O οδηγός των αρχαίων ελληνικών αποικιών της βορειοδυτικής ακτής της Μαύρης Θάλασσας που εκδόθηκε από το Παράρτημα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Οδησσό, επιβεβαιώνει το συνεχές ενδιαφέρον του Ιδρύματος για τις ανασκαφές που γίνονται στην περιοχή.
Σκοπός της δίγλωσσης αυτής έκδοσης (ρωσικά- αγγλικά) είναι να παρουσιάσει στο ακαδημαϊκό και ευρύτερο κοινό, τόσο στην Ουκρανία όσο και στο εξωτερικό, τα αρχαιολογικά ευρήματα από τις ανασκαφές αυτές, καθώς και συμπεράσματα των Ουκρανών αρχαιολόγων.
Η εμφάνιση ελληνικών οικισμών στη βορειοδυτική ακτή του Εύξεινου Πόντου ήταν το αποτέλεσμα της διαδικασίας του Μεγάλου Ελληνικού Αποικισμού κατά τη διάρκεια κυρίως του 7ου και 6ου αιώνα π.Χ. Οι πρώτοι Έλληνες άποικοι που ήρθαν στην περιοχή προέρχονταν από τη Μίλητο, μεγάλο εμπορικό και βιοτεχνικό κέντρο της Μικράς Ασίας. Ο αποικισμός του Εύξεινου Πόντου ήταν το αποτέλεσμα τόσο των εσωτερικών οικονομικο-πολιτικών εξελίξεων στις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας, όσο και εξωτερικών πολιτικών παραγόντων, όπως της εισβολής των Περσών και Λυδών στην Ιωνία.
Αρχικά οι άποικοι εγκαταστάθηκαν στις βορειοδυτικές ακτές της Μαύρης θάλασσας, μεταξύ του Δνείπερου στην ανατολή και του Δούναβη στη δύση την περίοδο αυτή ίδρυσαν στην περιοχή πυκνό δίκτυο αποικιών και μεγάλα εμπορικά κέντρα, όπως η Ολβία και ο Τύρας καθώς και μικρότερα, αλλά εξίσου σημαντικά, όπως το Νικώνιον. Παράλληλα, ιδρύθηκαν πολλοί μικρότεροι οικισμοί σ' όλη τη βορειοδυτική ακτή του Ευξείνου Πόντου, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν συγκεντρωμένοι γύρω από τα μεγάλα διοικητικά κέντρα. Γύρω από την Ολβία έχουν εντοπιστεί πάνω από 300 παρόμοιοι οικισμοί. Αντίστοιχα, κατά την διάρκεια της αρχαϊκής και της κλασικής περιόδου, δεκάδες τοποθεσίες αποικίστηκαν στα περίχωρα του Τύρα και του Νικωνίου.
Δεκάδες ελληνικοί οικισμοί και εμπορικοί σταθμοί έχουν εντοπιστεί και σε μεγαλύτερες αποστάσεις από τις μεγάλες πόλεις στην παραθαλάσσια περιοχή του λιμανιού της Οδησσού και γύρω από τον οικισμό Κασάρι (στην εκβολή του ποταμού Tiligul), οι οποίοι φαίνεται να διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο λόγω της νευραλγικής γεωγραφικής τους θέσης.
Στην έκδοση παρουσιάζονται τα αποτελέσματα πολύχρονων ανασκαφών στη νήσο Μπερεζάν, στην Ολβία, στον Τύρα, στο Νικώνιον, στον οικισμό Κασάρι, στη νήσο Λευκή καθώς και σε αρχαίες τοποθεσίες στην ευρύτερη περιοχή του λιμανιού της Οδησσού. Τα ερείπια των αρχαίων ελληνικών πόλεων που επιβίωσαν στις ουκρανικές στέπες, παρά τις σημαντικές φθορές που έχουν υποστεί από το χρόνο και την ανθρώπινη δραστηριότητα, εξακολουθούν να μας εντυπωσιάζουν ακόμη και σήμερα. Μας υπενθυμίζουν ότι κάποτε ο ελληνικός πολιτισμός εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη, εμπλουτίζοντας τον πολιτισμό πολλών λαών. Αποτελούν ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών για την ιστορική πορεία όχι μόνο του ελληνισμού αλλά και των γειτονικών λαών στην ευρύτερη περιοχή του Εύξεινου Πόντου, μία περιοχή ύψιστης γεωπολιτικής για τους Ελληνες σημασίας.

Ενα βιβλίο που αν και είναι γραμμένο στην αγγλική γλώσσα είναι γεμάτο Ελλάδα και αποτελεί έναυσμα για να "ψάξουμε" την Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Ακολουθώντας τα πρότυπα των παλιών βιβλίων - οδηγών είναι εξαιρετικά χρήσιμο σε όποιον θέλει να επισκεφθεί τις περιοχές αυτές της Μαύρης Θάλασσας.


Ελληνικο Ιδρυμα Πολιτισμού
Τίτλος: Ancient Greek Sites
Σελίδες: 175
ISBN: 966-577-016-0