Αντίχριστος

30.09.2009
Προσπαθώντας να συνέλθουν από τον χαμό του μικρού τους παιδιού, ένας ψυχίατρος και η συναισθηματικά εύθραυστη γυναίκα του ταξιδεύουν σε απομονωμένη κατοικία τους στο δάσος, όπου έρχονται αντιμέτωποι ο καθένας με τους δαίμονες του άλλου.

Μόνιμος προσκεκλημμένος του φεστιβάλ Καννών και με μια θέση απαραιτήτως κρατημένη στο διαγωνιστικό πρόγραμμα για κάθε νέα του ταινία, ο Λαρς φον Τρίερ κατέφθασε και φέτος στην παραθαλάσσια κωμόπολη. Φορούσε πάλι εκείνο το γνώριμο, πονηρό χαμόγελο που έχουν τα μικρά παιδιά όταν ετοιμάζονται να διαπράξουν μία σκανδαλιά. Κατέστησε σαφές ότι βρισκόταν στα τελευταία στάδια της ανάρρωσης από μια βαριάς μορφής κατάθλιψη που τον ταλαιπώρησε επί δύο χρόνια και πως σκηνοθέτησε το ολόφρεσκο πόνημά του σε μια προσπάθεια να εξορκίσει το πρόβλημά του. Στην κατάμεστη συνέντευξη Τύπου που έδωσε δήλωσε ότι είναι ο σπουδαιότερος σκηνοθέτης στον κόσμο. Και όταν μίλησε για το καινούργιο του δημιούργημα, επικαλέστηκε τα ψυχοδράματα του Στρίντμπεργκ, τις «Σκηνές Από Εναν Γάμο» του Μπέργκμαν, το σινεμά του Ταρκόφσκι.

Μόνο που αυτή τη φορά, μαζί του δεν κουβαλούσε μια βόμβα με το μέγεθος ενός «Δαμάζοντας Τα Κύματα» ή ενός «Dogville», αλλά τον «Αντίχριστο». Τι είναι ο «Αντίχριστος»; Πιθανόν η πιο διασκεδαστική φάρσα που έστησε ο Δανός σαμποτέρ στη μέχρι τώρα καριέρα του, απευθύνοντας μια περιφρονητική απάντηση στους επικριτές του, σε όσους τον στολίζουν ανελλιπώς με χαρακτηρισμούς όπως «προβοκάτορας», «μισογύνης», ακόμη και «απατεώνας». Φτιαγμένο και υπολογισμένο ώστε να προκαλέσει, να σοκάρει και να εκνευρίσει, το κυνικό σε νοοτροπία και εκτέλεση φιλμ πετυχαίνει εν τέλει τον στόχο του: πίσω από τις ακραίες αντιδράσεις που εισπράττει, μόλις και καταφέρνει να μεταμφιέσει την ανεπάρκειά του.

Ο Τρίερ μετατρέπει μια συζυγική αντιπαράθεση σε ένα γκραν γκινιόλ δράμα που, εκτός από καβγαδάκια και εκρήξεις θυμού, περιλαμβάνει αιματηρούς τραυματισμούς και αποτρόπαιες πράξεις πόνου -συστατικά που υπόσχονται να ανάψουν τα αίματα, όποτε η ταινία χρήζει επείγουσας τονωτικής ένεσης. Οποτε το σενάριο -ένα αναμάσημα κλισέ περί αιώνιας αντιπαράθεσης των δύο φύλων, παντρεμένο με θολές παραπομπές στη μαγεία και τον αποκρυφισμό- χάνει δυνάμεις, ο σκηνοθέτης ανοίγει τον σάκο με τις δυσάρεστες εκπλήξεις και βγάζει από μέσα του μια σκηνή κτηνώδους βίας, ένα γαμήσι που μοιάζει ρεαλιστικά αληθινό ή πολιορκεί τα αυτιά με απειλητικές μουσικές.

Οσο προφανείς κι αν είναι, ωστόσο, οι τρομολάγνες τακτικές του Τρίερ, η αλήθεια είναι ότι υπάρχει κάτι τόσο αποφασισμένο και ψυχωτικό στην προσπάθεια της ταινίας να ξεκλέψει την ανταπόκριση του θεατή, ώστε εύχεσαι ο «Αντίχριστος» να ήταν κάτι καλύτερο από μια μισο-μαγειρεμένη ιδέα ταινίας τρόμου ή ένα αρρωστημένο (πλην διασκεδαστικό) αστείο. Σε μια εποχή όπου ελάχιστες, πλέον, ταινίες καταφέρνουν να εισπράξουν ένα έστω σφοδρό συναίσθημα από το κοινό τους, σε μέρες συλλογικής αποχαύνωσης μέσα στις σκοτεινές αίθουσες, ο «Αντίχριστος» απαιτεί την προσοχή σου και πασχίζει για να μην περάσει απαρατήρητος. Κρίμα, μοναχά, που οι φιλοδοξίες του περιορίζονται μόνο σε αυτό...


ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ