Γράφει ο Λάμπρος Σαλτός ψυχίατρος - ψυχοθεραπευτής
Η κυρία Χ μας μετέφερε με αγωνία το πρόβλημα που αντιμετωπίζει με συνάδελφό της, ο οποίος την απειλεί ότι θα της κάνει κακό εάν δεν ενδώσει στις σεξουαλικές του ορέξεις. Ήδη έχει μπει σε συμπεριφορές που φοβίζουν, όπως τσιμπήματα, δαγκώματα και απειλές. Να σημειωθεί ότι είχε προηγηθεί περίοδος φλερτ, η οποία όμως δεν κατέληξε σε σχέση αφού η αναγνώστρια για δικούς της λόγους δεν επιθυμούσε κάτι τέτοιο.
Ωστόσο, φοβάται για το πού μπορεί να καταλήξει αυτή η ιστορία. Με τον τρόπο που εξιστορεί το πρόβλημά της φαίνεται ότι ο εν λόγω κύριος διάλεξε αυτήν τη στάση προσπαθώντας να της αλλάξει εκβιαστικά την απόφασή της. Ίσως ανήκει στην κατηγορία των ανδρών που πιστεύουν ότι μια τέτοια τακτική μπορεί να λειτουργήσει, χωρίς να λαμβάνει υπόψη ότι φοβίζει και απομακρύνει τη γυναίκα. Ίσως ακόμη πιστεύει ότι αυτή η συμπεριφορά είναι ένας τρόπος να τη «συγκινήσει». Υπό αυτή την έννοια, οι απειλές του δεν φαίνεται να είναι τόσο επικίνδυνες, όταν μάλιστα δεν υπήρξε καν σχέση. Το σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να προβλεφθεί μελλοντική επιθετική συμπεριφορά, πόσο μάλλον όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα να έχουμε και την άλλη άποψη. Ο μοναδικός αξιόπιστος δείκτης που μπορεί να προβλέψει εάν το άτομο θα διαπράξει οποιαδήποτε βίαιη συμπεριφορά είναι να μάθουμε εάν ήταν ποτέ βίαιος στο παρελθόν. Ωστόσο, καλό είναι όταν οι απειλές συνεχίζονται και κλιμακώνονται συν τω χρόνω η γυναίκα που απειλείται να τις λαμβάνει σοβαρά υπόψη και να ζητάει βοήθεια.
Επιθετικότητα. Η έννοια της επιθετικότητας είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, αφού μπορεί να εκφραστεί με ποικίλους τρόπους, ιδιαίτερα όσον αφορά την έντασή της (θυμός, οργή, παρορμητικότητα, λεκτική και εξωλεκτική επιθετικότητα με φυσική ή σεξουαλική κακοποίηση κ.ά.) και μπορεί να συνυπάρχει με πολλές ψυχοπαθολογικές καταστάσεις με κυρίαρχη την κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών. Πάντως, γενικά με τον όρο επιθετικότητα εννοούμε τη βίαιη συμπεριφορά, η οποία στρέφεται εναντίον της περιουσίας ή της φυσικής υπόστασης ατόμων ή ομάδων (ετεροκαταστροφική συμπεριφορά). Πιστεύεται ότι η αυτοκαταστροφική (αυτοκτονία) και η ετεροκαταστροφική συμπεριφορά έχουν κοινούς συντελεστές (ψυχολογικούς, κοινωνικούς και βιολογικούς), αφού συναντώνται στα ίδια άτομα πολύ συχνά. Κλασικό παράδειγμα οι περιπτώσεις, που συχνά βλέπουμε στα μίντια, ατόμων που διαπράττουν ανθρωποκτονία και μετά αυτοκτονούν. Το προφίλ του ατόμου με βίαιη συμπεριφορά είναι συνήθως άνδρας (90%), νεαρής ηλικίας, άνεργος, άγαμος, χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου, χαμηλής εκπαίδευσης, με ιστορικό αυτοκαταστροφικής και επιθετικής συμπεριφοράς, με ιστορικό κατάχρησης ουσιών, κυρίως αλκοόλ, ηρωίνης, κοκαΐνης, χαπιών, χασίς, με συχνές αλλαγές κατοικίας, με προβλήματα με τον νόμο (παραπτωματική συμπεριφορά, συλλήψεις κ.ά.) και προβλήματα με τη δομή της προσωπικότητας. Πάντως, ο πιο αξιόπιστος δείκτης προβλεψιμότητας βίαιης συμπεριφοράς είναι το ιστορικό τέτοιας συμπεριφοράς στο παρελθόν και αυξάνει αναλογικά με τις προηγηθείσες βίαιες πράξεις.
