Επιμέλεια:
Δήμητρα Γκούντρα
Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά:
- Παρασκευάζεται από διάφορα δημητριακά όπως κριθάρι, σίκαλη, σίτο, καλαμπόκι ενώ η περιεκτικότητα του σε αλκοόλ κυμαίνεται από 40% έως 70% κατ' όγκο.
- Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες ουίσκι, το malt (το παρασκεύασμα δεν είναι προϊόν ανάμειξης ή, έστω, προέρχεται μόνο από ανάμειξη προϊόντων του ίδιου αποστακτηρίου) και το blended (ανάμειξη ουίσκι διάφορων αποστακτηρίων).
- Μια άλλη ουσιαστική διαφορά υπάρχει στα δημητριακά που αποτελούν την πρώτη ύλη: το σκωτσέζικο και τα περισσότερα καναδικά της Ανατολικής Ακτής (Νόβα Σκόσια κ. ά.) που διατήρησαν τη σκωτσέζικη παράδοση παρασκευάζονται αποκλειστικά και μόνο από κριθάρι (scotch), ενώ τα επιλεγόμενα αμερικανικά (bourbon), στα οποία συγκαταλέγονται και αρκετά καναδικά, χρησιμοποιούν διάφορα δημητριακά, όπως σίκαλη, βρώμη κ.α.
Αφού κάναμε ένα μικρό μάθημα με τα βασικά ας δούμε ένα-ένα όσα εντυπωσιακά που μάθαμε για το αγαπημένο ποτό!
1. 150 χρόνια και το μέτρημα συνεχίζεται.
Το παλαιότερο ουίσκι στον κόσμο μετράει περισσότερα από 150 χρόνια. Πρόκειται για μια φιάλη λικέρ ουισκιού Glenavon των 400 ml που έχει εμφιαλωθεί μεταξύ 1851 και 1858. Το ποτό που έχει ήδη μπει στο βιβλίο Γκίνες πουλήθηκε σε δημοπρασία στο αστρονομικό για αλκοολούχο ποτό ποσό των 16,519.8 δολαρίων.
2. Οι "άγγελοι" βάζουν κι αυτοί ένα χεράκι
Το ουίσκι ωριμάζει σε πορώδη βαρέλια και σταδιακά χάνει τον όγκο του μ΄΄εσω της εξάτμισης του με ρυθμό 2%-4% το χρόνο. Εν είδει αστεϊσμού λέγεται πως αυτό είναι το μερίδιο των.... αγγέλων ή αλλιώς ο φόρος των αγγέλων κι αυτό εξαιτίας της στάμπας που υπάρχει στο ταβάνι ενός κελαριού παλαίωσης. Το ταβάνι μαυρίζει από την άνοδο των ατμών της αλκοόλης αλλά οι δοξασίες θέλουν τους αγγέλους να τα "τσούζουν".
3. Το ουίσκι δεν έχει χρώμα!
Το ουίσκι κανονικά δεν έχει χρώμα, είναι διάφανο. Το χρώμα και η γεύση οφείλονται στα δρύινα βαρέλια μέσα στα οποία γίνεται η ωρίμανση καθώς και στα διάφορα πρόσθετα όπως για παράδειγμα η καραμέλα, που εμπεριέχεται συνήθως μέσα σε λιγότερο ακριβά ουίσκι.
4. Ας μιλήσουμε για Whiskey ή μήπως Whisky; Ξέρεις πώς είναι το σωστό;
Έχεις δει να αναγράφεται και με τους δύο τρόπους. Γιατί; Είναι κάτι όπως το αυγό και το αβγό ή μήπως κρύβεται ιστορία πίσω από αυτή τη διαφοροποίηση; Δεν έχει μεγάλη σημασία - καθώς το σημαντικό δεν είναι η ορθογραφία αλλά η επίγευση - αλλά ας βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά. Ο γενικός κανόνας έχει ως εξής: Όταν αναφερόμαστε σε ουίσκι με καταγωγή τον Καναδα, την Ιαπωνία ή τη Σκωτία μιλάμε για whisky. Αν μιλάμε για ουίσκι Αμερικής ή Ιρλανδίας τότε αναφερόμαστε στο Whiskey. Πώς προέκυψε όμως η διαφορά; Κατά την εποχή της ποτοαπαγόρευσης στην Αμερική όπου γινόταν παράνομη εισαγωγή ουίσκι στη χώρα, Σκωτσέζικα κι Ιρλανδικά ουίσκι μπερδεύονταν... Εμπορικός ήταν λοιπόν ο λόγος της διαφοροποίησης, με τους Ιρλανδούς να βάζουν ένα έξτρα e που δεν άλλαξε την προφορά αλλά έκανε το δικό τους και πρώτο σε πωλήσεις προϊόν να ξεχωρίζει.
5. Το ουίσκι ξεκίνησε ως... μπύρα!
Το Ουίσκι, στην πραγματικότητα ξεκίνησε ως αποσταγμένη μπύρα χωρίς λυκίσκο!Ο πολτός απ΄όπου αποστάζεται αποτελείται από από ζυμωμένο σιτάρι, μαγιά και νερό, ακριβώς όπως η μπύρα. Λέγεται μάλιστα ότι για δύο πρώτες ημέρες της ζωής του, το ουίσκι και η μπύρα είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα. Στη συνέχεια, η διαδικασία απόσταξης μπαίνει στο παιχνίδι, μετατρέποντας το στο αλκοολούχο ποτό που γνωρίζουμε. Είναι κάτι παρόμοιο με το κρασί που αποστάζεται σε κονιάκ.
6. Με πάγο ή χωρίς;
Το σκοτς με πάγο ή αλλιώς on the rocks είναι κλασική αξία αλλά οι ειδικοί επιμένουν πως ο πάγος εξασθενίζει τη γεύση του ουίσκι. Αν θέλεις να αραιώσεις το ποτό σου, καλύτερα να προσθέσεις λίγο νεράκι που θα ελαφρύνει μεν την αίσθηση του αλκοόλ αλλά δε θα αλλοιώσει το άρωμα και τη γεύση του ουίσκι. Από εκεί και μετά εμείς λέμε πως όλα είναι θέμα γούστου.
7. Είναι το νερό της ζωής
Το ουίσκι ετυμολογείται από μια κελτική λέξη (Uisge Beathe) η οποία σημαίνει νερό της ζωής και αρχικά αναφερόταν σε όλα τα προϊόντα απόσταξης τα οποία χρησιμοποιούνταν για φαρμακευτικούς σκοπούς.
8. Το single malt Scotch σπανίζει
Το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο ουίσκι έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αν όμως σκεφτούμε πως το προϊόν εμφιαλώνεται μετά από 10 τουλάχιστον χρόνια και αν συνυπολογίζουμε την ζήτηση που αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, τότε μπορούμε να καταλάβουμε γιατί το αυθεντικό μαλτ σπανίζει.
