Όταν ο σοφέρ ενός πολιτικού δέχεται να αναλάβει την ευθύνη για ένα τροχαίο δυστύχημα, όπου εμπλέκεται το αφεντικό του δεν υποψιάζεται πόσο η πράξη του αυτή θα επηρεάσει την οικογενειακή του γαλήνη. Μετά τα «Κλίματα Αγάπης» ο Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν επανέρχεται με άλλο ένα δείγμα καλού σινεμά (Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Καννών), όπου μέσα από ένα οικογενειακό δράμα έρχεται στην επιφάνεια η εικόνα μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Εμπνευσμένος από το γιαπωνέζικο μύθο των τριών πιθήκων (ο ένας κλείνει τα αυτιά του για να μην ακούει, ο άλλος τα μάτια του για να μη βλέπει κι ο τρίτος το στόμα του για να μη μιλά), αφηγείται την τραγική ιστορία μιας τουρκικής οικογένειας, που παρασύρεται στην καταστροφή μέσα από μυστικά και ψέματα.

Ο Τσεϊλάν συνθέτει έναν περίτεχνο καμβά χρησιμοποιώντας εξίσου καλά τα αισθητικά στοιχεία και τα δυνατά εκφραστικά μέσα των ηθοποιών του, σε ένα αργής εξέλιξης φιλμ που αποτυπώνει ακριβώς τη δυσκολία των πρωταγωνιστών να πάρουν μια κατάσταση στα χέρια τους. Τη θέση της δράσης παίρνει η βασανιστική αναμονή. Η μάταιη ελπίδα ότι τα πράγματα θα πάρουν από μόνα τους το δρόμο τους χωρίς κανείς να χρειαστεί να παρέμβει, γιατί θα έπρεπε προηγουμένως να παραδεχθεί την αλήθεια.

Οι χαρακτήρες σκιαγραφούνται με ρεαλισμό και τα συναισθήματα ζωγραφίζονται μέσα σε μουντές εικόνες εικαστικής μαγείας: Άνθρωποι αποξενωμένοι, σχέσεις προ πολλού εξαντλημένες όπου το νήμα κόβεται με την πρώτη αφορμή και δίνει το σύνθημα για ένα εκτός ελέγχου ντόμινο που καταλήγει νομοτελειακά στην πλήρη διάλυση.

Όσο μας πλησιάζουν, τα μεγάλα μυστικά γίνονται μεγάλα ψέματα. Ο άνθρωπος μπορεί να δεχθεί με νηφαλιότητα την πιο βίαιη πράξη και να αναστατωθεί με μια ασήμαντη είδηση, αν αυτή αφορά το μικρόκοσμό του. Ο υπάλληλος δεν έχει ηθικά διλήμματα όταν καλείται να πάει στη φυλακή για να μην καταστραφεί η πολιτική καριέρα του ισχυρού αφεντικού. Αρκεί να αποζημιωθεί γι’ αυτό. Διαστάσεις ανήθικης πράξεις λαμβάνει μόνο η προδοσία που διαδραματίζεται μέσα στους τοίχους του σπιτιού του, ακόμα κι αν δεν τολμά να την αντικρύσει κατά πρόσωπο.

Οι κοινωνίες (ειδικά οι πιο συντηρητικές) αγνοούν επιδεικτικά αυτό που δε θέλουν να βλέπουν και μαθαίνουν τον αδύναμο να νικά το φόβο ακολουθώντας τη στρατηγική των τριών πιθήκων. Το κακό είναι κακό όταν ειδωθεί, ακουστεί, ειπωθεί. Διαφορετικά δεν είναι τίποτα, αρκεί να το χειριστείς μέσα σου. Τότε θα παίξεις κι εσύ εις βάρος κάποιου άλλου το ίδιο παιχνίδι εξουσίας που παίχτηκε στην πλάτη σου και η ζωή θα συνεχίσει να κυλά νωχελικά, καλυμμένη από την ομίχλη του Βοσπόρου.


Ανθή Νταουσάνη