Εμφανίζονται με υπέροχες αποχρώσεις από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Δεκέμβριο, στολίζουν το μπαλκόνι και φτάνουν στο απόγειο της άνθησής τους στη γιορτή του Αγίου Δημητρίου, εξ ου και η ονομασία τους αγιοδημητριάτικα. Και μπορεί πατρίδα τους να θεωρείται η Ασία, η κύρια ονομασία τους όμως προδίδει ότι οφείλουν στην ελληνική γλώσσα την παγκοσμίως γνωστή ονομασία τους (Chrysanthemum). Τα χρυσάνθεμα, λοιπόν, έρχονται να ομορφύνουν το χώρο και να φτιάξουν τη διάθεσή σας μέσα από μια αποθέωση χρωμάτων! Φέρτε τα τώρα στο σπίτι σας και βάλτε χρώμα παντού!
Ποια να διαλέξω;
Αγοράζετε χρυσάνθεμα με καθαρά και υγιή φύλλα και, φυσικά, αποφύγετε να αγοράσετε εκείνα που έχουν έστω και ίχνη κιτρινίσματος στα χαμηλά φύλλα. Επίσης, διαλέγετε φυτά με αρκετά μπουμπούκια, όμως προσέξτε: Θα πρέπει να διακρίνετε το χρώμα τους, αλλιώς υπάρχει περίπτωση να μην καταφέρουν να ανοίξουν, ειδικά μέσα στο σπίτι.
Θυμηθείτε ότι αυτά τα εντυπωσιακά φυτά διαφέρουν στην όψη τόσο κατά τη βλάστηση όσο και κατά την άνθησή τους, μας υπενθυμίζει η κ. Μαγγίνη. Γι’ αυτό:
Για γλάστρες και ζαρντινιέρες προτιμήστε τα χαμηλά χρυσάνθεμα, ύψους μέχρι και 40 cm, για να στολίσετε τη βεράντα, τα παράθυρα αλλά και κάποιες εσωτερικές θέσεις, αρκεί να είναι φωτεινές και αρκετά δροσερές. Ιδανικότερη θέση είναι κοντά σε παράθυρο με δυτικό προσανατολισμό.
Για τον κήπο προτιμήστε γλάστρες με ψηλές ανθεκτικές ποικιλίες, οι οποίες έχουν συνήθως άνθη με μικρό μέγεθος. Μη μεταφυτεύσετε τα φυτά σας τώρα ή αν το τολμήσετε, προχωρήστε με πολλή προσοχή, διατηρώντας ακέραιη την μπάλα χώματος με τις ρίζες.
Τι ωραία που ανθίζεις!
Όλα τα χρυσάνθεμα –για να μην καούν τα πέταλα– συντηρούνται σωστά σε ημισκιά και καλύτερα σε μέρος απάνεμο και προστατευμένο από το κρύο, ειδικά αν πρόκειται για χαμηλά φυτά. Σε περιπτώσεις δυνατού αέρα ή ξαφνικής χαμηλής θερμοκρασίας, προστατέψετε τα –κυρίως τις ευαίσθητες χαμηλές ποικιλίες– τοποθετώντας τα σε προφυλαγμένες γωνιές και καλύπτοντας τη βάση τους με ξερά φύλλα ή άχυρα.
Μόλις αρχίσουν τα κρύα είναι προτιμότερο να μεταφέρετε τα ανθισμένα φυτά σας σε εσωτερικό περιβάλλον, αλλά καλύτερα χωρίς θέρμανση. Κατάλληλα μέρη για την περίπτωση είναι η είσοδος ή έστω σε ένα δωμάτιο, με τον απαραίτητο όμως φωτισμό. Θυμηθείτε ότι δεν πρέπει να αφήνετε τα χρυσάνθεμα σε θερμαινόμενες θέσεις, ιδιαίτερα όταν έχουν μεταφερθεί πρόσφατα από κρύο εξωτερικό περιβάλλον. Την άνοιξη και το καλοκαίρι χρειάζονται ηλιόλουστες ή πολύ φωτεινές θέσεις.
Μυστικά περιποίησης
Μπορείτε να τα ποτίζετε κανονικά, αλλά χωρίς να βρέχετε τα φύλλα τους. Θυμηθείτε ότι το χώμα τους δεν πρέπει να ξεραίνεται εντελώς, αλλά ούτε και να παραμένει υπερβολικά υγρό. Σε γενικές γραμμές τους ζεστούς μήνες τα χρυσάνθεμα δεν απαιτούν συχνές προσφορές νερού. Όταν όμως σχηματιστούν τα μπουμπούκια, θέλουν πιο τακτικό πότισμα.
Χρειάζονται λίπασμα;
Αν τα προμηθευτείτε τώρα, περιμένετε λίγες εβδομάδες να προσαρμοστούν στο καινούργιο περιβάλλον τους. Αργότερα και πριν αρχίσει το κρύο, δώστε τους ένα καλό φυσικό λίπασμα. Στα φυτά που βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους μπορείτε Μάρτιο και Ιούνιο, μετά από σκάλισμα, να προσθέσετε στο χώμα τους καλά χωνεμένη και απολυμασμένη κοπριά. Λίπασμα μπορείτε να προσφέρετε ξανά Ιούλιο και Σεπτέμβριο.
Ώρα για κλάδεμα
Όταν τα χρυσάνθεμά σας σταματήσουν να ανθίζουν, κλαδέψτε τα χαμηλά, περίπου στα 10 cm πάνω από την επιφάνεια του χώματος. Έτσι νωρίς την άνοιξη θα βγάλουν παραφυάδες, νέους βλαστούς που έχουν δικές τους ρίζες. Μόλις αυτοί αποκτήσουν 15 cm ύψος, μπορείτε να τους απομακρύνετε από το κεντρικό φυτό, να τους κορφολογήσετε και να τους φυτέψετε σε νέα δοχεία, για να εξελιχθούν σε καινούργια χρυσάνθεμα, που θα σας χαρίσουν τα δικά τους μπουκέτα το επόμενο φθινόπωρο.
Μυστικά μεταφύτευσης... κι όχι μόνο
Θυμηθείτε να τους αλλάξετε γλάστρα Μάρτιο με Απρίλιο. Είναι η εποχή που μπορείτε να μεταφυτέψετε και τα νέα μικρά χρυσάνθεμα που θα ανακαλύψετε στην αγορά. Χρησιμοποιήστε πλούσιο χώμα κήπου με καλά χωνεμένη και απολυμασμένη κοπριά και λίγη άμμο ποταμίσια ή περλίτη. Εναλλακτικά, τοποθετήστε ένα έτοιμο μείγμα για φυτά εξωτερικού χώρου με καλή αποστράγγιση. Μόλις τα νεαρά φυτά αποκτήσουν 7 με 8 φύλλα, κορφολογήστε τα με μαχαιράκι ή με το χέρι και αφήστε 4 με 5 φύλλα. Από τις μασχάλες τους εμφανίζονται βλαστοί από τους οποίους πρέπει να κόψετε εκείνους που είναι πολύ αδύνατοι και να αφήσετε 2 με 3 σε ποικιλίες οι οποίες βγάζουν μεγάλα άνθη ή περισσότερους σε εκείνες που έχουν μικρά. Επίσης, μην ξεχάσετε να στηρίξετε τη βλάστηση των φυτών όταν φτάσουν 20 cm, δένοντας το λεπτό κορμό τους σε κάποιο μικρό και λεπτό πάσσαλο.
Ιδέες διακόσμησης
- Εκμεταλλευτείτε τα χαμηλά χρυσάνθεμα για να στολίσετε τη βεράντα, τα παράθυρα και το σπίτι.
- Τα ψηλά ανθεκτικά φυτά, τα οποία συνήθως παράγουν μικρά άνθη, προτιμούν τον κήπο. Χρησιμοποιήστε τα για να αλλάξετε την όψη κάποιου τοίχου, φυτεύοντάς τα μπροστά του σε αποστάσεις 50 cm.
- Φτιάξτε ελκυστικά ανθισμένα σύνολα σε περιορισμένα παρτέρια ή σε πλατιά χαμηλά δοχεία, φυτεύοντας χαμηλές ποικιλίες ανά 25-30 cm, πάντα σε προφυλαγμένες θέσεις.
ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΟΝΤΟΥ
