Από τη Λετίτσια Μουστάκη
Αναμένουμε με ανυπομονησία το Σαββατοκύριακο, ενώ στην πραγματικότητα το σπαταλάμε στην καθιστική ζωή, στην τηλεόραση και στο φαγητό. Καταριόμαστε τα πρωινά της Δευτέρας γιατί πρέπει να επιστρέψουμε «σε αυτήν τη βαρετή δουλειά» και μετατρέπουμε όλα τα ωφέλιμα χρόνια της ζωής μας σε μια ατέρμονη αναμονή της ώρας που επιτέλους θα συνταξιοδοτηθούμε. Και στο ενδιάμεσο έχουμε χάσει το βαθύτερο νόημα της ύπαρξής μας περιφέροντας απλώς το σαρκίο μας και παραπονούμενοι «Πώς βαριέμαι!». Αχ και να μπορούσαμε να αποκτούσαμε μια πιο ενδιαφέρουσα ζωή!
Μα, αφού είναι εύκολο!/ Άλλαξε σκέψη, άλλαξε ζωή
Ο πραγματικός μας εχθρός δεν είναι κανείς άλλος παρά μόνο ο εαυτός μας και ιδιαίτερα η τάση μας να επιλέγουμε τις εύκολες λύσεις, λένε οι ειδικοί. Η εξήγηση λοιπόν του dr Daniel Gilbert, καθηγητή Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, είναι απλή: «Το μεγαλύτερο μέρος της ανίας μας προκύπτει από το γεγονός ότι ξεχνάμε πώς νιώθαμε στο παρελθόν όταν μας συνέβαιναν διάφορα γεγονότα, με συνέπεια να κάνουμε λάθος επιλογές όσον αφορά το μέλλον μας. Έτσι υπερτιμούμε τη χαρά για τα γενέθλιά μας, ενώ υποτιμούμε τη χαρά μας τα πρωινά της Δευτέρας. Και επιμένουμε να κάνουμε αυτές τις λανθασμένες επιλογές ξανά και ξανά, παρότι τακτικά διαψεύδονται». Το ίδιο όμως δεν κάνουμε και στον ελεύθερο χρόνο μας; Αναρωτηθείτε, κάνουμε αυτό που πραγματικά μας ευχαριστεί ή αυτό που μας είναι πιο εύκολο;
Όλα είναι μια συνήθεια/ Σπάσε τη μονοτονία
Η ευκολία είναι η μεγάλη παγίδα στην οποία πέφτουμε όλοι μας ήδη από μικρή ηλικία. Και μπορεί η ενασχόληση με κάποιο χόμπι ή σπορ να μας προσφέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση απ’ ό,τι η παρακολούθηση προγραμμάτων στην ΤV, ωστόσο οι περισσότεροι –ενήλικες αλλά και παιδιά– εξακολουθούμε να μένουμε αποχαυνωμένοι για ώρες μπρος στη μικρή οθόνη. Γιατί, άραγε, ξοδεύουμε τετραπλάσιο χρόνο για να κάνουμε κάτι που έχει ελάχιστες πιθανότητες να μας κάνει να αισθανθούμε καλά; Η απάντηση σύμφωνα με τον Mihaly Csikszentmihalyi, καθηγητή Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, είναι «επειδή μας ελκύουν τα πράγματα που είναι εύκολα, βολικά και τα έχουμε συνηθίσει. Γι’ αυτό εξάλλου είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεπεράσουμε την αδράνειά μας». Η ενεργητική δραστηριότητα (σωματική άσκηση, χόμπι, εκμάθηση νέων δεξιοτήτων, ξένων γλωσσών κ.ά.) μπορεί να μας προσφέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση, όμως απαιτεί και περισσότερη προσπάθεια από μέρους μας. Προσπάθεια που δεν φαίνεται να είμαστε διατεθειμένοι να καταβάλουμε, γι’ αυτό και την αποφεύγουμε!
Ο παράγοντας «άγχος»/ Βρες αντίδοτα
Η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων αποτελεί το ιδανικό αντίδοτο στο στρες, καθώς προσπαθώντας να κατανοήσουμε τις νέες γνώσεις κρατάμε το μυαλό μας απασχολημένο μακριά από τα προβλήματα που μας απασχολούν. Πρόκειται δηλαδή για έναν υπέροχο παραγωγικό τρόπο αποφόρτισης από το στρες, που όμως ελάχιστοι επιλέγουν. Αντιθέτως «εφευρίσκουμε» αντίδοτα στην ένταση και τη στενοχώρια που ξέρουμε εξαρχής ότι δεν πρόκειται να μας βοηθήσουν. Όπως σημειώνει η Kelly McGonigal, ψυχολόγος ειδικευμένη στην αντιμετώπιση του άγχους: «Μόλις το 16% των ατόμων που βρίσκουν καταφύγιο στο φαγητό όταν είναι αγχωμένοι θεωρούν ότι πραγματικά έτσι αισθάνονται καλύτερα. Στην ουσία το μόνο που νιώθουν, ειδικά οι γυναίκες, είναι επιπλέον άγχος και ενοχές επειδή δεν μπόρεσαν να συγκρατηθούν».
Και τώρα τι γίνεται;/Πέρνα στη δράση
Και τώρα τι γίνεται;/Πέρνα στη δράση
Πώς μπορούμε να ενεργοποιήσουμε τη δύναμη της θέλησής μας ώστε να κάνουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε και που μακροπρόθεσμα μας κάνει να αισθανθούμε καλύτερα;
* Αρχικά ξοδεύοντας περισσότερο ποιοτικό χρόνο με τους φίλους και την οικογένειά μας. Συζητώντας, πηγαίνοντας βόλτες, ανταλλάσσοντας επισκέψεις, οργανώνοντας περιηγήσεις σε μουσεία, γκαλερί, ομιλίες και γενικότερα κάνοντας πράγματα που εκτός από ευχάριστα θα συντελέσουν και στην επιμόρφωσή μας.
* Βρίσκοντας ασχολίες στις οποίες ενδεχομένως να είμαστε ήδη καλοί, όμως μπορούμε να γίνουμε ακόμα καλύτεροι, όπως δημιουργική γραφή, χειροτεχνίες, ζωγραφική, εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, μαγειρική... Οι έρευνες δείχνουν ότι όσο περισσότερο ασκούμε αυτά στα οποία είμαστε καλοί στην καθημερινή μας ζωή τόσο πιο ικανοποιημένοι και ευτυχισμένοι αισθανόμαστε. Γιατί λοιπόν να μην αντικαταστήσουμε μία ώρα τηλεόρασης μέσα στο Σαββατοκύριακο ή και στις καθημερινές με κάποια άλλη απασχόληση;
* Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Ψυχολογίας, οι πιο αποτελεσματικές μέθοδοι που συνεισφέρουν στην μείωση του άγχους και στο αίσθημα πληρότητας είναι η εξάσκηση στα σπορ, η προσευχή ή η προσέλευση στην εκκλησία, το διάβασμα, το άκουσμα μουσικής, το μασάζ, οι περίπατοι στο ύπαιθρο, ο διαλογισμός, η γιόγκα και τα χόμπι. Ενώ οι χειρότερες είναι τα χαρτιά και τα τυχερά παιχνίδια, οι βόλτες για ψώνια στα μαγαζιά, το κάπνισμα, το φαγητό, το αλκοόλ, τα βιντεοπαιχνίδια, η τηλεόραση, το σερφάρισμα στο Διαδίκτυο (όταν δεν γίνεται για συγκεκριμένο λόγο), η παρακολούθηση ταινιών για περισσότερες από 2 ώρες.
Θυμηθείτε: Ο σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός παίζει σημαντικό ρόλο! Οι άνθρωποι που αγαπούν τη δουλειά τους και εργάζονται σε φιλικό περιβάλλον δεν νιώθουν πιεσμένοι ούτε περιμένουν με ανυπομονησία την Παρασκευή, αφού το μόνο που αλλάζει στη ζωή τους είναι ότι αφήνουν τους εργασιακούς τους φίλους για να βρεθούν με τους άλλους.
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 165
Update: Οκτώβριος 2016.