Ο Κονσταντίν Μπογκομόλοφ δικαίωσε πέρα ως πέρα τη φήμη του ως το «τρομερό παιδί του ρωσικού θεάτρου», καθώς μας χάρισε μία άκρως αντισυμβατική αισθητικά εκδοχή του λογοτεχνικού αριστουργήματος του Ντοστογιέφσκι. Μια εκδοχή ρηξικέλευθη και… αυστηρώς ακατάλληλη για ανηλίκους, καθώς έθεσε στο μικροσκόπιο όλη τη σήψη και τη διαφθορά αφενός μεν της ρωσικής και όχι μόνο πλουτοκρατίας αφετέρου δε της ανά των αιώνων θρησκοληψίας, σοκάροντας πολλές φορές με τον άκρατο ρεαλισμό της.
Στην πόλη που ζουν οι Καραμάζοφ ο ήλιος «δεν ανατέλλει ποτέ», ο αρχηγός, όμως, της οικογένειας ποθεί την τέλεια ηλιοκαμένη επιδερμίδα και έχει στην κατοχή του ένα υπερσύγχρονο σολάριουμ. Αυτό ακριβώς το σολάριουμ γίνεται αργότερα και το φέρετρό του, στο οποίο κείτεται φορώντας γυαλιά ηλίου. Ο ένας εκ των υιών του, ο νεαρός Αλιόσα ενσαρκώνεται από μια γυναίκα και στο τέλος αυτοκτονεί. Ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Ιβάν, όταν πληροφορείται το θάνατο του πατέρα του ανοίγει στο μπαρ που διασκεδάζει μπουκάλια από κρασιά και σαμπάνιες και χορεύει ξέφρενα τρελαμένος από τη χαρά του. Είναι πλέον πλούσιος... Οι μοιραίες γυναίκες της παράστασης, Κατερίνα και Γκρούσενκα, καταλήγουν μαζί στο κρεβάτι να βιώνουν στιγμές αλλόκοτου πάθους, οι αστυνομικοί μοιάζουν να έχουν ξεπηδήσει από το Κουρδιστό Πορτοκάλι και συμμετέχουν σε ομοφυλοφυλικά όργια ψάχνοντας τον….Διάβολο, ενώ οι ταφόπλακες των νεκρών Καραμάζοφ είναι αληθινές λεκάνες τουαλέτας…. Ιδανικό μουσικό «περιτύλιγμα»; Αφθονη ρώσικη ποπ μέχρι μπαλάντες του Freddie Mercury και του Nick Cave.
Αυτοί οι Καραμάζοφ «μίλησαν» στο σήμερα στη δική τους γλώσσα κυριολεκτικά και μεταφορικά. Σατίρισαν και καυτηρίασαν όλα τα κακώς κείμενα με τους πυρετικούς λόγους και μονολόγους τους περί δικαιοσύνης, ηθικής, ελεύθερης βούλησης, πίστης, βίας, ηδονής και ακολασίας. Η σύνθετη και αντιφατική φύση του ανθρώπου φανερώθηκε και αποσυντέθηκε μέσα στο απαστράπτον λαμπερό και υπερσύγχρονο παλάτι του κτηνώδους Φιοντόρ Καραμάζοφ. Γιατί κακά τα ψέματα, ο αλληλοσπαραγμός υπάρχει παντού. Μέσα στις κοινωνίες και μέσα στις οικογένειες. Και οι ήρωες του έργου αυτού, που βρίθει νεωτερισμών, βροντοφωνάζουν πως υποφέρουν. Συνεχίζουν, ωστόσο, καρτερικά να υπάρχουν. Γιατί, όπως τραγούδησε σπαρακτικά ο δολοφονημένος στο τέλος πατέρας με βραχνή, αλλά σθεντόρεια φωνή «Σ’ αγαπάω ζωή, ξανά και ξανά και θέλω να γίνεις καλύτερη».
Τελικά, ο Μπογκομόλοφ ήξερε πολύ καλά τι έκανε όταν πρόσθεσε ως υπότιτλο το έργου το «Μια ονειροφαντασία του σκηνοθέτη Κ. Μπογκομόλοφ». Γιατί ήξερε πολύ καλά πώς να κάνει σύγχρονες χειρουργικής ακρίβειας τομές στην κλασική υπόθεση του έργου. Πραγματικά εντυπωσιαστήκαμε από το πώς λειτούργησε η παράλληλη κινηματογράφηση σκηνών της παράστασης από δύο κάμεραμεν και η προβολή σε πραγματικό χρόνο σε οθόνες plasma των εκφράσεων των ηθοποιών.
Αξιζε να δει κάποιος την παράσταση αυτή; Το ρωτάτε; Αποτελεί πολύτιμη εμπειρία και κανονικό μάθημα για το πόσο μπορεί κάποιος να δοκιμάσει τις αντοχές ενός τόσο κλασικού κειμένου με αντισυμβατικά στοιχεία και μοντερνισμούς, όταν έχει πλήρη συναίσθηση του τι ακριβως κάνει και γιατί. Στους Καραμάζοφ είδαμε πολλά, εκπλαγήκαμε, σοκαριστήκαμε, αλλά στιγμή δεν νιώσαμε προσβεβλημένοι, στιγμή δεν είπαμε μέσα μας «αρκετά», στιγμή δεν νιώσαμε κουρασμένοι. Και αυτό φάνηκε περίτρανα στο χειροκρότημα του τέλους…
Γεωργία Οικονόμου
