Κάποια στιγμή ενώ κάναμε τη συνέντευξη άρχισε να παίζει στο απέναντι μαγαζί ενα κομμάτι της και μου λεει χαμογελωντας οτι ντρέπεται. Ακόμα κι αν δεν κανεις περίπου μια ώρα συζήτηση μαζί της, αυτο ειναι ενα μικρό δείγμα για να καταλαβεις πως η Ελεωνόρα Ζουγανελη δεν ειναι άλλη μια τραγουδίστρια που έτυχε να γίνει γνωστή και πήραν τα μυαλά της αέρα, οπως συμβαίνει συχνά.
Η κόρη του κυρίου που μας εχει κάνει να γελάσουμε μέχρι δακρύων έχει μια αυθεντική μαγκιά, ειναι ακομπλεξάριστη, ανοιχτόμυαλη και δεν το κανει θέμα που εχει μια απο τις πιο χαρισματικες φωνές αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Από ροκιές μέχρι λαϊκά και ρεμπέτικα, της ταιριάζουν όλα γιατί πολύ απλά δεν χρειάζεται να τη σταματήσει κανείς για έλεγχο στα σύνορα.
Ανάμεσα στις εξαντλητικές πρόβες για το αφιέρωμα της Μελινας Μερκουρη στο Ηρώδειο, τις συναυλίες της περιοδείας της και σε στουντιακά γκεστ, συναντηθήκαμε για τα παρακάτω.
Η φάση που σε βρίσκουμε τώρα...
Είναι ταυτόχρονα μία φάση πολύ δημιουργική, πολύ κουραστική και πρωτόγνωρη. Τα ζούμε όλα σε τεράστιο βαθμό! Ετοιμάζει και το αφιέρωμα στη Μελίνα Μερκούρη στο Ηρώδειο κι έχεις και την περιοδεία. Υπήρξε μια περίοδος που γίνονταν παράλληλα κάποια πράγματα αλλά τώρα που η περιοδεία που ξεκίνησε κι έχω κάνει ήδη τέσσερις συναυλίες, έχω επικεντρωθεί περισσότερο στο Ηρώδειο κι έχει πάρα πολύ δουλειά ακόμα.
Θα είναι αμιγώς μουσική παράσταση ή θα συνδυάζει κι άλλες μορφές τέχνης;
Κοίταξε, στην ουσία της είναι μία μουσική παράσταση και είναι βασισμένη σε τραγούδια που έχει τραγουδήσει η Μελίνα στον κινηματογράφο και το θέατρο. Όμως επειδή μου δίνεται η δυνατότητα να εμφανιστώ σε έναν τόσο ειδικό χώρο μ' ένα τόσο πολύ ιδιαίτερο θέμα, σκεφτήκαμε να το ντύσουμε και με κάποια βίντεο και με υλικό όχι μόνο μ' εκείνη αλλά και από το σήμερα που δίνουν έμφαση σ' αυτό που μας έχει δημιουργήσει η έλλειψη της. Επίσης ταυτόχρονα θέλουμε να υπάρχει μια ροή κι ένα δέσιμο των τόσο διαφορετικών τραγουδιών που έχει πει.
Σε αγχώνουν αυτές οι “γέφυρες” μεταξύ των τόσο διαφορετικών κομματιών;
Είναι το μόνο σημείο που νιώθω σιγουριά γιατί το μόνο κοινό που αισθάνομαι πως έχω είναι πως και στα δικά μου lives μ' αρέσει να μπλέκω διαφορετικά είδη μουσικής. Οπότε αυτό το υλικό άσχετα αν είναι μιας συγκεκριμένης προσωπικότητας είναι από διαφορετικά έργα και διαφορετικές εποχές, πρεσβεύει κάτι άλλο το κάθε τραγούδι και χαίρομαι που μου δίνεται αυτή η δυνατότητα να το παρουσιάσω. Είναι και για μένα μια τεράστια πρόκληση να μπω και σε κάποια άλλα μονοπάτια, να συνυπάρξω με πάρα πολλούς ανθρώπους, να οργανωθώ κι είναι πάρα πολύ ευχάριστο αλλά και δύσκολο.
O χώρος από μόνος του που δημιουργεί μια παραπάνω νευρικότητα;
Ναι δεν το συζητώ! Το άγχος υπάρχει υποσυνείδητα. Δηλαδή έχω παρατηρήσει ότι είμαι μονίμως σε μία νευρικότητα και μια ταραχή αλλά δε μου έχει βγει ακόμα σε μεγάλο βαθμό.
Πριν το αφιέρωμα ποια ήταν η άποψη σου για εκείνη και ποια τώρα;
Πριν τη θαύμαζα γιατί μου το είχαν πει, ότι δηλαδή είναι δεδομένο πως θαυμάζουμε τη Μελίνα Μερκούρη αλλά δεν ήξερα το γιατί. Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι ότι έχω αρχίσει να θαυμάσω και να διακρίνω τα πραγματικά μοναδικά πράγματα που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος και τον τρόπο που τραγουδούσε.
Γιατί δεν ήταν απλά μια καλή τραγουδίστρια ούτε είχε ωραία φωνή και μπορεί ας πούμε το “Χάρτινο το φεγγαράκι” να το έχουν τραγουδήσει άλλες πολύ καλύτερα. Όμως έχει έναν τρόπο να μεταφέρει ένα πολύ ιδιαίτερο συναίσθημα κι είχε μια ξεχωριστή παρουσία και το σημαντικότερο απ όλα για μένα είναι ότι το έργο της μ' έχει βοηθήσει να πετάξω όποιο φόβο είχα. Φοβόμουν να τραγουδήσω τα “Παιδιά του Πειραιά” γιατί μου φαινόταν φολκλόρ, λίγο τουριστικό και τώρα είναι μία από τις αγαπημένες μου στιγμές της παράστασης όπως και ο «Ζορμπάς». Τελικά αυτά τα τραγούδια έχουν μια τρομερή μαγεία, μ’ έκαναν να δω την ομορφιά της απλότητας, έχουν μια ωραία μαγκιά και μια αλήθεια που πραγματικά ψάχνω να τη βρω μέσα μου.
Το μεγαλύτερο δώρο που μου έκανε η επαφή μου με το έργο της Μερκούρη ήταν ότι όσο άγχος και να μου προκαλεί όλο αυτό που κάνουμε, πιέζομαι να το ευχαριστηθώ όσο μπορώ. Έχει μια τόσο έντονη αίσθηση πως οτιδήποτε έκανε το ευχαριστιόταν, τα ζούσε όλα κι είναι κάτι που θα ήθελα πολύ να το καταφέρω. Βέβαια ξέρω ότι η φωνή μου θα τρέμει τα πρώτα λεπτά, το στομάχι μου δεν ξέρω που θα βρίσκεται γιατί η διαδικασία που περνάμε τώρα είναι κουραστική και ψυχοφθόρα κι εκείνη την ημέρα της πρεμιέρας ξέρω ότι το άγχος δε θα με αφήσει να καταλαβαίνω πολλά αλλά ελπίζω να το ευχαριστηθώ. Κι ας μην τραγουδήσω καλά.
Θέλω να διευκρινίσω πως δεν υπάρχει καμία διάθεση από μένα ούτε να υποκριθώ τη Μελίνα ούτε να τη μιμηθώ αλλά να καταφέρω να αισθανθώ κοινά πράγματα. Το γλέντι όπως το βίωνε και όπως το έζησε γιατί έχουμε αρχίσει να ντρεπόμαστε και να γλεντάμε! Γλεντάμε κι είμαστε μαγκωμένοι, δεν ξεφεύγουμε και δεν σπάμε εύκολα.
Η Μελίνα Μερκούρη είναι μία από εκείνες τις μεγάλες προσωπικότητες της χώρας τις οποίες έχουμε συνδέσει με τον ελληνικό πολιτισμό κι επιστρέφουμε συνέχεια σ' αυτές χωρίς να αναφερόμαστε σε νεότερους . Θεωρείς ότι στη σύγχρονη εποχή υπάρχουν τέτοια πρόσωπα; Σαφώς και υπάρχουν. Απλώς χρειάζεται να τους αφήσουν να μπορέσουν να αναπνεύσουν, να τους αποδοθεί εμπιστοσύνη το οποίο είναι πολύ σημαντικό και να διακρίνει κάποιος ότι είσαι μια σπουδαία προσωπικότητα και μπορείς να εξελίξεις τα πράγματα. Στην ουσία είναι μια αφορμή αυτή η παράσταση για το κοινό που θα ‘ρθει να τη δει κι αυτό είναι που θέλουμε σαν πρόθεση άσχετα αν θα το πετύχουμε ή όχι.
Δηλαδή να συνειδητοποιήσουμε πως αυτές οι προσωπικότητες δεν έχουν απλά υπάρξει, έχουν φύγει από τη ζωή και τέλος αλλά ότι υπάρχει συνέχεια στο σήμερα κι ότι καλό είναι να αρχίσουμε να βρίσκουμε ο καθένας σε προσωπικό επίπεδο αυτό που μπορεί να κινήσει τα πράγματα. Να μπορέσει να λάμψει στον καθένα μας η προσωπικότητα του, η δυναμική του, η γυναικεία του μορφή η ανδρική του μορφή, το πνεύμα του. Και τι πιο όμορφο να μπορεί ο καθένας στον τομέα του να πρεσβεύει , να προτείνει ,να προχωράει, να εξελίσσει και να δημιουργεί ένα ρεύμα.
Φταίει και λίγο η ελληνική νοοτροπία που δεν συμβαίνουν αυτά; Ότι δηλαδή σε βάζουν σε καλούπια και σε περιορίζουν λίγο.
Αυτό είναι ένα κακό χούι που έχουμε. Ας πούμε για μένα που είμαι τραγουδίστρια λένε ότι είναι η καινούρια τάδε και δε μπορούμε να δεχτούμε εύκολα ότι δεν είναι η καινούρια κανενός αλλά μία καινούρια σκέτο! Αυτό συμβαίνει σε όλα τα επαγγέλματα και σε όλους τους χώρους. Είναι σημαντικό να καταφέρουμε οι νέοι άνθρωποι να νιώσουν την ασφάλεια ότι δεν έχουν να συγκριθούν με κάποιον ή να μοιάσουν με κάποιον αλλά πως έχουν να αφήσουν στο τώρα ό,τι καλύτερο έχει ο καθένας.
Πιστεύεις ότι ο τρόπος που έχουμε μεγαλώσει μας δημιουργεί την ανάγκη να έχουμε κάποια πρότυπα;
Σαφώς και ξεκινάει από την οικογένεια. Οι άνθρωποι νιώθουν ασφαλείς με οτιδήποτε τους είναι γνώριμο κι είναι μια αλλαγή που πρέπει να γίνει σε πολλά επίπεδα στο λαό μας. Όλο το κόνσεπτ είναι να μοιάσεις στο μπαμπά σου, στη μαμά σου σ' εκείνον που έχει ξεχωρίσει εν πάση περίπτωση και στη συνέχεια σ' ένα πιο ευρύ επίπεδο όπως το να μοιάσεις π.χ στον Κούρκουλο, τη Λάσκαρη, τη Μερκούρη...
Εσύ είχες πρότυπα σε μικρότερη ηλικία;
Δεν είχα ποτέ την ανάγκη να μοιάσω σε κάποιον αλλά έχω ζηλέψει κι έχω θαυμάσει πολλές σταδιοδρομίες ανθρώπων. Ειδικά τώρα που κάνω αυτή τη δουλειά έχω αρχίσει να εκτιμώ πολύ περισσότερο τις διαδρομές και τις επιλογές κάποιων καλλιτεχνών γιατί συνειδητοποιώ ότι όταν αρχίζουν και “στρώνουν” τα πράγματα, είναι σημαντικό που λες όχι και ναι. Θα ήθελα να συμβεί και σε μένα να έχω μια όμορφη πορεία.
Οι καλλιτέχνες της άτυπης ταμπέλας “Νέα γενιά μουσικών” στην οποία ανήκεις μαζί με τη Νατάσσα Μποφίλιου, τον Γιάννη Χαρούλη και άλλους, αρχίσατε από ένα σημείο και μετά ν' ακούγεστε σ' ένα πιο ευρύ κοινό και να σας ακούει περισσότερος κόσμος. Σκέφτηκες ποτέ το γεγονός ότι μπορεί να βιώσεις υπερέκθεση από τα μέσα αλλά και γενικά;
Όχι γιατί θεωρώ πως η η δική μας πραγματικότητα μας αναγκάζει να κάνουμε πολύ λιγότερες συναυλίες απ ότι οι συνάδελφοι μας στο παρελθόν. Χαίρομαι πάρα πολύ που αυτή η νέα γενιά όπως μας λένε, κατά κάποιο τρόπο ο ένας στηρίζει τον άλλον ακόμα και υποσυνείδητα και ακόμα κι αυτή η ταμπέλα που μπήκε ίσως να μπήκε από ανάγκη για να υπερασπιστούμε το γεγονός ότι δεν είμαστε μόνοι αλλά είναι ένα ρεύμα κι όχι ας πούμε εγώ ξεχώρισα γιατί ήμουν η καλή. Είναι περισσότερο σαν ένα ρεύμα πολλών νέων ανθρώπων που δημιουργούν και υπάρχουν με το δικό τους τρόπο. Είναι σημαντικό για μένα ότι είναι πολλοί οι άνθρωποι της γενιάς μου που πάνε καλά.
Αυτό δεν είναι κατά κάποιο τρόπο κι ένα καλό της κατάστασης που επικρατεί; Ότι δηλαδή παλιότερα που υπήρχε αυτή η υποτιθέμενη ευημερία έβγαζαν περισσότερο προς τα έξω το Εγώ παρά το Εμείς.
Ακριβώς. Μάλλον συνειδητοποιήσαμε πως η μοναξιά σ΄αυτό τον τομέα δεν κάνει καλό. Το ένα χέρι νίβει τ' αλλο και τα δύο το πρόσωπο, δεν είναι τυχαίο που το έλεγαν οι παλιοί! Δε γίνεται ν' αντέξεις μόνος σου, θέλει πολλά κλαδιά το δέντρο για να αναπτυχθεί γιατί μ' έναν αέρα έφυγε. Άλλαξε το σκηνικό παντού και στο θέατρο και στο χορό.
Έχεις συνεργαστεί με σκηνοθέτες στις εμφανίσεις και έχεις πάντα μια δόση θεατρικότητας. Ο συνδυασμός των τεχνών, κατά κάποιο είναι σα να σε ολοκληρώνει;
Με τρελαίνει. Πάντα πίστευα ότι οι συνεργασίες μπορούν να βοηθήσουν και να βγει ένα καλύτερο αποτέλεσμα. Είναι ένα πάρε δώσε όπως οι σχέσεις. Κάποιος μεγάλος σκηνοθέτης μπορεί να είναι πολύ μεγάλος αλλά σίγουρα παίρνει κάτι από μένα και στη συνέχεια εγώ από εκείνον, είναι μια αμοιβαία σχέση που χτίζεται, δημιουργείται και βοηθάει να προχωρήσουν κι οι δύο.
Κατά καιρούς έχω συνεργαστεί με ανθρώπους που είναι διαφορετική γενιά από τη δική μου και έμαθα πάρα πολλά όταν ξεκίνησα δίπλα σε μεγάλους τραγουδιστές. Είναι ωραίο να έχεις και το παρελθόν μαζί σου και να το χεις γνωρίσει. Γενικά δε μ' αρέσει η αποκοπή και δεν είμαι υπέρ της άποψης πως μόνο η γενιά θα τα κάνει όλα και τέλος αλλά της σύνθεσης.
Το τελευταίο δεν το χουν περισσότερο οι προηγούμενες γενιές όπως αυτή του Πολυτεχνείου; Τη λογική του “εμείς τότε κάναμε μεγάλα πράγματα...
Και τα κάναμε καλύτερα! Αυτοί είναι η γενιά των γονιών μας, η γενιά του “τα ξέρω όλα”. Έχουν την τάση να λένε για όλα αυτά που έχουν περάσει, να συμβουλεύουν, να καθοδηγούν ενώ εγώ πιστεύω πως μόνο από τους νέους ανθρώπους μπορεί να υπάρξει καθοδήγηση κι εγώ προσπαθώ να καθοδηγούμαι από τους νεότερους από μένα.
Είσαι ένα πρόσωπο που έχεις επιρροή στον κόσμο, οπότε όσον αφορά τα social media και το χάος του ίντερνετ προσέχεις πώς θα διαχειριστείς την εικόνα σου;
Είναι όντως χαοτική κατάσταση και μπορεί να ξεφύγει εύκολα αλλά δεν το προσέχω με πανικό. Για να είμαι ειλικρινής το μόνο που με νευριάζει λίγο είναι ότι πολλές φορές παρουσιάζεται το πρόγραμμα διαφόρων εμφανίσεων μου σε βίντεο τραβηγμένη από κινητά στο youtube γιατί αυτή την εποχή για να δεις ένα σχήμα με καλό ήχο και καλά φώτα είναι πολύ δύσκολο. Οπότε το να παρουσιάζεται έτσι μια δουλειά για την οποία έχουν δουλέψει πολλοί άνθρωποι με πολύ κόπο και όχι μεγάλες αμοιβές, το θεωρώ λίγο ξεφτίλα να κυκλοφορούν κακοτραβηγμένα βίντεο στο youtube. Όπως επίσης και το ότι στις συναυλίες πλέον είναι σχεδόν όλοι με τα κινητά ψηλά και τραβάνε και δεν υπάρχει η ζωντανή επαφή εκείνη την ώρα. Mου φαίνεται περίεργο όταν είμαι πάνω στη σκηνή γιατί ενώ υπάρχει ενέργεια και τραγουδάει ο κόσμος έχουν το κινητό δίπλα.
Κατά τ' άλλα το ίντερνετ είναι ένα μέσο που μ' έχει βοηθήσει πάρα πολύ. Μπαίνω στη σελίδα μου, ανεβάζω φωτογραφίες και γελάω μερικές φορές όταν παρατηρώ ότι έχουν πιο πολύ πέραση να το πω κι έτσι, οι φωτογραφίες που έχουν για παράδειγμα τις παντόφλες μου από εκείνες που θα ανεβάσω για να παρουσιάσω μια δουλειά. Συνειδητοποιώ πως τα social media εξυπηρετούν μια πιο προσωπική επαφή στην ουσία και προσπαθώ να κρατάω μια ισορροπία. Είναι σα να έχεις μια πιο συμμαζεμένη εικόνα με οτιδήποτε συμβαίνει.
Εσύ ως θεατής μπαίνεις στη διαδικασία να βγάλεις φωτογραφίες ή να τραβήξεις βίντεο;
Όχι ξεχνιέμαι πάρα πολύ!
Με τον τελευταίο δίσκο “Μετακόμιση τώρα” πέρασες ένα μεταβατικό στάδιο. Τώρα για ποια πράγματα έχεις αναθεωρήσεις και ποιες σταθερές έχεις;
Κοίταξε, τώρα που χει περάσει πια καιρός μπορώ να πως ότι σε γενικές γραμμές ήταν ένα πολύ σπουδαίο βήμα για μένα. Με λάθη, με πράγματα που θα μπορούσαν να μην είχαν συμβεί αλλά σίγουρα ήταν μια δισκογραφική δουλειά που μ' έμαθε πάρα πολλά. Αυτό είναι για μένα επιτυχία πέρα από το ότι είχε και εμπορική επιτυχία κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Όσον αφορά την προσωπική μου σταδιοδρομία, μ' έκανε να συνειδητοποιήσω πράγματα, να καταλάβω τις πραγματικές μου ανάγκες, να δω πράγματα που τα έκανα από ανασφάλεια, άλλα που όντως ήταν σωστή η επιλογή να γίνουν και γενικά νιώθω πολύ τυχερή ως προς αυτό. Έχουν συμβεί πράγματα στη ζωή μου που με βοηθούν να προχωρήσω.
Είναι κι ένα στάδιο που συνήθως φοβόμαστε λίγο να το περάσουμε; Δηλαδή να αντιμετωπίσουμε τον εαυτό μας ουσιαστικά αλλά το αναβάλουμε.
Έχω παλέψει πάρα πολύ μ' αυτό κι αυτή την εποχή ευτυχώς είμαι σε φάση -μπορώ να σου πω ότι είμαι και περήφανη γι' αυτό που χω καταφέρει- να μην είμαι καθόλου αναβλητική. Ήμουν ο πλέον αναβλητικός άνθρωπος και δεν ξέρω αν ήταν από ανασφάλεια ή από ψυχική κούραση αλλά τώρα είμαι σε όλα on time. Δε μπορώ ούτε να αναβάλλω ούτε να βουτάω στο κενό. Αναγνωρίζω τι έρχεται, μπορεί να πέσω λίγο αλλά δεν τ αφήνω να ' επηρεάσει.
Δεν τα παρατάς εύκολα δηλαδή γενικά;
Τ’ αντιμετωπίζω όλα γιατί ξέρω όσο και ν' αργώ θα τ αντιμετωπίσω οπότε το κάνω εκείνη την ώρα για να τελειώνω!
Η μουσική βοηθάει γενικά να εξωτερικεύεις συναισθήματα. Στην περίπτωση του δίσκου , σε πέτυχαν στη φάση που βρισκόσουν ή τους επηρέασες εσύ;
Νομίζω ότι ήταν καθαρά ενεργειακό και από τις δύο πλευρές. Κι εγώ ήμουν σε μία φάση να βουτήξω κι αυτοί το εισέπραξαν γιατί μπορεί να περνούσαν μια δική τους περίεργη φάση. Για μένα προσωπικά η ανάγκη μου να επικοινωνήσω με τον κόσμο μου το προκαλεί αυτό.
Από τότε που ξεκίνησες μέχρι τώρα, πως έχει εξελιχθεί η σχέση σου με τον κοινό;
Πιστεύω ότι είναι σχέση απρόβλεπτη, κάθε φορά εκπλήσσομαι αλλά είναι τόσο ευχάριστη που τη χαίρομαι και την αποδέχομαι όσο και να με δυσκολεύει καμιά φορά. Γιατί ας πούμε φέτος το καλοκαίρι- ντρέπομαι που θα το πω- είναι πάρα πολύ μεγάλη η αποδοχή του κόσμου και οι συναυλίες που έχω κάνει μέχρι τώρα έχουν πάρα πολύ κόσμο, κάτι που είναι απρόσμενο.
Δε σου κρύβω ότι κώλωσα λίγο γιατί και συγκινούμαι και δε μπορώ να το πιστέψω ότι συμβαίνει αυτό! Ενώ αυτό είχα πρόθεση και με αυτή τη χαρά ξεκίνησα αλλά όταν ήρθε σκέφτηκα “μπορώ;” , “μήπως δεν είμαι τελικά πολύ καλή για όλους αυτούς που ήρθαν;” και προσπαθώ ακόμα, δεν έχω πατήσει γερά στα πόδια μου. Προσπαθώ να φανώ αντάξια της επιλογής των ανθρώπων και κυρίως να φύγουν από τη συναυλία και να νιώσω ότι έφυγαν ευχαριστημένοι πουν ότι καλά έκαναν κι έδωσαν τα 10 και τα 15 ευρώ. Αυτή είναι η μεγαλύτερη μου χαρά.
Κατά πόσο έχει αλλάξει ο τρόπος που σκέφτεται ο κόσμος που επιλέγει να δει κάποια συναυλία; Νομίζω πως έχουν αρχίσει να ψάχνονται περισσότερο. Επίσης το ότι υπάρχει μια κοινή τιμή εισιτηρίου για όλα έχει δώσει ένα κίνητρο να δοκιμάσει ο κόσμος να δει αρκετά πράγματα και ρισκάρει πιο εύκολα. Έχουν αρχίσει να έχουν μια διάθεση να αναγνωρίσουν τι συμβαίνει στα μουσικά πράγματα.
Πέρα από τη μουσική, πώς είναι η καθημερινότητα σου;
Αυτή την περίοδο είμαι καλά και με τον εαυτό μου και με τους γύρω μου. Δυσκολεύομαι πολύ, έχω πολλά άγχη, πολλές εκκρεμότητες, αισθάνομαι το χρόνο να με πιέζει, νιώθω πολύ κουρασμένη αλλά μετά λέω “άντε μωρέ είμαι τόσο νέα ακόμα”. Υπάρχει και μία γενικότερη αναταραχή στους ανθρώπους, επικρατεί αρκετή θλίψη, οι περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν κακά μαντάτα, νοσοκομεία, θάνατοι και προφανώς μ' επηρεάζουν όλα αυτά. Όμως παρ' όλα αυτά νιώθω πως είμαι σ' ετοιμότητα κι ότι κατά κάποιο τρόπο μπορώ ανταπεξέλθω σ' αυτά που έρχονται.
Δεν είναι μια μικρή επανάσταση κι αυτό; Πέρα από το ότι θα διαμαρτυρηθείς και θα φωνάξεις ουσιαστικά να προσπαθείς ν' αντιδράς στα άσχημα που συμβαίνουν και να αλλάξεις και τους γύρω σου
Σαφώς. Πρέπει να αλλάξει η καθημερινότητα μας για να αλλάξει η κοινωνία μας γιατί το να ζητάμε να αλλάξουν τόσα εκατομμύρια άνθρωποι ταυτόχρονα είναι αδύνατον! Το θέμα είναι να αλλάξω εγώ, να αλλάξεις εσύ, να συναντηθούμε, να αναγνωρίσουμε τις αλλαγές μας και να πάμε παρακάτω παρασύροντας κι άλλο κόσμο. Είναι μια χρονοβόρα διαδικασία η οποία δε μπορεί να γίνει από τη μία μέρα στην άλλη αλλά μέσα σ' όλα αυτά τα στραβά μπορούμε να το δούμε και λίγο πιο ρομαντικά. Ας πούμε ότι είναι μία περίοδος σκληραγώγησης.
Γυρίζοντας σ' αυτό που λέγαμε για τα πρότυπα και τις μεγάλες προσωπικότητες, πάντα είχαμε την ανάγκη να μας καθοδηγεί κάποιος αλλά τώρα υπάρχει μια προσπάθεια να ξεκινήσουμε κάτι από μόνοι μας;
Αυτό που υπερασπίζομαι φανατικά είναι πως κανένας άνθρωπος δεν είναι μονόπλευρος- μέχρι και το κέρμα έχει δύο όψεις. Ο άνθρωπος έχει πέντε εκατομμύρια και δεν είναι ωραία να πρέπει να υπάρχει πάντα ένας που να σε εκφράζει. Δε μπορεί να είναι ένας καλλιτέχνης, δε μπορεί να είναι ένας που θα σε κάνει να διασκεδάζεις, ένας αυτός που σε κάνει να συγκινείσαι. Μπορούν πολλοί άνθρωποι να γεμίσουν την ψυχή ενός ανθρώπου και ας απαλλαχτούμε επιτέλους από αυτό το πράγμα. Ένας πρέπει να είναι ο σύντροφος μας θεωρητικά αλλά ακόμα κι αυτός δεν έχουμε καταφέρει ακόμα! Θέλουμε να έχουμε δεκαπέντε συντρόφους κι έναν καλλιτέχνη και για δεκαπέντε καλλιτέχνες έναν σύντροφο!
Σε μία πολύ περίοδο με πολύ φορτωμένο πρόγραμμα όπως τώρα, στον ελεύθερο χρόνο τι θα σε κάνει να ξεφεύγεις;
Μ΄ αρέσει πολύ το θέατρο, το καλό φαγητό, να βρεθώ με ανθρώπους από το κοντινό μου περιβάλλον όπως τους φίλους, τον σύντροφο μου, τους γονείς μου που θα με κάνουν να νιώσω καλά και θα με φροντίσουν.
Κάποια στιγμή είχες πει ότι “Είχα την τύχη να μπορούν οι δικοί μου να δεχτούν ότι ψάχνω να βρω τον δρόμο μου και ενώ ερχόμαστε συχνά σε σύγκρουση – είμαι και νευρική εγώ και μιλάω άσχημα – στο τέλος είναι ανοιχτοί και μου έχουν αφήσει το περιθώριο να ψαχτώ. Η ρήξη δεν μπορεί να είναι οριστική όταν υπάρχει αγάπη”. Έχουμε μια τάση να φερόμαστε άσχημα στους κοντινούς μας ανθρώπους γιατί τους θεωρούμε δεδομένους;
Ναι αλλά είναι κι όμορφο. Πέρα από την αρνητική του χροιά υπάρχει κάτι θετικό. Κακά τα ψέματα, η οικειότητα, το να νιώσεις έναν άνθρωπο σα να είσαι εσύ και να νιώθεις ότι μπορείς να εκφραστείς λίγο υπερβολικά είναι ανθρώπινο, όμορφο, αναγκαίο κι αυτό που κάνεις τις σχέσεις με κάποιους ανθρώπους ξεχωριστές.
Ουσιαστικά σα να είναι η βάση σου.
Δε συμφωνώ καθόλου μ' αυτό που λένε πολλές φορές “δε θέλω να με θωρούν δεδομένη”. Θέλω ο άνθρωπος που είμαι μαζί του να με θεωρεί δεδομένη αλλιώς δεν έχει νόημα. Μιλάω για την περίπτωση που υπάρξει αυτός ο ένας που θέλω να είμαι μαζί του και είναι ξεχωριστός για μένα. Και στις φιλικές σχέσεις, οι φίλοι μου με θεωρούν δεδομένη ό,τι και να κάνω. Εγώ τώρα ας πούμε έχω να δω την κολλητή μου φίλη δυο μήνες, μου στέλνει μηνύματα και δεν της απαντάω αλλά με θεωρεί δεδομένη και δεν παρεξηγείται.
Αυτοί οι τρελοί ρυθμοί και η παραπάνω πίεση έχουν επηρεάσει και τις σχέσεις μας αρνητικά; Στο ότι δεν έχουμε υπομονή και παίρνουμε βεβιασμένες αποφάσεις.
Έχω διαπιστώσει ότι έχω τρομερή ανεκτικότητα με τους ανθρώπους που δε φοβάμαι μήπως μ' εκμεταλλευτούν ή με προδώσουν και νιώθω ότι ξαφνικά έχω μια απόσταση που δεν θα την είχα από κάποιους που μπορούν να με προδώσουν ανά πάσα στιγμή. Οπότε οι σχέσεις αποκτούν λίγο την πραγματική τους διάσταση γιατί ναι μεν φίλοι αλλά δεν είμαστε το ίδιο φίλοι.
Στη δουλειά σου λόγω και της συναναστροφής με πολύ κόσμο και με την αναγνωρισιμότητα δεν παρεξηγείται λίγο η έννοια της φιλίας;
Έχω πολύ λίγους φίλους και είμαι πολύ συνειδητοποιημένη ως προς αυτό όπως επίσης και στο χώρο είναι πάλι λίγοι αλλά αρκετοί για μένα.
Είναι και υγεία αυτό γιατί όταν ήμασταν μικρότεροι μας πανικόβαλε λίγο.
Ναι αυτό που είχα στο γυμνάσιο ας πούμε που με παίρνανε τηλέφωνο 45 άνθρωποι τηλέφωνο και μπορούσα να πάω για καφέ με 100, αυτή τη στιγμή στη ζωή μου δεν το χρειάζομαι και δε μπορώ ούτε να το καλύψω!
Με τον ανταγωνισμό πώς τα πας;
Όμορφα. Θα μπω στο τριπάκι του ανταγωνισμού μέχρι εκεί που μου κάνει καλό. Δηλαδή δε νιώθω ανταγωνισμό αλλά συναγωνισμό και μ' αρέσει. Χαίρομαι πολύ με την πορεία κάποιων ανθρώπων και το λέω χωρίς να θέλω να το παίξω καλό κορίτσι. Δεν είμαι αμέτοχη, γνωρίζω τι γίνεται αυτή τη στιγμή αλλά υπάρχει η ανάγκη να προχωρήσω και να εξελιχθώ. Με γκαζώνει, με τονώνει και με πεισματώνει η διαδικασία. Ακόμα κι αν αποδεδειγμένα ήμουν η καλύτερη απ' όλους θα ήταν πολύ βαρετά.
Το χειμώνα είχατε κάνει αρκετές συναυλίες με τον Φίλιππο Πλιάτσικα στο εξωτερικό. Τι σου έκανε περισσότερο εντύπωση στον τρόπο που δουλεύουν;
Πέτυχες έναν άνθρωπο στο οποίο έκανες πολύ κακώς αυτή την ερώτηση! Γενικά είμαι έναν άνθρωπος που δε μπορώ να κάνω μόνο ένα πράγμα και πολλές φορές καταπιέζομαι από τον ίδιο μου τον εαυτό να κάνω πολλά πράγματα. Αυτό το “χαμαλίκι” που κάνω εδώ που π.χ μπορεί να τύχει να κανονίσω τις πρόβες μόνη μου ή να καθαρίσω το στούντιο αν δω ότι χρειάζεται γιατί είμαι τρελή με την καθαριότητα, για κάποιο λόγο μου δίνει εγρήγορση και μ' εξιτάρει. Ξέρω ότι δεν είναι καλό, δεν είναι καλλιτεχνικό και με μειώνει λίγοα πό τη δημιουργική φάση του καλλιτέχνη αλλά παράλληλα μου αρέσει!
Αυτή η υπερβολική οργάνωση του εξωτερικού, μου είναι τόσο ξένη που δε μπορώ να τη διαχειριστώ. Δεν υπάρχει ας πούμε περίπτωση να σου νιώσεις πως θες να παίξεις λίγο παραπάνω και να μπορείς να το κάνεις γιατί μισή ώρα παραπάνω είναι πάρα πολλά λεφτά. Από τη μία με θυμώνει που εδώ τραγουδάμε τέσσερις ώρες και πίνουν γλεντάνε και θέλουν κι άλλο και από την άλλη είναι πάρεργο που εκεί μπορεί να πάνε να δουν τον οποιοδήποτε μπορεί να παίξει 40 λεπτά και θα τον χειροκροτήσουν, φεύγει κι είναι όλα τέλεια!
Είναι μαθημένοι αλλιώς. Μ' αρέσει αυτός ο σεβασμός που έχουν στους καλλιτέχνες αλλά μου φαίνεται αδιανόητο γιατί είναι άλλη δουλειά εντελώς. Εμείς εδώ πάμε 15 ώρες ταξίδια, κάνουμε τα πάντα και νομίζω ότι αν ζούσα έξω δε θα την άντεχα την τόση ευκολία! Είμαι άνθρωπος της χαμαλοδουλειάς.
Τι σε προβληματίζει με την τωρινή πολιτική κατάσταση;
Μ' επηρεάζει πολύ μέσα μου οπότε έχει κι αντίκτυπο στη δουλειά μου άσχετα αν δεν μεταφράζεται ως πολιτικό τραγούδι. Με προβληματίζει ο τρόπος που σκέφτονται οι άνθρωποι που ζω μαζί τους και με προβληματίζει και το τι θεωρεί ο καθένας αντίδραση. Αν είναι δηλαδή συνειδητοποιημένοι, ανίδεοι, φοβισμένοι και με τρομάζει γιατί δεν καταλαβαίνω το λόγο που συμβαίνουν αρκετά πράγματα. Δε με τρομάζει κανένα αποτέλεσμα αλλά που δε γνωρίζω “πως την είδαν” να στο πω κι έτσι και κάνουν κάποια απίστευτα πράγματα.
Η κριτική σ' επηρεάζει;
Κοίταξε μη σου λέω ψέματα, την κριτική για αυτό της Μελίνας, την περιμένω. Είμαι ανοιχτή στην έκθεση και τη λατρεύω αλλιώς δε θα έκανα αυτή τη δουλειά και ριψοκινδυνεύω κιόλας. Προκαλώ να με κριτικάρουν απλά δυστυχώς πέφτω καμιά φορά ενώ ξέρω ότι δε μπορούν να πουν όλοι οι άνθρωποι καλά κι ας έχουν πει πολλοί κατα καιρούς πολύ καλά πράγματα για μένα. Δεν έχω καταφέρει να απαλλαγώ από αυτό αλλά το παλεύω και νομίζω θα το καταφέρω. Δεν είμαι αχάριστη αλλά δε σου κρύβω ότι κάτι κακό με επηρεάζει και ψάχνω να βρω που υπάρχει αλήθεια και που το ψέμα.
Και τα σχόλια στο ίντερνετ;
Σ’ αυτά που γράφονται από κάτω στα σχόλια δε δίνω και πολύ σημασία και καλά κάνουν οι άνθρωποι κι εκφράζονται. Όμως στους ανθρώπους του χώρου μου, συναδέλφους κριτικούς δίνω σημασία και προσπαθώ να καταλάβω τι εννοούν γιατί καμιά φορά όταν σε κριτικάρουν δεν είναι εύκολο να καταλάβεις τι ακριβώς εννοούν και μπαίνει αυτό το μικρόβιο της άμυνας και της ενοχής. Αν το πάρεις μια απόσταση μπορείς να δεις ότι τελικά εμπεριέχει μια αλήθεια.
Έχουν υπάρξει κριτικές που μ’ έχουν επηρεάσει στο ν' αλλάξω, να γίνω πιο σαφής βασικά στο τι θέλω και στο τι κάνω. Ας πούμε η κριτική που μου είχαν κάνει για το ότι δεν έχω ταυτότητα μου έκανε καλό. Δεν με πήγε σ’ ένα συγκεκριμένο δρόμο απλά όρισα ότι αυτό που κάνω δεν έχει ταυτότητα και είναι συνειδητό. Δεν εννοώ ότι είμαι στο περίπου, ότι γίνεται τυχαία κι εξυπηρετώ κάποιον αλλά ότι είναι επιλογή μου να μην έχω ταυτότητα. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που το βιώνουν αυτό και πολλά τραγούδια έχουν γραφτεί που δεν έχουν συγκεκριμένη ταυτότητα.
Έχεις πει πολλά τραγούδια μεγάλων μουσικών και συνθετών. Όταν τελειώνεις τέτοιες ερμηνείες, ποιες είναι οι πρώτες σκέψεις σου για το δικό σου ρόλο στη μουσική;
Να το μεταδώσω σωστά κα με τέτοιο τρόπο ώστε να το κάνω να υπάρξει στο σήμερα. Με κάνει τρομερά χαρούμενη που μικρότερες ηλικίες θα μάθουν κάποια τραγούδια όπως στην περίπτωση του «Μακριά μου να φύγεις» που είναι σπουδαίο. Χαίρομαι που υπάρχει κόσμος που διασκεδάζει με το «Καλοκαίρια και χειμώνες» το οποίο το λέω στις συναυλίες μου κι είναι ενός ανθρώπου που μ’ έχει στιγματίσει στη ζωή μου γιατί έτυχε να τον γνωρίσω και να δουλέψω και μαζί του. Έναν άνθρωπο που όταν έβγαλα το «Έλα» μου είπε πως «ότι και να λες, εσύ είσαι λαϊκή τραγουδίστρια» και δε θα το ξεχάσω ποτέ. Αρχικά σκέφτηκα τι λέει αλλά μετά άρχισα να βάζω στο πρόγραμμα μου λαϊκά τραγούδια κι είδα ότι τα λαϊκά περνάνε στον κόσμο και παρασύρονται μέσα από το λαϊκό.
Βοηθάει στη διαμόρφωση της (καλλιτεχνικής) προσωπικότητας σου κατά κάποιο τρόπο;
Χαίρομαι που κάθε μέρα ανακαλύπτω ποια είμαι. Βλέπω τη φωτογραφία της αστυνομική ταυτότητας μου και τρομάζω! Με ξυρισμένο το μαλλί και σκέφτομαι και λέω γιατί να υπάρχει το αποτύπωμα μιας στιγμής της ζωή μου που ήμουν φρικαρισμένη για παράδειγμα. Τη δείχνω και γελάνε γιατί δεν έχει καμία σχέση με το πώς είμαι τώρα. Αυτό δε θέλω να μ’ ακολουθεί στην καλλιτεχνική μου πορεία. Χαίρομαι που δεν έχω ένα συγκεκριμένο στυλ κι εχω υπάρξει με ξυρισμένο μαλλί, παλιά ήμουν πανκ… δε σημαίνει ότι πρέπει να περιοριζόμαστε. Κρατάω μια απόσταση από αυτό το καραφλό κορίτσι και όταν το βλέπω λεω ότι το περάσαμε κι αυτό, πάμε παρακάτω.
Έτυχε να μπω στο χώρο πάρα πολύ μικρή και δε μπορείς να τα κάνεις όλα σωστά. Χαίρομαι που έχω κάνει λάθη και δε μετανιώνω. Το μόνο που σκέφτομαι είναι τι θα πω στο παιδί μου κι αν θα σκέφτεται με τη σειρά του τι συμβαίνει με τη μαμά του που ξυριζόταν κι έκανε πράσινα τα μαλλιά της! Το εύχομαι το παιδί μου να δοκιμάσει ό,τι θέλει. Είμαι τρομερά ευτυχισμένη που έκανα ό,τι μου κατέβαινε στο κεφάλι και δε θ’ απολογηθώ σε κανέναν γι’ αυτό. Ας μου πουν εκατό χιλιάδες φορές πως δεν έχω ταυτότητα, χαίρομαι γι αυτό και ακόμα δεν την έχω βρει γιατί δε θέλω. Θέλω να φτάσω 150 χρονών και να μην την έχω βρει!
Εν τω μεταξύ πέρασες μια περίοδο που δεχόσουν συνέχεια σχόλια για τις αλλαγές της εμφάνισης σου σε σημείο γραφικότητας.
Θα σου πω γι' αυτό γιατί είναι λίγο εκνευριστικό. Τώρα που θα με δουν με μια κορδέλα, μαζεμένα τα μαλλιά γιατί είμαι από το πρωί στο πόδι και θα με ρωτήσουν αν άλλαξα πάλι τα μαλλιά μου. Σιγά απλά τα μάζεψα και κάνω ό,τι κάνει όλος ο κόσμος. Σήμερα τα ίσιωσα αύριο θα είναι σγουρά, τα ίδια μαλλιά είναι. Με βλέπουν στο σούπερ μάρκετ ή έξω και αντιδρούν σα να βλέπουν κάθε μέρα μια άλλη. Οι άνθρωποι δυστυχώς δε βλέπουν κανονικά αλλά βλέπουν αυτό που έχουν ακούσει λες και δε μπορείς να τραγουδάς σοβαρά τραγούδια αν είσαι καραφλή κι οι πανκ τραγουδάνε μόνο ροκ κι όχι λαϊκά.
Όταν σε είχαμε δει πρώτη φορά live, φάνηκε αμέσως ότι έχεις μια σφαιρική άποψη περί μουσικής. Είναι λίγο αστείο γιατί αν ακούς ένα είδος σε κάποια φάση της ζωή σου ή πας να δεις κάποιον καλλιτέχνη από διαφορετικό είδος μουσικής, πρέπει να κατηγοριοποιείσαι κάπου.
Αν μη τι άλλο είναι ενδιαφέρον να έχεις την τιμιότητα ότι αυτό που κάνει ο άλλος απέναντι σου το κάνει τίμια και δεν κοροϊδεύει κανέναν. Δηλαδή ότι μπορεί να μη μ’ αρέσουν τα τραγούδια σου κι αυτά που λες αλλά μπράβο σου γιατί είσαι αξιοπρεπής. Πρέπει να διακρίνεις την τιμιότητα σε κάτι που είναι πολύ διαφορετικό από τα δικά σου γούστα. Είτε αυτό είναι λάτιν είτε αυτό είναι σκυλάδικο δες ότι το κάνει ωραία και μετά πες την άποψη σου. Σχετικά με σκυλάδικο υπάρχουν άνθρωποι που ξέρουν πραγματικά να το κάνουν καλά και δε θεωρώ ότι είναι απλό πράγμα. Θέλει μια άλλη ψυχολογία και τους θαυμάζω.
Δε μπορώ να το κάνω αλλά μπορώ να διακρίνω αν είναι κάποιος καλό σ’ αυτό. Κάποια στιγμή που είχα βρεθεί στα μπουζούκια, στις 5 η ώρα το πρωί που οι περισσότεροι έχουν πιει και λίγο παραπάνω, βγαίνει η τραγουδίστρια και κάνει κάτι που είπα μακάρι να μπορούσα να το δοκιμάσω κι εγώ να δω αν θα τα καταφέρω! Θέλει έναν άλλον χειρισμό. Εδώ εγώ ντρέπομαι όταν με χειροκροτούν. Επίσης όταν βλέπω κάποιον στις δικές μου εμφανίσεις να έχει πιει παραπάνω δε μπορώ να το διαχειριστώ οπότε για σκέψου να βγαίνεις σ’ ένα μαγαζί και να είναι όλοι μεθυσμένοι.
Είναι καλό να υπάρχουν όλα και να συνυπάρχουν και πρέπει να το αποδεχτούμε σιγά σιγά κι όχι να το ντρεπόμαστε. Εγώ σε άλλα πράγματα είναι πολύ πρόθυμη και διαθέσιμη σε άλλα είμαι αυστηρή και απόλυτη κι αυτό δε με κάνει καλή ή κακή αλλά και τα δύο μαζί.
*Ψάξε και θα τη βρεις:
-Στους σταθμούς της καλοκαιρινής της περιοδείας
-10 Ιουλίου στο Ηρώδειο στο αφιέρωμα για τη Μελίνα Μερκούρη
Κική Παπαδοπούλου