Σ. Θεοδωράκης: «Η τηλεόραση δεν πρέπει να έχει θέση μόνο για ριάλιτι»

17.04.2011
Ο Σταύρος Θεοδωράκης μιλάει για τους «Πρωταγωνιστές», την κρίση και τις επιλογές των καναλιών

Δεν θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε αυτή την κουβέντα διαφορετικά παρά μόνο από την οικονομική κρίση. Η κρίση που βιώνει φέτος ο γυάλινος κόσμος έχει παγώσει τους πάντες. Εσείς με ποιες λέξεις θα την περιγράφατε;

«Προσδεθείτε γιατί το μέλλον έχει πολλές αναταράξεις». Θα μου επιτρέψετε πάντως να σας πω ότι δεν ξαφνιάστηκα και πολύ. Εχω γράψει, όπως και αρκετοί άλλοι δημοσιογράφοι έχουν γράψει, ότι αυτή η χώρα έχει περισσότερα ΜΜΕ από όσα μπορεί να «καταναλώσει». Ε, ήρθε και η κρίση και μας αποτελείωσε.

Ζούμε τη χειρότερη χρονιά της ιδιωτικής τηλεόρασης ή πιστεύετε πως τα... χειρότερα έρχονται;

Δεν μου αρέσουν οι δραματικοί τίτλοι. Πάντως τα προβλήματα τώρα αρχίζουν. Οι προϋπολογισμοί των καναλιών κάθε μέρα κονταίνουν και από λίγο, ελπίζω να βρούμε τον τρόπο να μην κονταίνει μαζί τους και η τηλεόραση.

Κάποτε μου είχατε πει πως δεν σας αρέσει να υπογράφετε συμβόλαια και πως είστε... λογοτιμίτης! Να υποθέσω πως μέχρι και σήμερα έτσι λειτουργείτε;

Ε, βέβαια. Αν τους αρέσει αυτό που κάνουμε συνεχίζουμε, αν δεν τους αρέσει πάμε για άλλα. Η σιγουριά, άλλωστε, εκτός από τον έρωτα σκοτώνει και τη δημιουργία.

«Πρωταγωνιστές»... Αυτή η δημοσιογραφική κολόνια κρατάει χρόνια. Νιώθετε «αιχμάλωτός» τους;

Δεν έχετε άδικο. Αλλά περνάμε καλά. Και κάθε χρόνο όλο και κάτι προσθέτουμε στην εκπομπή, που σημαίνει ότι η αιχμαλωσία είναι ακόμη δημιουργική.

Αλήθεια, δεν έχει γεννηθεί μέσα σας η ανάγκη να κάνετε κάποια στιγμή και ένα άλλο τηλεοπτικό βήμα;

Πολλές σκέψεις έχουν περάσει από το μυαλό μου. Και με στελέχη του καναλιού έχουμε συζητήσει κατά καιρούς διάφορα σενάρια, αλλά προτεραιότητα έχουν οι «Πρωταγωνιστές».

Ποιος είναι ο στόχος που βάζετε κάθε φορά που ανοίγει η κάμερα σε μια συνέντευξη;

Να καταφέρω να βγάλω την αλήθεια του άλλου. Να ξεχάσει την τηλεόραση και να μιλήσει σε έναν φίλο. Γι’ αυτό, άλλωστε, φέτος αντί για κάμερες χρησιμοποιούμε φωτογραφικές μηχανές, περνούν σχεδόν απαρατήρητες.

Στα θέματά σας πολλές φορές πρωταγωνιστούν άστεγοι, φυλακισμένοι, γκέι, τρανσέξουαλ, τσιγγάνοι, μετανάστες, ανάπηροι. Δεν φοβάστε μήπως χαρακτηριστείτε «Ρομπέν των αδυνάτων»;

Ενα από τα συμπτώματα της κρίσης που ζούμε είναι ότι ακούγαμε μόνο αυτούς που φώναζαν δυνατά ή μόνο αυτούς που ήταν δίπλα μας. Ε, είναι καιρός να μάθουμε τι γίνεται και στα πίσω στενά της πόλης. Και οι δημοσιογράφοι είναι οι μόνοι που μπορούν να το κάνουν αυτό. Οι δημοσιογράφοι είναι αυτοί που γκρεμίζουν τα σύρματα ή που τοποθετούν σύρματα.

Ενώ ασχολείστε με τόσο ευαίσθητα θέματα, ποτέ δεν έχετε «κατηγορηθεί» για εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου...

Ισως γιατί βασανιζόμαστε πολύ πριν παρουσιάσουμε μία ιστορία. Πολλές φορές περιορίζουμε το δράμα που έχει καταγράψει ο φακός γιατί ο στόχος μας δεν είναι να γονατίσουμε τον τηλεθεατή. Και τώρα που ετοιμάζουμε μία εκπομπή για τον θάνατο και την απώλεια, έχουμε πει ότι δεν θα βάλουμε ούτε ένα δάκρυ. Θα κοπούν όλα στο μοντάζ. Από την άλλη, δεν θέλουμε τα πράγματα να εμφανίζονται αποστειρωμένα. Δεν θα φορέσουμε ταγέρ σε μια πόρνη.

Παρ’ όλα αυτά, όταν ανάβουν τα τηλεοπτικά φώτα πάνω από ανθρώπινες ιστορίες, αυτόματα δεν υπάρχει και μία εμπορευματοποίηση του θέματος;

Σημασία έχει πώς χρησιμοποιείς την τηλεόραση. Ισχύει αυτό που έχουν πει και για το μαχαίρι. Μπορείς να κόψεις ψωμί, μπορείς και να μαχαιρώσεις. Πάντως εμείς δεν χρησιμοποιούμε «τηλεοπτικά φώτα», δουλεύουμε με τον φυσικό φωτισμό.

Μετά από 27 χρόνια στη δημοσιογραφία, πώς εξακολουθείτε να... διατηρείτε μια φρέσκια ματιά στα γεγονότα;

Γιατί τελικά η περιέργειά μου είναι αστείρευτη. Υπάρχουν εκπομπές που νιώθω σαν φοιτητής. Και ευτυχώς δηλαδή, γιατί τα χρόνια και η επιτυχία συχνά σε κάνουν βαρύ και άκεφο. Βοηθάει πάντως και η νεανική μου ομάδα. Οι περισσότεροι συνεργάτες μου είναι κάτω των 30 χρόνων.

Αισθάνεστε ότι είστε το αγαπημένο παιδί των τηλεκριτικών;

Δεν το έχω σκεφθεί ποτέ έτσι. Οι προσωπικές μας σχέσεις είναι μετρημένες. Το προϊόν μου αγαπούν -αν το αγαπούν- δεν αγαπούν εμένα.

Θα παίρνατε κατάκαρδα μία αρνητική κριτική για την εκπομπή;

Σημασία έχει ποιος λέει τι. Το χειροκρότημα ή το αρνητικό σχόλιο δεν πρέπει να σε παρασύρει και πρέπει πάντα να αναζητάς ποιος είναι αυτός που σε χειροκροτεί ή σε αποδοκιμάζει. Στην εκπομπή για τον αλκοολισμό ένας μας έβριζε και άλλος μας επαινούσε. Ο ένας ήταν έμπορος ποτών και ο άλλος γιος μίας οικογένειας αλκοολικών. Εσείς ποιον από τους δύο θα λαμβάνατε υπόψη;

Τι σας εξοργίζει στην τηλεόραση;

Η προχειρότητα. Η προχειρότητα στη σκέψη, η προχειρότητα στην εκτέλεση. Ο,τι με ενοχλεί και στη ζωή δηλαδή. Κάθε εκπομπή των «Πρωταγωνιστών» μπορεί να έχει και 200 ώρες μοντάζ. Οταν λοιπόν βλέπω κάτι πρόχειρο στην τηλεόραση, εκνευρίζομαι.

Σας εξοργίζει και η... ριαλιτο-μόδα; Συμβάλλει στην τηλεοπτική μας αποχαύνωση;

Τα ριάλιτι έχουν θέση στην τηλεόραση. Η τηλεόραση όμως δεν πρέπει να έχει θέση μόνο για τα ριάλιτι. Σε ένα σπίτι η γιαγιά, ο παππούς, το εγγονάκι, το σκυλάκι, η ανύπαντρη θεία ίσως μπορούν να παρακολουθούν ριάλιτι. Αυτοί που χρηματοδοτούν την τηλεόραση, όμως, αυτοί που βάζουν διαφημίσεις ενδιαφέρονται για τον μπαμπά ή τη μεγάλη κόρη που είναι παραγωγική και αυτοί δεν βλέπουν ριάλιτι. Αρα τα κανάλια πρέπει να νοιάζονται και για την ποιότητα των τηλεθεατών τους.

Εξυπηρετεί τα κανάλια να έχουν «υπνωτισμένους» τηλεθεατές;

Αυτός είναι ένας μύθος. Κανέναν δεν εξυπηρετεί. Η τηλεόραση τρέφεται από διαφήμιση. Και οι διαφημιστές θέλουν ενεργούς και δραστήριους πολίτες. Δεν θέλουν υπνωτισμένους συνταξιούχους.

Και επειδή συζητάμε για τα κανάλια, ζούμε την εποχή της απαξίωσης των δημοσιογράφων, και δη των δημοσιογράφων της τηλεόρασης. Τι έφταιξε και φτάσαμε ως εδώ;

Οι δημοσιογράφοι ταυτίστηκαν πολύ με τις εξουσίες. Με την εξουσία του χρήματος, με την εξουσία της πολιτικής. Πολλοί μάλιστα εξ ημών το έκαναν και με υπερηφάνεια. Στις γιορτές τους καλούσαν μόνο υπουργούς και επιχειρηματίες. Ε, αυτό επόμενο ήταν να δημιουργεί μια εικόνα συναλλαγής, την οποία πληρώνουμε σήμερα. Είναι άδικη βέβαια γιατί οι δημοσιογράφοι που μπήκαν στις λιμουζίνες της εξουσίας είναι πολύ λίγοι.

Η εικόνα των δημοσιογράφων με τα Καγιέν, τα πούρα και την προσωπική ασφάλεια πιστεύετε πως κατέστρεψε τον χώρο;

Πολλά κατέστρεψαν τον χώρο. Και κυρίως ο λαϊκισμός. Πολλοί δημοσιογράφοι θέλουν να λένε μόνο ό,τι λέει το κόμμα, τα κανάλι ή το ρεύμα. Και βεβαίως αυτοί που κυκλοφορούν με φρουρούς, Καγιέν και πούρα πρέπει να μπουν σε μια άλλη κατηγορία και να μην αναφέρονται ως δημοσιογράφοι. Είναι και θέμα αισθητικής εκτός όλων των άλλων.

Ο θάνατος μέσα από τρεις ιστορίες γυναικών
Οι «Πρωταγωνιστές» αυτής της Κυριακής αντικρίζουν τον... «θάνατο μέσα από 3 ιστορίες γυναικών»! Η Ναταλί Ρασούλη, κόρη του Μανώλη Ρασούλη, η ηθοποιός Μαρία Ναυπλιώτου και η Κική Τσακίρη, ασθενής με ALS, μιλούν για το θάνατο στον Σταύρο Θεοδωράκη (11.30 μ.μ.) .

Ο δημοσιογράφος συνάντησε τη μοναχοκόρη του Μανώλη Ρασούλη, Ναταλί, στο καφενεδάκι του Παναθηναϊκού Σταδίου, εκεί που πήγαινε από μικρή βόλτα με τον μπαμπά της, αλλά και εκεί που της μίλησε πρώτη φορά για τον θάνατο.

Το επόμενο ραντεβού του Σταύρου Θεοδωράκη έγινε με την Μαρία Ναυπλιώτου. Η ηθοποιός μιλά για τη μετάβαση στην ωριμότητα μετά τον χαμό των γονιών της, ενώ η τρίτη «πρωταγωνίστρια» αυτής της εκπομπής είναι η Κική Τσακίρη.

Η Κική, μητέρα τριών παιδιών, νόσησε μετά την τρίτη της γέννα το 1999 από την ίδια ασθένεια που πάσχει και ο Βρετανός αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ. Μόλις πριν από έναν μήνα απέκτησε με χρήματα που συγκεντρώθηκαν από τους φίλους της το ειδικό μηχάνημα που μετατρέπει τα γραπτά της από την οθόνη του υπολογιστή σε «φωνή». Στην εκπομπή μιλούν η μικρή κόρη της Κικής, Αναστασία, 12 ετών και ο σύζυγός της, Βαγγέλης.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΝΑΝΣΥ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ