ΤΑΝΙΝ ΝΟ CAO, 1966 / ΣΕΝΑΡΙΟ Κόμπο Αμπε ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ Τατσούγια Νακαντάι, Μάτσικο Κιο, Μικιχίρο Χίρα, Εϊτζι Οκάντα ΔΙΑΡΚΕΙΑ 124 ΔΙΑΝΟΜΗ NEW STAR
Δυο χρόνια μετά τη συνεργασία τους στην ελλειπτική «Γυναίκα Στους Αμμόλοφους», ο 40χρονος τότε Τεσιγκαχάρα αποφάσιζε να διασκευάσει ξανά βιβλίο του Κόμπο Αμπε για την οθόνη. Σε σενάριο του συγγραφέα, το «Πρόσωπο Ενός Αλλου» αποτελεί πιο επεξηγηματική περίπτωση ταινίας, γεγονός που αποτελεί και το μοναδικό μειονέκτημά της. Η ιστορία ενός ήρωα που επωμίζεται μια καινούρια ταυτότητα για να δοκιμάσει τα
όρια της προσωπικής του ηθικής ξεδιπλώνεται ταυτόχρονα με τη δευτερεύουσα πλοκή μιας γυναίκας, μερικώς παραμορφωμένης από τις εκρήξεις του Ναγκασάκι, που προσπαθεί να συμβιβαστεί με την «αναπηρία» της. Η διπλή αυτή αφηγηματική πορεία φέρνει αντικριστά έναν ευρηματικό στοχασμό επάνω στην ρευστότητα της ανθρώπινης ταυτότητας με ένα σχόλιο πάνω στη σύγχυση μιας μεταπολεμικής Ιαπωνίας που κουβαλά ακόμη επάνω της τα σωματικά και ψυχολογικά τραύματα της ατομικής βόμβας. Το κάνει όμως μέσω διαλογικών μερών που αποτελούν προϊόν λογοτεχνικής πένας και συμβολισμών τους οποίους ο σκηνοθέτης νιώθει την ανάγκη να καταστήσει περισσότερο από σαφείς. Κάπου εδώ ωστόσο σταματούν τα ελαττώματα του εφιαλτικού δημιουργήματος του Τεσιγκαχάρα και ξεκινά μια από τις πιο μοντέρνες και αποστομωτικές ταινίες του ιαπωνικού σινεμά. Μέγιστος σκηνοθέτης που θεωρούσε καθήκον του το να επιχειρεί μονίμως την υπέρβαση στην τέχνη του, ο Τεσιγκαχάρα μετατρέπει το «Πρόσωπο» σε ένα στυλιστικό ντελίριο από αλλόκοτα close up, απότομα ζουμαρίσματα της κάμερας, πλάνα που παγώνουν, ξαφνικές αλλαγές στο φορμά της εικόνας, φωτογραφικά μοντάζ, πειραματισμούς με τα στεγανά του κάδρου και ευφάνταστα ντεκόρ που μετατρέπονται σε μια συνεχή προσπάθεια μετάβασης σε ένα καινούργιο κινηματογραφικό λεξικό. Η πολυμορφία αυτή λειτουργεί, όμως, πρώτα προς όφελος της ίδιας της ιστορίας. Περικυκλώνει τον ήρωα με ένα αίσθημα διαρκούς αβεβαιότητας, αιφνιδιάζει ολοένα τον θεατή και συμπληρώνει ιδανικά την απεικόνιση ενός υπαρκτού σύγχρονου κόσμου αντανακλάσεων και ειδώλων για τον οποίο η αλήθεια αποτελεί μια ατέρμονη μασκαράτα. Πίσω από ένα προσωπείο κρύβεται διαρκώς κάποιο άλλο. Ομως, ποιο προσωπείο είναι το μόνο πραγματικό;
Λουκάς Κατσίκας
