Το Δεκαήμερο των Γυναικών

31.01.2001
Όταν ο Θεός, λέει, ρωτήθηκε, γιατί πρώτα έφτιαξε τον άνδρα και μετά τη γυναίκα, απάντησε πως πρώτα κάναμε τα πειράματα και μετά τα αριστουργήματα. Τα αριστουργήματα, λοιπόν επί σκηνής! (Ο Λ. Λαζόπουλος για την παράσταση)
Το βιβλίο της Τζούλια Βοζνεσένσκαγια Το Δεκαήμερο των Γυναικών περιλαμβάνει 100 ιστορίες και σύντομους διαλόγους. Η Έλλη Παπακωνσταντίνου έκανε την επιλογή των κειμένων, που συνθέτουν το θεατρικό έργο.

Στα τέλη της δεκαετίας του 70 στο Λένινγκραντ, έξι γυναίκες βρίσκονται σε καραντίνα στο μαιευτήριο, εξαιτίας ενός δερματικού νοσήματος. Ανάμεσά τους η σκηνοθέτις Έμμα, η οποία τους προτείνει να διηγηθούν ιστορίες από τη ζωή τους. Μέσα από τις προσωπικές τους ιστορίες ξεδιπλώνεται η σοβιετική πραγματικότητα, η ιστορία ενός πολύπαθου λαού. "Μπορούν οι ιστορίες να αφηγηθούν την Ιστορία", αναρωτιέται η σκηνοθέτις της παράστασης. Ναι, οι ιστορίες μπορούν να αφηγηθούν την Ιστορία. Η παράσταση όμως, κι εδώ είναι και η επιτυχία της, ξεπερνά τη ρωσική Ιστορία και τελικά δεν έχει σημασία από πού προέρχονται αυτές οι γυναίκες ή σε ποια κοινωνική τάξη ανήκουν. Γιατί μιλάει η ψυχή τους. Μιλάει για το σεξ, την απιστία, τα χρήματα, τη γενναιοδωρία, την πολιτική. Και οι ιστορίες αγγίζουν την ψυχή μας. Στην παράσταση σημαντικό κομμάτι αποτελεί η μουσική και το τραγούδι (Μελίνα Παιονίδου). Οι έξι γυναίκες σιγοτραγουδούν, σφυρίζουν μουσικές, παίζουν νότες στο πιάνο. Τη στιγμή της ευτυχίας, της λύπης, της αδικίας, της δυστυχίας, τη στιγμή που θέλουν να ουρλιάξουν από χαρά ή να πέσουν σε βαθιά μελαγχολία "πιάνονται" από τη μουσική. Κι εκείνες τις στιγμές της κυκλοθυμίας, της γενναιότητας, της ανθρωπιάς, μας κλείνει το μάτι ο Ντοστογιέφσκι.

Το σκηνικό (Marie-Noelle Semet), ογκώδες, πελώριο, υπερφυσικό, γνήσιο έργο σοσιαλιστικού ρεαλισμού, αντικατοπτρίζει τη Σοβιετική Ένωση. Κι εκείνες, μικρές, μικρούλες, στέκονται μπροστά του, όπως ακριβώς προστάζει το καθεστώς, αφού ο άνθρωπος δεν υπάρχει ως μονάδα. Η σκηνοθέτις (Έλλη Παπακωνσταντίνου) έχτισε μια δυνατή παράσταση, που κινείται με επιτυχία ανάμεσα στο γέλιο και το κλάμα. Η Μάνια Παπαδημητρίου (Βαλεντίνα) και η Όλια Λαζαρίδου (Ζίνα), δε διαθέτουν απλώς "τεράστιο" ταλέντο. Ξέρουν και πώς να το πειθαρχούν, πώς να το δουλεύουν, έτσι ώστε ο θεατής να υποκλιθεί με σεβασμό και ευγνωμοσύνη μπροστά στις ερμηνείες τους. Η Θέμις Μπαζάκα (Γκαλίνα) δίνει στο ρόλο της μεγαλοψυχία και σοφία. Η Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, τόσο αληθινή και εύθραυστη, είναι η έκπληξη της παράστασης. Η Γιώτα Φέστα (Έμμα), στο ρόλο της "οδηγού" της παράστασης, κρατάει αποστάσεις ίσως περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Η Αθηνά Μαξίμου (Αλμπίνα) χάνει, εδώ, την κινηματογραφική της γοητεία (Αυτή η Νύχτα Μένει του Ν. Παναγιωτόπουλου), ίσως, γιατί δεν κατάφερε ακόμα να την προσαρμόσει στις απαιτήσεις της θεατρικής συνέχειας. Και οι έξι πάντως, μας προσφέρουν ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θεατρικά σύνολα της φετινής χρονιάς. Το πόσο ωραία είναι η παράσταση, φαίνεται και από την προσέλευση του κοινού και από το χειροκρότημα στο τέλος.