Πρόκειται για μία παράσταση – solo performance, με την Ιωάννα Ρούσσου στην ερμηνεία, βασισμένη στο διήγημα της Ελένης Τσεκούρα. ιας νεαρής συγγραφέως με έντονα γυναικεία, ιδιότυπη, πολυεπίπεδη γραφή. Ένα αριστοτεχνικά γραμμένο διήγημα με καθαρά νοήματα και ισχυρούς αντικατοπτρισμούς συναισθημάτων και σχέσεων. Εκφράζει την ασφυξία και το σκοτάδι των σχέσεων περνώντας από το προσωπικό στο κοινωνικό.
Εμείς μιλήσαμε με την Ιωάννα Ρούσσου στην προσπάθειά μας να μάθουμε περισσότερα στοιχεία για την παράσταση αυτή.
Πείτε μας δυο λόγια για την παράσταση;
Η παράσταση είναι μια απόπειρα να φωτισθεί μια πλευρά του εσωτερικού μας σκοταδιού, της απόγνωσης, της βίας και του κατακερματισμού. Είναι μια solo performance που ο ηθοποιός καλείται να περάσει από τον τρόμο στην υποκρισία, από την ελπίδα στη ματαίωση και από την κτηνωδία στην κατάρρευση. Σε αυτήν τη διαδρομή οι ταυτότητες των προσώπων συγχέονται και η έλλειψη διεξόδου είναι το μόνο κίνητρο.
Τι σας γοητεύει περισσότερο στο κείμενο της Ελένης Τσεκούρα;
Νομίζεις στην αρχή ότι βρίσκεσαι μπροστά σε έναν χείμμαρο σκέψεων και συνειρμών. Όταν με τον Μάριο Τσάγκαρη αρχίσαμε να το μελετάμε, ξεπήδησε ένα κείμενο παρτιτούρα, ένα περίτεχνος συνδιασμός λέξεων, συναισθημάτων και ήχων, όλα σωστά στη θέση τους. Το διήγημα είναι πολύ στέρεα δομημένο τόσο στο ύφος όσο και στο επίπεδο της αφηγηματικής ροής. Είχαμε την αίσθηση ότι αν κάτι άλλαζε θα το χάλαγε. Αποφασίσαμε να μην πειράξουμε και να μην παραλείψουμε τίποτα.
Πού αγγίζει η παράσταση αυτή το σήμερα;
Το σήμερα είναι μια πολυεπίπεδη έννοια, συχνά παρεξηγήσιμη, μιας και δε ζούμε όλοι τα ίδια γεγονότα, αλλά μόνο τη σύγχρονη αναμετάδοσή τους. Πέρα από αυτό, κάποια “προβλήματα της εποχής”, όπως η μοναξιά, ο φόβος, ο κατακερματισμός της σκέψης, η αποσπασματικότητα των γεγονότων μέσα σε διακεκομμένο χρόνο είναι από τα θέματα, για τα οποία η παράσταση θέτει κάποια ερωτήματα.
Ποιος ο ρόλος της οικογένειας; Παίζει το ρόλο που έπαιζε και παλιότερα, αυτόν του συνδετικού ιστού μας με την κοινωνία που εντασσόμαστε ως ενήλικες;
Η οικογένεια είναι το αρχικό περιβάλλον του ανθρώπου και φυσικά έχει καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση και στην εξέλιξή του. Πιστεύω το ζητούμενο δεν είναι η οικογένεια να στοχεύει στο να βοηθάει τα παιδιά να προσαρμοστούν σε μια κοινωνία που τη νιώθει εχθρική και απειλητική αλλά να στοχεύει σε μια υγιή κοινωνία την οποιά χτίζει η ίδια, συμμετέχει, είναι ενεργό μέλος της. Με αυτήν την έννοια και τώρα και παλιότερα, μια οικογένεια με κλεισμένες τις πόρτες της καταντάει επικίνδυνη για τα παιδιά της.
Αγαπημένη φράση από το έργο.
“φοβόταν να κοιμηθεί μην τυχόν και τα καταφέρει και πεθάνει από το φόβο της”
Τι θέλετε να πάρει μαζί του ο θεατής φεύγοντας;
Ο θεατής είναι μάρτυρας μιας εμπειρίας του ηθοποιού. Σε αυτή τη διαδικασία μπορεί να καθρεφτιστεί και να ταυτιστεί ή μπορεί να αναγνωρίσει κάτι δικό του που δεν έχει διαπραγματευτεί και να ενοχληθεί. Ίσως απλά ένα χρώμα, μια λέξη, μια κίνηση, κάτι μικρό, μια στιγμή που τον άγγιξε. Ο θεατής παίρνει πάντα αυτό που χρειάζεται ο ίδιος να πάρει.
Υπάρχει τελικά σήμερα έξοδος κινδύνου;
Η ηρωίδα στο έργο ψάχνει απεγνωσμένα μια διέξοδο. Στην αγωνία της, καθρεφτίζεται και η αγωνία της ανθρωπότητας που σκοντάφτει από το ένα αδιέξοδο στο άλλο. Στο τέλος της παράστασης διογκώνεται και κορυφώνεται το αδιέξοδο. Η έξοδος κινδύνου σημαίνει ότι το κακό έχει συμβεί. Το προσφυγικό για παράδειγμα. Κατά αυτήν την έννοια σήμερα βλέπουμε μόνο εξόδους κινδύνου παρά λύσεις των μεγάλων προβλημάτων.
Μελλοντικά σχέδια;
Κάνουμε έξι μήνες πρόβα σε μια κοινωνικο-πολιτικά ασταθή περίοδο και εντός Ελλάδας και σε διεθνές επίπεδο. Αρκετές φορές αναρωτηθήκαμε αν θα καταφέρουμε τελικά να την παρουσιάσουμε ή οι καταστάσεις θα μας ξεπεράσουν. Τι να πω; Μακάρι οι μελλοντικές συνθήκες να μας επιτρέπουν ακόμα να σχεδιάζουμε πράγματα.
Γεωργία Οικονόμου
[email protected]
