ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Από τη Λίτσα Τότσκα
Ποιος είναι πραγματικά ο «πατέρας της Μαρίζας»;
Ο ηθοποιός Χάρης Σώζος είναι ένας άνθρωπος άμεσος και φιλικός που ωστόσο η πολύχρονη θητεία του σε ένα επάγγελμα «ιδιαίτερο» του έχει χαρίσει μέσω της προσεκτικής παρατήρησης ικανότητα «διείσδυσης» στο συνομιλητή του. Την ίδια ώρα που σου χαμογελά σε μετρά προσεκτικά. Κι αν τα δεδομένα τον ικανοποιούν, τότε «λύνεται» και ξεδιπλώνει τη σκέψη του.
Η μετακίνησή του με μηχανή στο κέντρο της Αθήνας του επιτρέπει να είναι ακριβής στο ραντεβού μας στο Κολωνάκι. Οι πρώτες κουβέντες μας έχουν να κάνουν με το «αλμυρό» ευρώ και τις συνθήκες ζωής που πολλές φορές μας βγάζουν εκτός προγράμματος.
Αν και η θητεία του στο θέατρο και τον κινηματογράφο είναι πλούσια, ξεκινάμε την κουβέντα μας από την τηλεόραση την αμεσότερη οδό επικοινωνίας των καλλιτεχνών με την πλατιά μάζα και ειδικότερα με το σίριαλ «Θα βρεις το δάσκαλό σου» όπου φέτος πρωταγωνιστούσε και η επιτυχία του αποτέλεσε διαβατήριο για τη νέα τηλεοπτική περίοδο στον ΑΝΤ1. Δεν είναι εξάλλου η πρώτη φορά που γνωρίζει την επιτυχία τηλεοπτική δουλειά του, με χαρακτηριστικότερη προηγούμενη εμπειρία το «Δις εξαμαρτείν»...
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το «Θα βρεις το δάσκαλό σου» γνώρισε επιτυχία διότι βασίστηκε στην κλασική συνταγή της ταινίας «Το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο»...
«Το κοινό τους είναι ότι και τα δύο έχουν να κάνουν με καθηγητή και μαθήτρια. Ωστόσο, το σίριαλ αφορά το σήμερα και δεν έχει καμία σχέση με την ταινία. Δεν τη μιμείται και η δομή του είναι τελείως διαφορετική. Πιστεύω ότι τα στοιχεία επιτυχίας του σίριαλ είναι το καλό κείμενο γιατί ο Γιώργος Κρητικός γράφει πολύ καλά, το κάστινγκ που έδεσε και ότι η σκηνοθέτις Πηνελόπη Κροντηροπούλου ήξερε τι ήθελε.»
Οι νέοι ηθοποιοί τρέχουν στην TV
Εκτός των άλλων διδάσκεις και υποκριτική. Πιστεύεις ότι η τηλεόραση αποτελεί μία «ευκολία» για τους νέους συναδέλφους σου;
«Όπως διαπιστώνω και στη σχολή, τα παιδιά δεν ενδιαφέρονται να γίνουν ηθοποιοί, αλλά γνωστοί. Η δική μου γενιά και οι παλιότερες θέλαμε να σπουδάσουμε το θέατρο. Η εύκολη αναγνωρισιμότητα προκύπτει σήμερα μέσω της τηλεόρασης και η σχολή είναι ένας προθάλαμός της. Αυτό σημαίνει ότι δεν σπουδάζουν σωστά, δεν μαθαίνουν και με την πρώτη ευκαιρία μόλις βρουν ένα ρολάκι τρέχουν στην τηλεόραση. Κάνουν οντισιόν παιδιά της σχολής μαζί με ηθοποιούς 10-15 χρόνων. Είναι τραγικό».
Κρύβει παγίδες για έναν έμπειρο ηθοποιό όπως εσείς η τηλεόραση;
«Όχι. Ο ηθοποιός που έχει ξεκινήσει από το θέατρο, όπως η γενιά μου, είναι πιο στέρεος. Ξέρει να διαχειριστεί πιο κριτικά τα πράγματα και δεν θα πάρουν τα μυαλά του αέρα όπως ένα νέο κοριτσάκι ή ένα αγοράκι που είναι ωραίο, το θαυμάζουν, θα είναι κάνα δυο χρόνια στη δημοσιότητα και θα εξαφανιστεί. Στη δουλειά μας σημασία έχει να έχεις διάρκεια στο χώρο και το χρόνο. Κι αυτό το επιτυγχάνεις με σωστή δουλειά και υποδομές. Μπαίνεις στο επάγγελμα και καθημερινά σπουδάζεις. Εγώ δεν μπορώ να πω ότι είμαι ηθοποιός. Προσπαθώ να γίνω ηθοποιός, παρά το ότι έχω τόσα χρόνια. Είναι ένα επάγγελμα που το ψάχνεις καθημερινά».
Σου επιτρέπει όμως να βιοποριστείς αξιοπρεπώς και να αφιερωθείς;
«Δυστυχώς όχι. Ενώ είναι υπέροχη ως Τέχνη, ως επάγγελμα είναι απαράδεκτο. Κι επειδή το επάγγελμα είναι ελεύθερο, έχει μπει μέσα κάθε καρυδιάς καρύδι. Ο χώρος έχει αλωθεί από πολλούς άσχετους. Οι παραγωγοί τούς παίρνουν, τους εκμεταλλεύονται για ένα διάστημα και τους εξαφανίζουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί καλοί ηθοποιοί να μένουν χωρίς δουλειά»
Δεν πιστεύω στα κυκλώματα
Η καριέρα επομένως είναι ζήτημα συγκυριών ή κυκλωμάτων;
«Δεν πιστεύω στα κυκλώματα. Απλώς καμιά φορά πρέπει να είσαι και λίγο τυχερός. Να τους κάνεις σαν φάτσα, κάπου να σε έχουν δει, να ψάξουν για νέους ανθρώπους. Οι παραγωγοί ψάχνουν για νέους ανθρώπους για να έχουν χαμηλότερο κοστολόγιο».
Τι τελικά απολαμβάνεις στην τηλεόραση; Τα χρήματα είναι το μοναδικό κίνητρο;
«Δεν μπορείς να παίξεις με τη δουλειά σου, είτε είναι τηλεοπτική είτε θεατρική.
Η έκθεση είναι άμεση και θα είναι εις βάρος μου. Στην τηλεόραση ακολουθείς άλλο δρόμο απ αυτόν του θεάτρου. Ο κινηματογράφος έχει κάποια σχέση με την τηλεόραση, ιδίως αν είναι μονοκάμερο. Η τεχνική είναι περίπου η ίδια».
Έχεις... απωθημένα σε επίπεδο ρόλων;
«Νιώθω τυχερός. Ξεκίνησα από ένα χώρο όπως το Θέατρο Τέχνης, έπαιξα στην Επίδαυρο 16 χρόνια, Ηρώδειο, γύρισα όλη την Ευρώπη με φεστιβάλ. Ξεκίνησα από κοντάρι και έγινα πρωταγωνιστής. Είμαι γεμάτος. Δεν έχω απωθημένα. Πάντα περιμένω την επόμενη δουλειά για να την ευχαριστηθώ. Όταν έκανα τον Γεωργό στην Ηλέκτρα απορούσαν πώς δέχθηκα να παίξω τόσο μικρό ρόλο. Τους απαντούσα ότι δεν υπάρχουν μικροί ρόλοι στο θέατρο, αλλά μικροί ηθοποιοί».
Κάποιοι μιλούν για... κακοποίηση του αρχαίου δράματος...
«Το αρχαίο δράμα δεν έχει να πάθει τίποτα! Είναι πολύ στέρεο. Το πρόβλημα είναι ότι ανεβαίνουν τα έργα χωρίς να υπάρχει σκηνοθετική άποψη. Δεν υπάρχουν νέες προτάσεις, όπως ο Ροντήρης, ο Μινωτής;, ο Ευαγγελάτος. Ας κάνουμε έναν Αριστοφάνη να τον φέρουμε βόλτα και, αν έχουμε μία αναγνωρισιμότητα, να τα αρπάξουμε. Ο Λευτέρης Βογιατζής κάνει μία προσπάθεια, είναι η δική του ματιά. Ο κόσμος δεν είναι πια απομονωμένος. Μαθαίνει να βλέπει θέατρο και μπορεί να ξεχωρίζει τις καλές παραστάσεις».
Δεν είναι καλό που η τηλεόραση φέρνει κόσμο στο θέατρο;
«Ναι, αλλά πάνε να δουν την τηλεοπτική βερσιόν του ηθοποιού και όχι την κατάθεσή του στο αρχαίο δράμα. Δεν μπορείς να παίζεις επιθεώρηση και να πας να παίξεις Αριστοφάνη. Δεν παίζονται όλα με την ίδια τεχνική. Θέλει σπουδή, δουλειά».
Είμαι θεατής του κόσμου...
Το ότι είσαι ηθοποιός επηρέασε τη ματιά σου στην καθημερινότητα;
«Με έκανε πιο παρατηρητικό σε κινήσεις, στη συμπεριφορά, στο περπάτημα. Όλα αυτά είναι υλικό για τη δουλειά μου. Θα χρειαστούν σε κάποιο ρόλο. Ο ηθοποιός είναι θεατής του κόσμου. Θα επιλέξει στοιχεία για να αναπαραστήσει κάποιο πρόσωπο».
Επιλέγεις κωμωδία, ή δράμα;
«Είμαι δραματικός ηθοποιός. Δεν είμαι κωμικός. Απλώς στο Θέατρο Τέχνης αναγκαστήκαμε να παίζουμε την ίδια χρονιά, τραγωδία και Αριστοφάνη».
Πάντως, λένε ότι η κωμωδία είναι πιο δύσκολη από το δράμα...
«Ξέρεις γιατί; Εκεί το γέλιο του θεατή είναι το άμεσο χειροκρότημα. Στο δράμα ο θεατής είναι ήσυχος και δεν εισπράττεις άμεσα πόσο σε παρακολουθεί».
Το τόλμημα της καριέρας μου...
Αισθάνθηκες αμήχανα από τη μη αντίδραση του κοινού;
«Και ψυχρό να είναι το κοινό, το αφουγκράζεσαι και προσπαθείς να το κερδίσεις, να το ταξιδέψεις, να το κάνεις συνένοχό σου στο θεατρικό ταξίδι».
Ποιο θα χαρακτήριζες ως το μεγαλύτερο τόλμημα στην καριέρα σου;
«Το ότι αντικατέστησα τον Μίμη Χρυσομάλλη, όταν έφυγε από κοντά μας, παίζοντας στο πλευρό του Γιώργου Μιχαλακόπουλου, σε μία επιτυχημένη παράσταση, που παιζόταν για ένα χρόνο. Το σκέφτηκα αφότου ξεκίνησα και πήγε καλά. Πίστευα όμως ότι ο Μίμης, επειδή ήταν άνθρωπος του θεάτρου, θα του κακοφαινόταν να σταματήσει».
Ποιο είναι το όχι για το οποίο περηφανεύεσαι;
«Είναι αρκετά. Πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε άμυνες στη ζωή και μάλιστα σε πράγματα που είναι δελεαστικά. Για κάποια από αυτά βέβαια το μετάνιωσα στη συνέχεια, γιατί είδα ότι δεν θα έπρεπε να αρνηθώ».
Στα οικονομικά είμαι αμήχανος...
Δύσκολο να είσαι μάνατζερ του εαυτού σου...
«Πολύ, ιδίως αν έχεις να κουβεντιάσεις οικονομικά. Ενώ διαπραγματεύεσαι την καλλιτεχνική σου υπόσταση, πρέπει μετά να πας στο άχαρο μέρος, το οικονομικό, όπου αισθάνεσαι αμήχανα και άβολα».
Δημιούργησες φιλίες στο χώρο σου;
«Ξέρεις τι γίνεται; Χανόμαστε επειδή οι δουλειές μας είναι διαφορετικές. Τον Γιώργο Μιχαλακόπουλο θεωρώ ότι τον κέρδισα και γίναμε φίλοι. Χαθήκαμε παρ όλα αυτά. Το ίδιο με τη Νένα Μεντή όταν κάναμε το Δις εξαμαρτείν, με τον Αλέξανδρο Αντωνόπουλο. Το καλό είναι ότι σε κάθε δουλειά κάνεις νέους φίλους, χωρίς να ξεχνάς τους παλιούς».
Τελικά τι μένει απ όλο αυτό το παιχνίδι;
«Το ταξίδι, η εμπειρία, η γνώση. Όμορφα και δύσκολα πράγματα».
Δεν εκμεταλλεύθηκα την αναγνωρισιμότητά μου
Εξαργύρωσες επαρκώς την αναγνωρισιμότητά σου;
«Νομίζω ότι δεν την εκμεταλλεύθηκα, γιατί δεν μπορούσα. Ντρέπομαι. Δεν μπορώ να βγαίνω, να πουλάω τον εαυτό μου. Όταν έκανα το Δις εξαμαρτείν, είχα φοβερές προτάσεις και δεν πήγαινα. Κι αυτό το πλήρωσα, γιατί θα μπορούσα να είχα κάνει άλλα πράγματα».
Είναι δύσκολο να ψάχνεις για δουλειά 2 & 3 φορές το χρόνο...
«Είναι ψυχοφθόρο. Νομίζω ότι είναι από τα πιο ανασφαλή επαγγέλματα. Εμείς δεν έχουμε διακοπές. Διακοπές κάνουμε όταν είμαστε άνεργοι».
Πώς το αντιμετωπίζεις;
«Ήρεμα. Ευτυχώς δεν έχω μεγάλα διαστήματα και τα περισσότερα είναι της επιλογής μου. Για παράδειγμα, φέτος το καλοκαίρι επέλεξα να μη δουλέψω, αν και είχα τέσσερις προτάσεις».
