Το έργο του γνώρισε μεγάλη επιτυχία στην Ισπανία, όπου πρωτοπαρουσιάστηκε και θίγει το θέμα του φαύλου κύκλου της βίας και των οδυνηρών συνεπειών της μέσα από τη σύγκρουση ενός πατέρα, αστυνομικού των ΜΑΤ, ο οποίος έρχεται αντιμέτωπος στη διαδήλωση με την κόρη του. Πώς θα αντιδράσει; Τι θα ακολουθήσει; Ποιες θα είναι οι συνέπειες αυτής της στιγμής στις ζωές και των δύο και ποιες θεωρίες της ζωής του θα ανατραπούν;
Εμείς μιλήσαμε με τη σκηνοθέτιδα του έργου Κατερίνα Πολυχρονοπούλου στην προσπάθειά μας να μάθουμε περισσότερα πράγματα για το έργο αυτό….
Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο να σκηνοθετήσετε; Τι σας κέντρισε το ενδιαφέρον;
Στο έργο του Félix Estaire ένας πατέρας, που εργάζεται στις Μονάδες Αποκατάστασης Τάξης, έρχεται σε σύγκρουση με την κόρη του και βρίσκεται αντιμέτωπος μαζί της σε μια διαδήλωση. Είναι τόσο επίκαιρο, τόσο άμεσο και ασχολείται με το θέμα του τόσο καίρια, χωρίς καθόλου να το ωραιοποιεί. Είναι ένα κείμενο που μας αφορά άμεσα. Γιατί ο φαύλος κύκλος της βίας γίνεται κάθε μέρα και πιο έντονος.
«Η τυφλή υπακοή σε διαταγές δεν ελαφραίνει τον άνθρωπο από το ηθικό βάρος των πράξεών του ούτε απαλείφει την ευθύνη του». Μπορείτε να το σχολιάσετε;
Μια μεγάλη αλήθεια. Οι επιλογές και η προσωπική ευθύνη για τις αποφάσεις και τις πράξεις μας είναι μόνο δικές μας. Και ασφαλώς έχουν το τίμημά τους. Δεν μας απαλλάσσει η υπακοή σε διαταγές. Όποιος κάνει πράξη μια διαταγή είναι ο άμεσα υπεύθυνος.
Τελικά το ίδιο το σύστημα εκπαιδεύει τους ανθρώπους να ασκούν βία;
Δυστυχώς, το σύστημα όχι μόνο εκπαιδεύει ανθρώπους να ασκούν βία, αλλά τους πειθει ότι είναι ο μόνος τρόπος να τηρηθεί η τάξη. Άρα διαστρεβλώνει την πραγματικότητα, παραπλανά τους ανθρώπους και τους οδηγεί σε αποτρόπαιες πράξεις. Πώς είναι δυνατόν να ασκεί βία ένας άνθρωπος σε έναν άλλον άνθρωπο; Λέει σ’ ένα σημείο η κόρη στον πατέρα της: «Μπαμπά, δεν πονάς όταν χτυπάς κάποιον»; Και στην απάντησή του βλέπουμε όλον τον αποπροσανατολισμό του από το σύστημα. Αλλά και το αδιέξοδο στο οποίο οδηγεί ο φαύλος κύκλος της βίας.
Μπορούμε πραγματικά να βγούμε από τον φαύλο κύκλο της βίας;
Ο μόνος τρόπος να βγούμε απ’ αυτόν, είναι η παιδεία και ο πολιτισμός. Και αυτά βέβαια βάλλονται περισσότερο. Καταστρέφοντας την ιστορική μνήμη ενός λαού τον χειραγωγείς πιο εύκολα και μπορείς να βρεις τον τρόπο να τον μεταμορφώσεις σε άγριο και αιμοβόρο ζώο, με μόνη αγωνία αυτήν της επιβίωσης. Και η βία δεν έχει μόνο ένα πρόσωπο.
Ποιος είναι ο στόχος σας; Πού θέλετε να αγγίξετε το σύγχρονο θεατή;
Αυτό που με ενδιαφέρει να επικοινωνήσω με το κοινό είναι ο βαθύτερος φιλοσοφικός προβληματισμός που υπάρχει στο έργο του Estaire. Όλα είναι μια καλοστημένη και καλά οργανωμένη παγίδα και αν δεν αντισταθούμε, ο φαύλος κύκλος της βίας όχι μόνο δεν θα τελειώσει ποτέ, αλλά θα γίνεται όλο και μεγαλύτερος. Και όλο αυτό εξυπηρετεί κάποια συμφέροντα αλλά σίγουρα όχι τον άνθρωπο. Βλέπουμε και βιώνουμε καθημερινά σκηνές που ασκείται η βία με πολλές μορφές και με πολλούς τρόπους. Καταστρέφονται χώρες, πολιτισμοί, πεθαίνουν παιδιά κι εμείς μένουμε θεατές ενός έργου, δεν κάνουμε τίποτα για όλα αυτά. Κι εδώ έρχεται να μας ευαισθητοποιήσει ο συγγραφέας. Σε όλα αυτά τα τόσο επίκαιρα – δυστυχώς – θέματα.
Πώς βλέπετε τα πράγματα στη χώρα μας; Πού συναντά το έργο αυτό τη σύγχρονη Ελλάδα;
Τα πράγματα και στη χώρα μας είναι πλέον πολύ δύσκολα. Και δεν εννοώ μόνο την κρίση. Εννοώ και την κρίση αξιών που βιώνουμε. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια δεν υπήρχαν σε τέτοιο βαθμό φόβος, εγκληματικότητα, ανασφάλεια. Τα τελευταία χρόνια επίσης, έχουμε βιώσει άπειρες περιπτώσεις όπου ειρηνικές πορείες διαμαρτυρίας αντιμετωπίζονται με υπερβολική χρήση βίας εναντίον των διαδηλωτών.
Μελλοντικά σχέδια
Ήδη παίζεται η παράσταση «Το χαμόγελο της Μόνα Λίζα» του Victor Lodato, επίσης σε πανελλήνια πρώτη, στο Τσάι στη Σαχάρα, και σε λίγες μέρες, το έργο του Robert Schneider: «Βρωμιά», με τον Κωνσταντίνο Φάμη, ξεκινάει περιοδεία σε πόλεις της Ελλάδας.
Γεωργία Οικονόμου
[email protected]
