Ο Σταμάτης Φασουλής έχει στοιχεία του Ρόθκο, του μεγάλου ζωγράφου που υποδύεται στο «Κόκκινο» που παρουσιάζει στο θέατρο «Δημήτρης Χορν».
Γίνεται σκληρός κι απόλυτος όταν μιλά για τους «μασκαράδες στην πολιτική» και τους «Αρειανούς της τηλεόρασης που 'χει γίνει ένα απέραντο κομμωτήριο» και σε ελάχιστα δευτερόλεπτα βλέπεις μία άλλη, διαφορετική πλευρά του.
Βουρκώνει κοιτώντας μια ασπρόμαυρη φωτογραφία που τον θέλει μαθητή ακόμα της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου να παίζει στην Επίδαυρο με τη φίλη του Αννα Παναγιωτοπούλου και θυμίζει μικρό παιδί μιλώντας για τη Σαλαμίνα που μεγάλωσε και τη μάνα του - «έρχεται κάθε βράδυ στο όνειρό μου από τότε που έφυγε και μου κρατά συντροφιά όπως όταν ήταν μαζί μου...».
Ο Σταμάτης Φασουλής υποδύεται τον μεγάλο ζωγράφο Ρόθκο που εκπαιδεύει στο... «κόκκινο» τον μαθητευόμενό του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο στην παράσταση του θεάτρου «Δημήτρης Χορν».
Ξέρει τον τρόπο να σε «κλέβει» είτε είναι στη σκηνή είτε συνομιλείς μαζί του...
«ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΣΕ ΜΙΑ ΤΡΑΓΙΚΗ ΜΑΣΚΑΡΑΤΑ»
Του αρέσει να δοκιμάζει και να δοκιμάζεται σε πολλά και διαφορετικά είδη. Σαράντα χρόνια τώρα -τόσα μετρά στον χώρο- έχει αποδείξει ότι διαθέτει μοναδική ικανότητα είτε κάνει επιθεώρηση είτε μιούζικαλ, είτε νεοελληνικό έργο, είτε Πίντερ... Λατρεύει να ρισκάρει -κι ας έχει ένα φόβο από μικρό παιδί στα ανοίγματα- και να κάνει απρόβλεπτα πράγματα.
Μία σεζόν πριν σάρωνε τη σκηνή του «Παλλάς» στο «Κλουβί με τις τρελές», ένα χρόνο μετά ντύνεται ένα σπουδαίο ζωγράφο. Του αρέσει να αλλάζει τοπία και... χρώματα και φέτος το χρώμα του είναι το βαθύ «Κόκκινο» - έτσι λέγεται και το έργο που παρουσιάζει στο «Χορν» έχοντας πλάι του τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο.
Μου είχες πει ότι μετά από το πολυδάπανο μιούζικαλ «Το κλουβί με τις τρελές», ήθελες να πετάξεις τις βαρυφορτωμένες τουαλέτες, τις περούκες και το βαρύ μακιγιάζ και να βουτήξεις σε κάτι εντελώς διαφορετικό. Μετά το απόλυτα εξωστρεφές, το απόλυτο εσωστρεφές;
Ηταν βαθιά μου ανάγκη αυτή να περάσω από το απόλυτα γκλάμουρους, σε ένα έργο που μιλά για πράγματα πιο εσωτερικά και πιο χαμηλών τόνων όπως είναι το εξαιρετικά ενδιαφέρον «Κόκκινο». Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υποτιμώ κάποιο είδος - όλα τα υπηρετώ πάντα με αγάπη και με πολύ μεγάλο σεβασμό.
Πες μου τι σε κέντρισε πιο πολύ όταν είδες το «Κόκκινο».
Ξέρεις τι με κέντρισε σ' αυτό, τι με ενθουσίασε; Οτι μιλάει για πράγματα πολύ ουσιαστικά και για προβλήματα του καθενός, μέσα από έναν άλλο δρόμο - μέσα απ' τον δρόμο μιας εικαστικής διαμάχης. Είναι ένα έργο που φαινομενικά μοιάζει ειδικό, μια και έχει πρωταγωνιστές του ένα σπουδαίο ζωγράφο που αναλύει τα της τέχνης του και έναν μαθητευόμενό του, το οποίο «μιλάει» στον κάθε θεατή, αφού έχει να κάνει με τη ζωή, την τέχνη της ίδιας της ζωής. Αυτό με κέντρισε πιο πολύ λοιπόν -το ότι κάνει το ειδικό γενικό κι αφορά τους πάντες.
Σε φόβισε ότι κάποιοι μπορεί να μείνουν στο «ειδικό» του θέμα και να μη σπεύσουν να δούνε την παράσταση;
Με φόβισε, αλλά εμένα με φοβίζουν τα πάντα. Και το «Κλουβί» με είχε τρομάξει πολύ θυμάμαι. Ελεγα «ποιος θα `ρθει να μας δει», «άπατοι θα πάμε» κ.λπ. Τον έχω παιδιόθεν τον φόβο αυτό για το πώς θα πάει ένα νέο μου βήμα - αλλά δεν με κρατά πίσω.
Ο ήρωας που παίζεις μιλά για την τέχνη και την εξαγορά της, για τη συνείδηση, το χρήμα, το αίσθημα, τις σχέσεις και την ανταλλαγή, το ξεπούλημά τους. Ο λόγος του Ρόθκο χτυπάει... κόκκινο και ο ίδιος γίνεται εξαιρετικά καυστικός...
Τα ερωτήματά του είναι ερωτήματα του κάθε δημιουργού. Πουλάω ή ξεπουλάω, εκφράζω το αίσθημά μου ή του βάζω μια τιμή; Ολους μας απασχολούν - και μένα πολύ συχνά. Δεν τις έχω τις απαντήσεις. Το μόνο που ξέρω με σιγουριά είναι ότι πρέπει να αντιμετωπίζεις το κάθε έργο -όποιο και να `ναι αυτό- σαν να είναι το καλύτερο του κόσμου.
Πιέστηκες ποτέ να κάνεις κάτι που δεν σε εξέφραζε για να μπορέσεις να βρεις χρήματα για να δώσεις σάρκα και οστά σε ένα σου θεατρικό όνειρο; Αναγκάστηκες να... ξεπουληθείς;
Δεν με πίεσε και δεν με ανάγκασε ποτέ κανείς να κάνω κάτι. Δικές μου αποφάσεις ήταν να αναλάβω κάτι που θα μου έλυνε τα χέρια για να φτιάξω κάτι άλλο που ήθελα πολύ.
Είχες στιγμές απελπισίας όπως έχει ο Ρόθκο όταν πηγαίνει στις «Τέσσερις εποχές» που έχει «ντύσει» με ένα μεγάλο έργο του και βλέπει νεόπλουτους και «δήθεν» να καταβροχθίζουν τα φαγητά τους; Σου `χει συμβεί να «φρικάρεις» όπως έπαθε αυτός;
Μου έχει συμβεί στις απογευματινές που κάναμε σε θέατρα καλοκαιρινά - έπαιζα κι ήταν από κάτω η μαμά με τα παιδάκια και καταβρόχθιζαν σάντουιτς, τυρόπιτες...
Γυρνούσα στην Αννα (σ.σ.: Παναγιωτοπούλου) και της έλεγα: Τι θα γίνει αν κατέβω απ' τη σκηνή, διασχίσω τον διάδρομο και πάω στο σπίτι μου, για να μην το ζω αυτό ο άνθρωπος!
Ο Ρόθκο... τα χώνει άνευ φόβου και με πάθος - ένα πάθος που πιάνει κόκκινο. Τον ζηλεύεις;
Γιατί εγώ πάω πίσω μερικές φορές; Υπάρχουν στιγμές που έρχομαι και... εκρήγνυμαι κι εγώ...
Σε είδα σε μία από αυτές σε ένα κανάλι όταν σε ρώτησαν για το... σίριαλ «Μακρυπουλαίοι και Χρηστολούληδες». Πήρες φόρα και τα `χωσες για τη... λύσσα που `χουν οι ρεπόρτερ με το κουτσομπολιό. Μόνο αυτό ξέρετε να κάνετε, είπες. Καμιά παράσταση είδατε, συνέχισες, ή σας νοιάζει μόνο το κους-κους...
Κόψανε όμως το παρακάτω! Που μου απάντησε ότι δεν προλαβαίνει... επειδής! Εκεί στο... επειδής (γέλια) σήκωσα τα χέρια ψηλά! Θέλει να ξέρει αν η Ζέτα είναι ή όχι ηθοποιός επειδή αυτό πουλάει, όχι γιατί τον νοιάζει. Γίναμε ένα απέραντο κομμωτήριο. Κάποτε το κακό κουτσομπολιό της γειτονιάς γινόταν στον μπακάλη, μα τώρα που έκλεισαν πια τα μπακάλικα το κουτσομπολιό «πέρασε» στο γυαλί και κορυφώνεται σ' αυτό. Αλλες φορές ξεκαρδίζομαι με όλο αυτό το σκηνικό κι άλλες το φοβάμαι. Φοβάμαι με το αμέτρητο βάθος της κενότητας της ψυχής των «εξωγήινων» πλασμάτων που πλασάρουν αυτό το κουτσομπολιό. Μα δεν είναι σαν Αρειανοί όλοι αυτοί; Ιλιγγο μου προκαλεί αυτό το αμέτρητο βάθος της ανοησίας.
Τι σε φτάνει στο... κόκκινο όταν βλέπεις τηλεόραση;
Αυτά που με φτάνουν στο... κόκκινο τα αποφεύγω όπως ο διάβολος το λιβάνι γιατί μεγαλώνω και δεν θέλω να μεγαλώνει και η πίεσή μου. Το μόνο που `χω δει είναι το «1821»!
Τι σε φτάνει στο... κόκκινο στην πολιτική;
Για ποια πολιτική μου μιλάς; Εχει εξαφανιστεί, δεν υπάρχει πολιτική. Υπάρχει μια κακή διαχείριση. Πολιτική στάση αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει. Από κανέναν! Λυπάμαι πολύ που μας συμβαίνει αυτό - πόσω δε που ξέρω ότι θα το πληρώσουμε πάρα πολύ ακριβά! Πάρα πολύ ακριβά! Κανένας πολιτικός άντρας δεν έχει το ύψος για να σταθεί λίγο παραπάνω από το πρόβλημα. Ολοι είναι κάτω από το πρόβλημα και κοιτάνε μόνο το μαγαζάκι που διαθέτουν, πράγμα που μου δημιουργεί τρομερή οργή! Δεν μπορώ τον κύριο Σαμαρά και τις αηδίες που λέει, δεν μπορώ τον κύριο Παπανδρέου και την άργητα που έχει στα πράγματα. Οσο έντιμος και να είναι -που μπορεί και να είναι!- δεν αρκεί αυτό. Χρειάζεται ευελιξία που δεν την έχει. Δυστυχώς δεν την έχει...
Και η Αριστερά;
Ποια Αριστερά; Είναι όλοι εκτός τόπου και εκτός χρόνου. Η Αλέκα είναι στον κόσμο της απ' τη μια κι απ' την άλλη υπάρχει αυτό το υπερφίαλο προτεταμένο επηρμένο πολιτικό τσουλούφι του Τσίπρα που δεν μου αρέσει καθόλου!
Επειδή είμαστε στις Απόκριες πες μου πού υπάρχουν οι πιο πολλοί μασκαράδες - στην πολιτική ή στη λεγόμενη σόου μπιζ;
Παντού έχει τέτοιους, με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνουμε πια πότε ανοίγει και πότε κλείνει το Τριώδιο! Οταν βλέπεις «μασκαράδες» όλο τον χρόνο, πώς να τους χαρείς τις Απόκριες; Παίζουμε όλοι σε μια... Μασκαράτα - μια τραγική Μασκαράτα.
Το καλοκαίρι θα εμφανιστείς στην Επίδαυρο με ένα θέαμα που «μαγειρεύεις» τον καιρό αυτό...
Πρόκειται για μια σύνθεση τοποθετημένη στους πρώτους μετά Χριστόν αιώνες όπου πλανόδιοι θεατρίνοι - μπουλουκτσήδες κάνουν θεατρικούς αγώνες παρουσιάζοντας αποσπάσματα από έργα του Αριστοφάνη, του Ευριπίδη και του Σοφοκλή, Μιμίαμβους του Ηρώνδα... Δεν έχω βρει ακόμα τον τίτλο, θα 'ναι παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου και θα παιχτεί στο αργολικό θέατρο στις 15 και 16 Ιουλίου με τους Μεντή, Φιλιππίδου, Κουρή, Κοκκίδου, Τρύπη, Παπαδημητρίου, Αλευρά.
Ποια «μάσκα» μπορεί να φοράει ο Σταμάτης Φασουλής για να μη δει ο κόσμος κάτι που θέλει να μη φανεί γι' αυτόν;
Είμαι από τους ανθρώπους που δεν έχω κρύψει ποτέ τίποτα, αλλά και δεν έχω φανερώσει τίποτα για μένα. Αυτή πρέπει να είναι η στάση μας. Ούτε να φωνάζουμε τι είμαστε, ούτε να το κρύβουμε! Να προχωράμε ανθρώπινα. Ξέρεις κουράστηκα πολύ να τους βλέπω όλους με τις... μάσκες τους να παριστάνουν κάτι άλλο από αυτό που είναι, γι' αυτό κι έχω επιλέξει να μένω στο σπίτι μου, με καλούς φίλους που δεν αρέσκονται σε... μάσκες.
Ετσι δεν αναγκάζομαι κι εγώ να παίξω κάτι άλλο από αυτό που είμαι. Μαγειρεύω, γλεντάω, γελάω και δακρύζω, αγκαλιάζω, φιλάω - όπως κάναμε όταν ήμουν μικρός στη Σαλαμίνα.
Οσο μεγαλώνω «ανασταίνεται» μια επαρχιώτικη διάθεσή μου να γυρνώ σ' αυτά που έκανα τότε. Να αγαπιέμαι, να αγκαλιάζω, να ζω γλυκές - τρυφερές στιγμές, να κάνω πλάκα. Ενα ζεστό σκηνικό που αγαπούσα και που είναι αυτό που θέλω και πάλι!
Τον χαμό της μητέρας σου δεν τον έχεις ξεπεράσει υποθέτω...
Νομίζω ότι δεν θα τον ξεπεράσω ποτέ τον χαμό της. Δεν είναι κάτι που τον ξεπερνά κανείς νομίζω -εγώ πάντως δεν μπορώ να το κάνω. Και δεν το θέλω. Ξέρεις, έρχεται κάθε βράδυ στον ύπνο μου. Ο,τι και να γίνει, έρχεται. Ούτε άσχημα - ούτε καλά. Ερχεται όπως όταν ήταν εδώ, μαζί μου. Αλλοτε γελάμε, άλλοτε μαλώνουμε. Νιώθω τη μυρωδιά γύρω από τον λαιμό της, το άγγιγμά της, το βλέμμα της. Λες και είναι εδώ...
ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ
Το «Κόκκινο» του Τζον Λόγκαν φιλοξενείται στο θέατρο «Δημήτρης Χορν» της οδού Αμερικής σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή. Ο ίδιος πρωταγωνιστεί στο έργο μαζί με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΟΥΖΙΩΤΗΣ
