Έχετε μήπως παρατηρήσει ότι τα social media κατακλύζονται από βίντεο που στοχεύουν να προκαλέσουν έντονα συναισθήματα και κυρίως θλίψης;
Μήπως έχετε ακούσει και τον όρο sadbait ή ragebait;
Τηλεοπτικά οι παλιότεροι θα θυμούνται βέβαια τις επικές εποχές των μεσημεριανών εκπομπών που εκμεταλλεύονταν το ανθρώπινο δράμα για να κάνουν νούμερα εξωθώντας ανθρώπους κυρίως χαμηλής διανοητικής στάθμης να εκθέτουν την προσωπική τους ζωή με ακραίο τρόπο εξωθούμενοι βεβαίως και από τον εκάστοτε παρουσιαστή.
Επίσης θα έχετε παρατηρήσει ότι οι άλλοτε ψυχαγωγικές εκπομπές είναι γεμάτες ειδήσεις για εγκλήματα και καθόλου ψυχαγωγία κάτι που δεν συνέβαινε σε τέτοια κλίμακα παλιότερα.
Με άλλα λόγια, μας τρέφουν με θλίψη.
Αυτό γίνεται σε ευρύτερη κλίμακα στα social media. Από influencers που κλαίνε on camera -μας έρχονται αρκετές τέτοιες στην Ελλάδα!- μέχρι εταιρείες που χρησιμοποιούν συναισθηματικές τεχνικές για διαφήμιση, η ψηφιακή προσοχή μας είναι εδώ και χρόνια πολύτιμο εμπόρευμα.
Πάνω σε αυτό πατάει το sadbait, ελληνιστί «ψάρεμα θλίψης», δηλαδή την προβολή περιεχομένου σαφώς θλιβερού, που στοχεύει στο συναίσθημα με στόχο την προσέλκυση viewers.
Μάλιστα πλέον δεν είναι απαραίτητο να βλέπουμε αληθινά πρόσωπα να κλαίνε ή να πάσχουν αφού χάρη στην AI σίγουρα θα έχει πάρει το μάτι σας αυτά τα θλιμμένα γατάκια που κλαίνε γιατί περνούν ανθρώπινες περιπέτειες.
Ένα τέτοιο γατοβίντεο είχε μουσική υπόκρουση το τραγούδι της Billie Eilish What Was I Made For με νιαουρίσματα αντί για στίχους και έγινε τόσο δημοφιλές που όταν η ίδια η Eilish τραγούδησε την… μιάου βερσιόν του κομματιού στο Madison Square Garden τον Οκτώβριο το πλήθος το ήξερε απ’ έξω.
Σύμφωνα με άρθρο του BBC, οι αλγόριθμοι των social media είναι ρυθμισμένοι για να ενισχύσουν τις αναρτήσεις, στις οποίες οι χρήστες αφιερώνουν τον περισσότερο χρόνο σχολιάζοντας, κοιτάζοντας και αναδημοσιεύοντάς τις. Όσο περισσότερο μια ανάρτηση φέρει ανταπόκριση, για οποιονδήποτε λόγο, τόσο πιο πιθανό είναι να τη δουν οι άλλοι.
Είναι αρκετά λογικό οι χρήστες να ανταποκρίνονται σε θλιβερό και συναισθηματικό περιεχόμενο και οι αλγόριθμοι το επιβραβεύουν. Στις μεγάλες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι δημιουργοί περιεχομένου πληρώνονται με βάση το πόσο χρόνο αφιερώνει κάποιος σε μία ανάρτηση και ανάλογα με το μέγεθος της αλληλεπίδρασης των χρηστών με τις αναρτήσεις τους. Ο καλύτερος τρόπος για να προσεγγίσει κάποιος τους θεατές είναι να εξευμενίσει τον αλγόριθμο. Όσο κυνικό και αν ακούγεται οι δημιουργοί περιεχομένου χρησιμοποιούν τη θλίψη για να εκμαιεύσουν το συναίσθημα των χρηστών, να προσεγγίσουν μεγαλύτερο κοινό που θα μένει περισσότερη ώρα και άρα κέρδος.
«Γενικότερα μας τραβάει η θλίψη, το αρνητικό γεγονός. Και αυτό δεν έχει ξεκινήσει τώρα. Σαν κοινωνία τρεφόμαστε από το αρνητικό συναίσθημα» θα ακούσετε να λέει στο Πρωίαν σε είδον η δημοσιογρα΄φος Αλεξάνδρα Μπρουντζάκη.
