Το πραγματικό επίτευγμα του Αρι Φόλμαν δεν είναι ότι κινηματογράφησε ολόκληρη την ταινία του και στη συνέχεια τη «ζωγράφισε» εξ ολοκλήρου από την αρχή, παραδίδοντας την ως πρώτη μεγάλου μήκους στην ιστορία ενός σπάνιου κινηματογραφικού είδους, αυτό του «ντοκιμαντέρ κινουμένων σχεδίων».

Το πρωτοφανές κατόρθωμά του είναι ότι φρόντισε να δαμάσει τη φόρμα του, μετατρέποντάς την σε απόλυτα ελεγχόμενο υπηρέτη του περιεχομένου του. Χωρίς να παρασυρθεί στιγμή από τη λουστραρισμένη υφή που χαρίζει στα γεγονότα που αφηγείται η απαστράπτουσα τεχνική του animation (αποτέλεσμα της ιδιοφυϊας του Ισραηλινού καλλιτέχνη Ντέιβιντ Πολόνσκι), ο Φόλμαν εικονογραφεί στην πραγματικότητα ένα επώδυνο οδοιπορικό μνήμης μέσα από τις αδρές γραμμές ενός εξπρεσιονιστικού πίνακα. Και το κάνει με όλο το κόστος της προσωπικής του εμπλοκής στον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου στις αρχές της δεκαετίας του90 και της ακόμη σήμερα ανοιχτής πληγής του «Παλαινιστιακού».

Διακόπτοντας τις αφηγήσεις των αληθινών μαρτύρων -οι οποίοι υποδύονται τους εαυτούς τους- ο Φόλμαν χαράζει τη διαδρομή που ακολούθησε η διμοιρία στην οποία ανήκε μέχρι την είσοδό της στον Λίβανο. Και παγώνοντας τον χρόνο αφηγείται με τη σειρά του μια πολεμική καθημερινότητα που μοιάζει ανεπανόρθωτα στοιχειωμένη από μοναξιά, αναπάντητες ερωτήσεις και νυχτερινές εφόδους που ζωντανεύουν με φωτοβολίδες ρεαλισμού την Ιστορία.

Πρωταγωνιστές της οι απλοί στρατιώτες που μέσα από το animation μοιάζουν ακόμη περισσότερο με πιόνια ενός ακατανοήτου παραλογισμού, παγιδευμένα σε ένα σκηνικό που μυρίζει θάνατο, ενοχές και τελικά προσωπική ευθύνη. Χορεύοντας με τα πολυβόλα, ο Φόλμαν επιστρατεύει το σινεμά και όλα τα γλαφυρά μέσα που αυτό διαθέτει για να ζητήσει μια ανεπίσημη συγγνώμη. Περισσότερο όμως με σκοπό να «υπενθυμίσει», γνωρίζοντας πως μια κτηνωδία μπορεί να μην επανορθωθεί ποτέ αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ξεχαστεί.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ