Συνέντευξη στον Μανώλη Κρανάκη

Συνεχίζοντας από εκεί που σταμάτησε με την άτυπη τριλογία του («Gerry», «Ελέφαντας», «Τελευταίες Μέρες»), o Γκας Βαν Σαντ παραδίδει με το «Ρaranoid Ρark» ένα ακόμη κεφάλαιο πάνω στην εφηβεία, στρέφοντας το βλέμμα του σε έναν κόσμο που έμαθε από νωρίς να θεωρεί σπίτι του τον δρόμο και που πίστεψε ότι μπορεί να δραπετεύσει με μοναδικό όπλο τους τέσσερις τροχούς μίας σανίδας του skateboard. Λίγο πριν φύγει από τις Κάννες με ένα τιμητικό βραβείο για την 60η επέτειο του Φεστιβάλ, πρόλαβε να δώσει τους δικούς του ορισμούς πάνω σε όσα μία ολόκληρη γενιά προσπαθεί να χωρέσει καθημερινά στις σελίδες του myspace.

Μπλέικ Νέλσον

"Ο Μπλέικ Νέλσον είναι κάτι σαν εθνικός ήρωας στο Πόρτλαντ. Εγραφε ποίηση παλιότερα, αλλά τα τελευταία χρόνια γράφει μυθιστορήματα με θέμα την εφηβεία. Ηθελα να μεταφέρω στον κινηματογράφο ένα άλλο του βιβλίο, το «Girl» που διαδραματίζεται σε ένα σχολείο με θέμα ένα κορίτσι αντιμέτωπο με μία προβληματική οικογένεια. Αντί αυτού μου έστειλε το «Ρaranoid Ρark» και προτίμησα να κάνω αυτό. Τα μυθιστορήματα του είναι βασισμένα στη ζωή στο Πόρτλαντ, βγαλμένα μέσα από δικές του αυτοβιογραφικές ιστορίες. Με έκανε να νιώσω νοσταλγία. Με ενδιαφέρει πάντα να κάνω ταινίες για το Πόρτλαντ. Και υπήρχε και το στοιχείο του skateboard που βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον".

Skate Culture

"Εκανα skateboard όταν ήμουν μικρός. Ηταν βέβαια πριν φτιάξουν τις πρώτες σανίδες, έτσι όπως τις ξέρουμε σήμερα. Εμείς τότε τις φτιάχναμε μόνοι μας. Δεν είχε ακόμη γίνει της μόδας η περίφημη «στροφή» και οι εταιρείες δεν είχαν ακόμη εκμεταλλευθεί την νέα κουλτούρα. Τα παιδιά που κάνουν skate είναι συνήθως outsiders, αυτοί που δεν είναι διάσημοι στο σχολείο, λίγο πιο ανήσυχοι καλλιτεχνικά, λίγο πιο προβληματικοί. Σίγουρα αυτοί με τους οποίους θα έκανα παρέα, όταν ήμουν στην ηλικία τους. Δεν υπήρχε, βεβαίως, αυτή η κουλτούρα όταν ήμουν παιδί. Το θέμα βέβαια της ταινίας δεν είναι αυτή η υποκουλτούρα. Το θέμα της είναι η ζωή ενός παιδιού και οι αντιδράσεις του απέναντι στον περίγυρο του. Το skateboarding είναι μόνο το φόντο". %PHOTO1RIGHT%

My Space

"Ολοι διαβάζουν ένα post που βάζεις στο myspace. Νομίζω πως τα περισσότερα παιδιά τα βρήκαμε από την ανακοίνωση για το κάστινγκ στο myspace, αν και όχι όλα. Στο Χόλιγουντ το χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο πια αντί της δημοσίευσης σε μία εφημερίδα. Το myspace είναι τόσο της μόδας σήμερα που και μόνο η ύπαρξη σου εκεί μέσα σού εξασφαλίζει δημοσιότητα".

Τeenagers

"Με το να παρακολουθώ τον κόσμο ενός εφήβου ουσιαστικά δίνω και μία εικόνα στους γονείς που έχουν παιδιά σε αυτήν την ηλικία. Οι περισσότεροι γονείς δεν μιλούν με τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια της εφηβείας και δεν μπορούν να καταλάβουν το λόγο αυτής της ολοένα και πιο μεγάλης απόστασης. Οταν φτάνεις στα 14 θέλεις να δημιουργήσεις το δικό σου χώρο και φυσικά να εξαιρέσεις από αυτόν τους γονείς σου".

Οι γονείς

"Οι γονείς στην ταινία είναι σαν σκιές. Δεν εμφανίζονται ποτέ στο πρώτο πλάνο. Δεν είναι εκεί. Ο μόνος που φαίνεται είναι ο θείος Τομ (σ.σ. τον υποδύεται ο διευθυντής φωτογραφίας της ταινίας, Κρίστοφερ Ντόιλ) ο οποίος παίρνει τη θέση του έξω κόσμου που προσπαθεί να καταλάβει τον ήρωα".

Γκέιμπ Νέβινς

"Ενσαρκώνει τον χαρακτήρα ιδανικότερα από οποιονδήποτε θα μπορούσα να σκεφτώ. Η επιλογή ήταν σαφής: να προχωρήσω με έναν αληθινό χαρακτήρα και όχι με έναν ηθοποιό που θα «έπαιζε» τον χαρακτήρα. Ηταν ο μόνος από αυτούς που είδα που είχε αυτό το χάρισμα. Οταν έδειξα στους συνεργάτες μου τα βίντεο από το κάστινγκ, όλοι διάλεξαν αυτόν χωρίς να γνωρίζουν ότι ήταν και η δική μου επιλογή. Ηξερε τι να κάνει και τελικά αποδείχθηκε πολύ καλός ηθοποιός".

Ερασιτέχνες

"Μου αρέσει πολύ να δουλεύω με ερασιτέχνες, γιατί νομίζω ότι με αυτόν τον τρόπο «βγάζω» πράγματα που βρίσκονται απλά μέσα τους, σχεδόν κινηματογραφώ πλευρές του εαυτού τους. Εχω δουλέψει και με ηθοποιούς και με ερασιτέχνες στην καριέρα μου. Νομίζω πως πηγαίνω ανάποδα, αφού ξεκίνησα με επαγγελματίες από νωρίς και τα τελευταία χρόνια γοητεύομαι περισσότερο από τους ερασιτέχνες. Υπάρχουν πλεονεκτήματα και στις δύο περιπτώσεις. Οταν όμως αναζητάς ηθοποιούς μίας συγκεκριμένης ηλικίας, κάτω από 20 ετών, είναι μάλλον υποχρεωτικό να ξεκινήσεις να τους αναζητάς ανάμεσα σε ερασιτέχνες. Υπάρχουν πολύ λίγα μέρη στον κόσμο όπου τα παιδιά είναι επαγγελματίες ηθοποιοί".

Μινιμαλισμός

"Βλέποντας τις ταινίες του Μπέλα Ταρ ανακάλυψα πως αυτό που τελικά με συναρπάζει περισσότερο στο σινεμά είναι ο μινιμαλισμός. Μετά το «Αναζητώντας τον Φόρεστερ» ήρθε μία στιγμή που με ενδιέφερε μόνο το «απολύτως απαραίτητο». Ισως όχι τόσο ο μινιμαλισμός, όσο ένα σινεμά που έμοιαζε να αναπτύσσεται έξω από κάθε έννοια του συμβατικού. Τα close ups, οι αμόρσες, το σωστό και μελετημένο ντεκουπάζ, όλα αυτά που με την εξέλιξη του σινεμά έγιναν το λεξιλόγιο των δημιουργών είναι απλά μία κατασκευή. Μία κατασκευή που έγινε ουσιαστικά ο μοναδικός τρόπος να κινηματογραφείς και που σπουδαίοι σκηνοθέτες, όπως ο Χίτσκοκ και ο Ορσον Γουελς την οδήγησαν στην πιο ακραία αριστοτεχνική μορφή της. Μέσα από το σινεμά του Μπέλα Ταρ, του Ταρκόφσκι και πολλών άλλων είδα ξαφνικά ένα σινεμά που ζούσε έξω από τις νόρμες αυτής της κατασκευής". %PHOTO3LEFT%

Εγκλημα και Τιμωρία

"Διάβασα το «Εγκλημα και Τιμωρία» του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι αφού είχα διαβάσει το βιβλίο του Μπλέικ. Αλλά δεν νομίζω ότι ο Μπλέικ είχε στο μυαλό του να κάνει μία άμεση αναφορά στους δύο ήρωες. Ο ήρωας του Ντοστογιέφσκι έχει μία εμμονοληπτική σχέση με την ενοχή του μετά από το έγκλημα. Στην περίπτωση του Αλεξ, ο φόνος γίνεται τυχαία και όλα όσα ακολουθούν έχουν να κάνουν περισσότερο με τον φόβο και όχι με την ενοχή".

Super 8

"Αποφάσισα να κάνω γύρισμα και με super 8 και με 35mm, γιατί το μέσο που εκφράζει περισσότερο την κουλτούρα του skateboard είναι το super 8 και το βίντεο και, ενώ είχαμε υλικό αρχείου, αποφασίσαμε να γυρίσουμε και εμείς πρόσθετες σκηνές. Είναι δύσκολο να κρατάς μία μεγάλη κάμερα την ώρα που προσπαθείς να αποτυπώσεις τη διαρκή κίνηση ενός παιδιού που κάνει skateboarding". %PHOTO2RIGHT%

Κρίστοφερ Ντόιλ

"Δεν ήξερα τον Κρις μέχρι που κάναμε μαζί το «Ψυχώ». Εψαχνα για διευθυντή φωτογραφίας και ο τότε παραγωγός μου μού πρότεινε τον Κρίστοφερ, γνωρίζοντας τις δουλειές του με τον Γουονγκ Καρ Βάι. Μιλήσαμε στο τηλέφωνο, είδα τις περισσότερες από τις ταινίες που είχε κάνει. Από τότε δεν ξαναδουλέψαμε μαζί. Ξανασυναντηθήκαμε για το «Ρaranoid Ρark». Είναι πολύ διασκεδαστικός. Και οι ιδέες του είναι διασκεδαστικά δημιουργικές. Δεν νομίζω ότι υπάρχει διευθυντής φωτογραφίας στον κόσμο αυτή τη στιγμή που να διακινδυνεύει τόσο πολύ όσο ο Κρίστοφερ. Ξέρει ακριβώς τι κάνει και ξέρει ακριβώς πότε κάτι που προτείνει είναι κάτι που πρέπει να γίνει οπωσδήποτε".

Χάρβεϊ Μιλκ

"Δεν έχει ακόμη πάρει μορφή. Αλλά το επόμενο σχέδιο μου θα είναι μία ταινία για τον Χάρβει Μιλκ. Σίγουρα πιο συμβατική σε ό,τι έχει να κάνει με τη μορφή, τους ηθοποιούς και το σενάριο. Μάλλον θα γίνει σε συνεργασία με ένα μεγάλο στούντιο. Θα προσπαθήσει να καλύψει όλα τα πολιτικά και κοινωνικά επίπεδα που συνόδεψαν τον Χάρβεϊ Μιλκ κατά τη διάρκεια του προσωπικού του αγώνα υπέρ των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων στο Σαν Φρανσίσκο της δεκαετίας του 70 μέχρι και την τραγική δολοφονία του".