Έχοντας ζήσει ένα ονειρεμένο ντεμπούτο στον κινηματογραφικό χώρο χάρη στην πρώτη της ταινία – ήταν αδύνατο να βρεις κάποιον που να είχε κακό λόγο για το «Περσέπολις» όταν η ταινία κυκλοφόρησε το 2007 αλλά και έκτοτε – η Μαρζάν Σατραπί επιστρέφει στο σινεμά με άλλη μια δημιουργία που βασίζεται σε δικό της κόμικ βιβλίο. Αυτή τη φορά επιλέγει ηθοποιούς και όχι σκίτσα για να πουν την ιστορία της, χωρίς όμως αυτό να αλλάζει καθόλου το περίεργο, υπέροχο σύμπαν της, και σερβίρει «Κοτόπουλο με Δαμάσκηνα», την ιστορία των τελευταίων ημερών ενός άνδρα και την πλούσια σε χαρές και λύπες ζωή που προηγήθηκε αυτού του φαινομενικά άδοξου τέλους.
Η μοναδική ικανότητα της Σατραπί να βλέπει διαφορετικά τα πράγματα, να αναμιγνύει σκοτεινές στιγμές με το φως, την πίκρα με την χαρά, που ο κινηματογραφικός κόσμος ανακάλυψε και λάτρεψε με την πρώτη της ταινία, είναι και πάλι παρούσα. Ο θυμός και η αμείλικτη ειλικρίνεια με τον ίδιο της τον εαυτό, βασικά συστατικά του «Περσέπολις», κάνουν ένα βήμα πίσω, όμως, για να δώσουν τη θέση τους σε μια πιο αποστασιοποιημένη αλλά εξίσου ιδιαίτερη αναζήτηση του νοήματος της ζωής μέσα από μια ιστορία βγαλμένη και πάλι από την δική της οικογένεια. Αυτή τη φορά όμως δεν είναι η ίδια η ηρωίδα αλλά ένας συγγενής που ποτέ δε γνώρισε: μια φωτογραφία του θείου της μητέρας της και η αποκάλυψη ότι «πέθανε από λύπη» έδωσε το έναυσμα για την φαντασία της Σατραπί να απογειωθεί και τελικά να δημιουργήσει μια αφήγηση πρωτότυπη, θλιμμένη, πνευματώδη και ευφάνταστη.
Η ζωή τής έχει δώσει άφθονο υλικό για την τέχνη της. Γεννημένη στην Τεχεράνη το 1969, πρόλαβε μέχρι την ηλικία των 14 ετών να ζήσει μια επανάσταση και έναν πόλεμο, και να νιώσει την απώλεια και την απελπισία που αυτά φέρνουν. Η βαθιά απογοήτευση με όσα έβλεπε γύρω της την ακολούθησε και στην Βιέννη, όπου οι γονείς της την έστειλαν για να την προστατέψουν από το χάος της πατρίδας τους – εκεί ένιωσε επιπλέον την απόλυτη μοναξιά ως ακούσια μετανάστρια και ολοένα πιο επανααστατημένη και θυμωμένη έφηβη. Σήμερα έχει επιλέξει να ζει στη Γαλλία, την οποία αποκαλεί «σύζυγό της» σε σχέση με τη «μητέρα πατρίδα της», το Ιράν. «Το Ιράν είναι η μητέρα μου – ό,τι και να γίνει θα την αγαπώ μέχρι να πεθάνω. Αλλά η Γαλλία είναι η σύντροφός μου: αυτή έχω επιλέξει για την ώρα, την ερωτεύομαι όλο και περισσότερο και θα μείνω κοντά της.»
Η Σατραπί διαχειρίζεται το επώδυνο παρελθόν και το ακόμα πιο μπερδεμένο παρόν με το να ζωγραφίζει τη χώρα της όπως τη θυμάται, και κυρίως τις πλευρές της που δεν φτάνουν συχνά στη Δύση – τις πλευρές που αυτή αγαπά και νοσταλγεί. Παρόλο που το «Κοτόπουλο» δεν είναι τόσο κυριολεκτικά πολιτικό όσο το «Περσέπολις», η μικρή Μαρζάν αντικαθίσταται από έναν παρόμοιο χαρακτήρα, έναν άντρα βαθιά διχασμένο και μπερδεμένο, όχι πάντα συμπαθή αλλά σίγουρα αρκετά ενδιαφέροντα για να τον ακολουθήσεις. Κυρίως όμως η Σατραπί μιλά για ένα Ιράν που αναδύεται από το παρελθόν χάρη στην δική της φαντασία και εν μέρει και στην, όπως πάντα ευφυή, χρήση του animation, γιατί θα ανήκε πλέον και ανεπιστρεπτί στο παρελθόν, αν δεν ήταν έργα σαν τα δικά της να το ζωντανεύουν για χάρη μας.
Διαβάστε την αποκλειστική συνέντευξη της Μαρζάν Σατραπί στο τεύχος του περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ που κυκλοφορεί σε περίπτερα και επιλεγμένα βιβλιοπωλεία. Το «Κοτόπουλο με Δαμάσκηνα» κυκλοφορεί από αυτήν την Πέμπτη 29/12 στους κινηματογράφους από τη Seven Films.
Χριστίνα Λιάπη
