000 δρχ., δηλαδή 2.934 ευρώ σήμερα, το επεισόδιο για το «Περί ανέμων και υδάτων»): 10-20.000 ευρώ
Πέτρος Φιλιππίδης: 10-20.000 ευρώ
Θοδωρής Αθερίδης: 7-10.000 ευρώ
Σμαράγδα Καρύδη: 5-10.000 ευρώ
Γιάννης Μπέζος: 8-10.000 ευρώ
Παύλος Χαϊκάλης: 8-10.000 ευρώ
Κάτια Δανδουλάκη (έπαιρνε 4.000.000 δρχ. μηνιαίως στη «Λάμψη», δηλαδή 11.738 ευρώ σήμερα, ενώ ο Γιάγκος Δράκος - Χρήστος Πολίτης έπαιρνε 2.800.000 δρχ. αντίστοιχα, δηλαδή 8.217 ευρώ): 8-10.000 ευρώ
Γιώργος Κιμούλης: 10.000 ευρώ
Ζέτα Μακρυπούλια: 2-5.000 ευρώ
Τάσος Κωστής: 2-5.000 ευρώ

Κασέ του χθες
Αλίκη Βουγιουκλάκη: 500.000 δρχ. (1.467 ευρώ)
Ρένα Βλαχοπούλου: 300.000 δρχ. (880 ευρώ)
Δημήτρης Παπαμιχαήλ: 200.000 δρχ. (587 ευρώ)
Θανάσης Βέγγος: 200-250.000 δρχ. (587-734 ευρώ)
Νίκος Ξανθόπουλος: 200-250.000 δρχ. (587-734 ευρώ)
Ζωή Λάσκαρη: 200-250.000 δρχ. (587-734 ευρώ)
Λάμπρος Κωνσταντάρας: 150-200.000 δρχ. (440-587 ευρώ)
Τζένη Καρέζη: 150-200.000 δρχ. (440-587 ευρώ)
Ντίνος Ηλιόπουλος: 120-150.000 δρχ. (352-440 ευρώ)
Κώστας Βουτσάς: 120-200.000 δρχ. (352-587 ευρώ)
Μάρθα Βούρτση: 100.000 δρχ. (293 ευρώ)
Μαίρη Χρονοπούλου: 60-80.000 δρχ. (176-234 ευρώ)
Μάρθα Καραγιάννη: 50.000 δρχ. (147 ευρώ)