Όταν ήμουν μικρή, κοίταζα τον κόσμο των μεγάλων με θαυμασμό. Σκεφτόμουν πως κι εγώ κάποια μέρα θα τους έμοιαζα και πως μαζί με το γραφείο, τα τακούνια, το αμάξι και τις βραδινές εξόδους θα είχα και όλα τα προνόμια ενός ενηλίκου. Έλα όμως που η ηλικία δεν συμβαδίζει απαραίτητα με την ωριμότητα.Αν με ρωτήσεις, εξακολουθεί να υπάρχει κάτι μέσα μου, κάτι παιδαριώδες θα έλεγαν πολλοί, που συνεχίζει να ξαφνιάζεται με την ανώριμη συμπεριφορά που παρατηρεί γύρω του, που συνεχίζει να σοκάρεται και ακόμη χειρότερα συνεχίζεται να πληγώνεται όταν την εισπράττει.
Τι είναι ωριμότητα λοιπόν;
Σίγουρα δεν είναι κάτι που εξυπακούεται ότι εμφανίζεται μετά τα 18, αλλά αποτελεί ένα χαρακτηριστικό, μια δυνατότητα που καλλιεργείται από τις πιο μικρές ηλικίες μέχρι τα βαθιά γεράματα. Τα παιδιά συχνά μας ξαφνιάζουν με την ευθύτητα και την ωριμότητά τους, ενώ μεγάλοι μας αφήνουν άφωνους με τα καμώματά τους. Μερικές σχολές ψυχοθεραπείας θα έλεγαν πως η ωριμότητα ως στάση αποτελεί θέμα επιλογής. Είναι δηλαδή στο χέρι μας αν θα φερθούμε ενήλικα ή όχι. Άλλες σχολές αντιπροτείνουν πως δεν είναι τόσο θέμα ελεύθερης επιλογής, μιας και η συμπεριφορά μας ως ενηλίκων καθορίζεται πολύ από τα πρότυπα και τις εμπειρίες που είχαμε μεγαλώνοντας.
Τέλος, άλλες προτείνουν πως περιστάσεις εξωτερικές και καταστάσεις εσωτερικές, οργανικές και ψυχολογικές παίζουν σημαντικό ρόλο στο πώς θα φερθούμε. Θα σε ανακουφίσει το γεγονός πως οι πολέμιοι της κάθε θεωρίας τείνουν προς εξαφάνιση. Τώρα αναγνωρίζουμε πως όχι μία, αλλά όλες οι θεωρίες έχουν μια ενδιαφέρουσα άποψη και καμιά την αποκλειστική απάντηση. Όπως δήλωσε και η βασίλισσα στην Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, «όλοι κερδίζουν και όλοι θα πάρουν βραβείο!».
Ο δρόμος είναι μακρύς
Τελικά σιχαίνομαι τις γενικότητες. Θα αρχίσω από εμένα, και παραδέχομαι πως όλα αυτά παίζουν το ρόλο τους. Η ωριμότητα είναι κάτι στο οποίο προσβλέπω καθώς μεγαλώνω και που εύχομαι να κατακτώ. Σίγουρα δεν είμαι αυτή που ήμουν, το αναγνωρίζω και με ανακούφιση δηλώνω πως έχω προβιβαστεί αρκετές βαθμίδες. Μέσα από τις συχνές επαναλήψεις που φέρνει η ζωή παρόμοια σενάρια σε γνωστά μοτίβα, μέσα από συγκρούσεις, μπερδέματα και προσωπική αναζήτηση κατάφερα να εμπεδώσω αρκετά πράγματα, παραδέχτηκα και αποδέχτηκα άλλα ένα από αυτά και τον εαυτό μου. Δεν είναι όμως θαυμάσιο ότι η ανακωχή με έναν εαυτό που βομβάρδισα με τόση απόρριψη ελπίζοντας να τον βελτιώσω, δημιουργεί τις ίδιες τις προϋποθέσεις ανάπτυξής του;
Αλλά βέβαια, έχοντας μόλις με καμάρι ξεστομίσει όλα αυτά, αναγνωρίζω πως είμαι στη μέση μιας διαδρομής και πως δεν τελείωσα ακόμη με το θέμα. Μόλις κατακτήσω μια κορυφή, βλέπω κι άλλες μπροστά μου, μόλις νομίζω πως ξεμπέρδεψα με το παρελθόν, κάτι πάλι πρέπει να τακτοποιήσω, μόλις νιώσω κάπως ευάλωτη και ανασφαλής, πρέπει να λογαριαστώ πάλι με το μέσα μου.
Κι έτσι συνεχίζω και προσπαθώ να ωριμάσω, άλλοτε με επιτυχία κι άλλοτε όχι. Και θέλω να πιστεύω πως οδεύω στο ίδιο μονοπάτι πάνω στο οποίο αν σταθώ έπειτα από μερικά χρόνια, θα αναγνωρίσω πως προχώρησα από εδώ που είμαι τώρα. Αν εξαιρέσω όσους χρησιμοποιούν ένα ώριμο προσωπείο για να πετύχουν ανήθικους σκοπούς και όσους άγονται και φέρονται με τέλεια αδιαφορία για τις παράπλευρες απώλειες στο διάβα τους, έχω πολλά κοινά με τον περισσότερο κόσμο.
Ερωτηματολόγιο αυτογνωσίας:
Πάρε χαρτί και μολύβι, απάντησε και σκιαγράφησε το προφίλ σου στο δρόμο προς την ωρίμανση.
1. Παραδέχομαι τα λάθη μου.
2. Προσπαθώ να βελτιωθώ εκεί που μειονεκτώ, κάνοντας υπερβάσεις.
3. Αναλαμβάνω το δικό μου μερίδιο ευθυνών ή εργασιών.
4. Θα έκανα συμβουλευτική ή ψυχοθεραπεία.
5. Εγώ καθορίζω τη ζωή μου, δεν με οδηγεί αυτή.
6. Ελέγχω με σχετική επιτυχία τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μου.
7. Αντιμετωπίζω με θάρρος και ειλικρίνεια τα κακώς κείμενα.
8. Επιτρέπω στον εαυτό μου να αλλάζει γνώμη και να αναθεωρεί.
9. Είμαι αρκετά καλή στο να βάζω τα όριά μου.
10. Δεν στεναχωριέμαι πια που δεν τα πηγαίνω καλά με όλους.
11. Σκέφτομαι τις συνέπειες των πράξεών μου πάνω στους άλλους.
12. Μπορώ να δω τα πράγματα και από τη σκοπιά του άλλου σε μια διαφωνία.
Η κ. Χριστίνα Ρασιδάκη, σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, μας μυεί στα μυστικά της ψυχολογίας