Είναι από τους πιο συνειδητοποιημένους καλλιτέχνες στη μουσική, έχει πάντα σωστή πολιτική άποψη χωρίς υπερβολές και λαϊκισμούς και τα τραγούδια του έχουν φτιαχτεί για να παραμένουν διαχρονικά. Στο καλοκαιρινό του mixtape έχει από AC/ DC μέχρι Δόμνα Σαμίου, πιστευει πως δεν είναι ανάγκη να γράφουμε πάντα αριστουργήματα αρκεί να προσπαθούμε κι η εικόνα που συμβολίζει για εκείνον την ευτυχία είναι μια γυναίκα που θηλάζει. Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης ανάμεσα στις συναυλίες του κάτω στον Πειραιά, σταμάτησε εδώ για κάποιες απαντήσεις παραμένοντας αφοπλιστικά ειλικρινής και συγκινητικός.
Τι έχετε ετοιμάσει για τις συναυλίες στο Passport;
Φτιάξαμε με τους μουσικούς ένα πρόγραμμα που διαμορφώνεται μέσα στον χρόνο, με ελευθερία στο παίξιμο και χαρά. Η κοινή αισθητική είναι κερδισμένη, το καλό όμως είναι πως τίποτα δεν μένει συγκεκριμένο για πολύ. Είναι ένα εξωστρεφές (για τα δικά μου δεδομένα) πρόγραμμα, όσον αφορά τη διάθεσή μας τουλάχιστον, όπως και την επικοινωνία μεταξύ μας και με το κοινό. Οι επιλογές των τραγουδιών είναι κυρίως από τη δισκογραφία μου, αλλά έχουμε κάνει και αρκετές διασκευές.
Πέρα από κείμενα και δηλώσεις (σε social media, στον Τύπο κτλ), πως μπορεί η μουσική των σύγχρονων μουσικών και τραγουδοποιών, σε μία εποχή όπως αυτή που ζούμε, να μιλήσει και να συμβάλει ουσιαστικά στη διαμαρτυρία του κόσμου ενάντια σε όσα συμβαίνουν;
Σε εποχές δύσκολες, γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη ο καθένας να κάνει αυτό που κάνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Δεν χρειάζεται όλα τα τραγούδια να μιλούν για αυτό που συμβαίνει, σε πρώτο τουλάχιστον επίπεδο. Θυμάμαι τα χρόνια μετά την εισβολή στην Κύπρο, πόσο μάς στήριζαν οι δίσκοι των σπουδαίων δημιουργών της εποχής. Δεν είχε σημασία αν μιλούσαν για την προσφυγιά, τους αγνοούμενους, τους νεκρούς και τον πόλεμο, ή όχι. Μας έφτανε που είχαν ψυχή, που άγγιζαν μιαν αλήθεια. Ο “Μεγάλος Ερωτικός” του Χατζιδάκι κυκλοφόρησε μέσα στη Χούντα. Περιείχε ερωτικά τραγούδια.
Ο Χατζιδάκις είπε γι’ αυτόν: “Δεν περιέχει μηνύματα που εύκολα τα σβήνουν οι βροχές, δεν αντιστέκεται.” Όμως, κάθε κατάθεση ψυχής, σε εποχές δύσκολες, αποτελεί πράξη αντίστασης. Κι αν δεν είμαστε πλασμένοι για το αριστούργημα, ας κάνουμε αυτό που πραγματικά μπορούμε. Είναι αρκετό. Από την άλλη, είναι αναπόφευκτο το τραγούδι να μιλήσει και γι’ αυτά που μας απασχολούν σήμερα. Θα γίνει κι αυτό, στο χρόνο του. Τα τραγούδια δεν είναι άρθρα σε εφημερίδες, ούτε ρεπορτάζ. Έρχονται στην ώρα τους, και την ώρα τους την ξέρουν μόνο αυτά.
Κάποιοι κατακρίνουν την «πολιτική φωνή» ενός καλλιτέχνη, όταν σχολιάζει πολιτικές εξελίξεις. Πώς δέχεστε αυτού του είδους την κριτική;
Όλοι έχουμε πολιτική φωνή. Αναγκαζόμαστε καμιά φορά να την εκθέσουμε και να εκτεθούμε, δεν γίνεται αλλιώς. Είναι, βέβαια, άγρια τα πράγματα σήμερα. Όποιος μοιραστεί το συναίσθημά του κινδυνεύει, ειδικά αν είναι “γνωστός”. Και, ειδικότερα, αν το έργο του δεν είναι τόσο μεγάλο, ώστε να τον προστατεύει, ή αν δεν ανήκει σε κάποια πολιτική παράταξη που να τον στηρίζει. Ο κάθε καλλιτέχνης όμως, “μικρός” ή “μεγάλος”, οφείλει, παρά τον κίνδυνο της γελοιοποίησης και της δημιουργίας εχθρών, όπως και οι υπόλοιποι πολίτες, να συνεισφέρει στον επαναπροσδιορισμό μας.
Υπάρχει μια υπερβολή στην ένταση με την οποία αντιμετωπίζουμε τη γνώμη ενός καλλιτέχνη. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί η γνώμη του πρέπει να λαμβάνεται σοβαρότερα υπ’ όψιν από αυτήν του φοιτητή, του υπαλλήλου, του πολιτικού ή του ανέργου. Πρέπει όμως να δικαιούται να την εκφράσει. Μοιράζεται κανείς το συναίσθημα και τη σκέψη του καλοπροαίρετα. Περιμένει, αν ασχοληθεί κανείς μαζί του, να συμφωνήσει σε κάτι, να διαφωνήσει αλλού, να υπάρξει μια ζύμωση. Αντί αυτού, συχνά η προσωπική, βίαιη επίθεση είναι τέτοιας έντασης, που μένεις να αναρωτιέσαι αν υπάρχει λόγος να προσπαθείς να συνομιλήσεις και να συνεννοηθείς.
Ο Δήμος Αθηναίων θα κλείσει θέατρα και πολυχώρους γιατί δεν διαθέτουν τις κατάλληλες άδειες. Πώς βλέπετε την πορεία του πολιτισμού αλλά και το ζήτημα της προστασίας του όσο περνάει ο καιρός;
Σε έναν τόπο, που το μόνο που είχε πάντα ήταν ο πολιτισμός, αυτός ακριβώς, αυτό το κύριο συστατικό του τόπου και της ιστορίας του, θεωρείται από την εξουσία σαν αναγκαίο κακό, πολυτέλεια, καπρίτσιο και χόμπι. Έτσι αντιμετωπίζεται συνήθως, έτσι φορολογείται. Εκτός και αν αποτελεί αφορμή για επίδειξη, ή “ακολουθεί δεξίωση”. Αντίστοιχα, μεγάλο μέρος των πολιτών, τον αντιμετωπίζει επίσης σαν είδος πολυτελείας, λιγότερο απαραίτητο από το νέο κινητό. Και οι καλλιτέχνες, αυτοί που δεν τυγχάνουν ευρείας αποδοχής, ή που δεν έχουν κάποια, έστω μικρή, εμπορική αναγνώριση, αντιμετωπίζονται σαν ψωνάρες που γουστάρουν να περνούν τη ζωή τους στη φτώχια, γιατί είναι τεμπέληδες, φιλόδοξοι και αυτάρεσκοι. Αυτό δεν είναι καινούργιο.
Ας δούμε την εικόνα του “ποιητή” στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο: Ένας γελοίος παρλαπίπας, που λέει ακαταλαβίστικες αρλούμπες. Αυτή είναι η εικόνα. Κι αυτό, σε εποχές πνευματικά πιο ανθηρές, σε εποχές που ο κόσμος διάβαζε, που οι ποιητές έπαιρναν Νόμπελ, που οι συνθέτες έβρισκαν ακόμη το δρόμο για τις διεθνείς αγορές. Σήμερα, ο ποιητής ούτε σαν καρικατούρα δεν υπάρχει, εκτός και αν είναι “Ακαδημαϊκός”. Δεν τίθεται θέμα προστασίας του πολιτισμού από το Κράτος, οι ίδιοι οι καλλιτέχνες οφείλουν να τον προστατεύσουν, καθώς και όσοι τον εκτιμούν. “Εναπόκειται στον πατριωτισμό” μας.
Οι στίχοι ποιου τραγουδιού σάς συγκινούν όσες φορές κι αν τους τραγουδήσετε και γιατί;
Το τραγούδι που τραγουδώ εκείνη τη στιγμή, είναι πάντα το αγαπημένο μου. Φροντίζω, όταν ένα τραγούδι δεν μου “μιλά” πια, όταν δεν με συγκινεί την ώρα που το τραγουδώ, να το αφαιρώ από το πρόγραμμα, πολλές φορές για χρόνια ή για πάντα.
Ποιους μουσικούς έχει το ιδανικό σας mixtape για ένα καλοκαιρινό road trip;
Baby Trio, Γιώργο Καλούδη, Mode Plagal, Tchaikovsky, AC/DC, Neil Young, Shostakovitch, Paul Simon, Robert Wyatt, Δόμνα Σαμίου, Miles Davis, Arvo Part, Μαρκόπουλο, Radiohead, Portishead, Oum Kalthum, Nusrat Fateh Ali Khan, Πετρο-Λούκα Χαλκιά, Dowland, Beatles, Mahler, Σαββόπουλο, και τίποτα νανουρίσματα για να κοιμούνται τα παιδιά στα καρεκλάκια τους, όταν γκρινιάζουν.
Ποια είναι η εικόνα που συμβολίζει για εσάς την ευτυχία;
Η γυναίκα που θηλάζει. Ίσως όχι την ευτυχία, αλλά σίγουρα τη ζωή χωρίς απορίες.
Ως πατέρας, ποιο είναι το μεγαλύτερο άγχος για το παιδί σας;
Το να μη βρει τον τρόπο να είναι αυτό που είναι.
*Ψάξε, ψάξε και θα τον βρεις:
-Το Σάββατο 18/5 στη σκηνή του Passport
Κική Παπαδοπούλου