Πώς έγινε αυτό εφικτό; Ο διακεκριμένος sound-designer Gareth Fry (Ολυμπιακοί Αγώνες Λονδίνου), αξιοποίησε την προηγμένη αμφιωτική* τεχνολογία (binaural technology), μέσω της οποίας δημιούργησε μια 3D-audio συνθήκη ακρόασης του ηχοτοπίου του αρχέγονου –και σήμερα απειλούμενου– οικοσυστήματος του Αμαζονίου.
Όλα ξεκίνησαν από ένα βιβλίο που διάβασε ο Μακ Μπέρνυ πριν από είκοσι χρόνια και το οποίο δεν ξέχασε ποτέ: το «Amazon Beaming» του Ρουμάνου συγγραφέα Petru Popescu, που περιγράφει την αληθινή ιστορία του διάσημου φωτορεπόρτερ του περιοδικού National Geographic, Λόρεν Μακ Ιντάυρ, όταν σε μια αποστολή, το 1969 χάθηκε στα τροπικά δάση μεταξύ Περού και Βραζιλίας αναζητώντας τη μυθική κοίτη του Αμαζονίου. Ο Μακ Ιντάυρ διασώθηκε από τους ιθαγενείς μιας άγνωστης φυλής και μυήθηκε, μέσω των τελετουργιών τους, σε μια πρωτόγνωρη εμπειρία διεύρυνσης της συνείδησης.
Τι ακριβώς, όμως, είναι το Encounter; Είναι η αφήγηση δια στόματος και μόνο του Μακ Μπέρνυ της περιπέτειας του Λόρεν Μακ Ιντάυρ. Κυρίαρχα μέσα, ο ήχος και η φαντασία. Όπως, δηλαδή, ακούγαμε παλιά παραμύθια και στήναμε ολόκληρους κόσμους στο μυαλό μας.
Ο Μακ Μπέρνυ, αρχικά, αναμειγνύει στην ιστορία του επιστήμονες που μιλούν για το σχήμα του χρόνου και για την σχέση ανάμεσα στην πραγματικότητα και σ' αυτό που αντιλαμβανόμαστε ή που δημιουργούμε ως πραγματικότητα. Μας εισήγαγε σε νοήματα εξαιρετικά δυσνόητα που φλέρταραν στενά με μια υψηλή φιλοσοφική θεώρηση και μετά «έπαιξε» μαζί τους. «Έπαιξε», όμως, κυριολεκτικά και με τον εγκέφαλό μας δημιουργώντας χωροχρονικά σχήματα. Δεν ήταν λίγες οι φορές που πιέσαμε τους εαυτούς μας για να μη γυρίσουμε να δούμε ποιος ψιθυρίζει πίσω μας, ποιος περπατάει προς το μέρος μας, να ψάξουμε την πόρτα που άνοιγε ή τη μικρή του κόρη που διέκοπτε την αφήγησή του σε τακτά χρονικά διαστήματα, αλλά και δεν ήταν λίγες οι φορές που κλείσαμε τα μάτια μας, προκειμένου να βιώσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τα όσα διαδραματίζονταν.
Κάπως, έτσι, έπλεξε το μανιφέστο του σύγχρονου ανθρώπου και στηριζόμενος στα πιο σύγχρονα τεχνολογικά μέσα (τι ωραία ειρωνία) αποδόμησε τελείως τον σύγχρονο πολιτισμό. Έγινε ακόμη και σύγχρονος Νέρωνας, κάνοντας στάχτη ολόκληρες πολιτείες. Κάνοντας στάχτη την παρούσα πραγματικότητα, αναβαπτίστηκε, ανανοηματοδοτήθηκε, ξαναγεννήθηκε. Μας ξαναγύρισε πίσω, στην ουσία της απλότητας, στις αρχέγονες ρίζες μας, εκεί όπου δεν υπάρχουν οι σύγχρονες εξαρτήσεις, ούτε καν η κοινή γλώσσα, πραγματεύτηκε ακόμη και την έννοια του θανάτου, της φιλίας και κατέληξε πως ναι... οι ιθαγενείς Mayoruna υπάρχουν και μας προκαλούν να αναδυθούμε από τις στάχτες μας.
Τελικά, ο Μακ Μπέρνυ μάς έκανε ουσιαστικά «συνένοχους» του (complicité – το όνομα της ομάδας του στα γαλλικά σημαίνει «συνενοχή»), καθώς ενεργοποίησε στο έπακρο τις αισθήσεις μας, το μυαλό μας, αλλά και τα συναισθήματά μας στο εγκεφαλικό αυτό ταξίδι και μας χάρισε μία μεθυστικά συναισθητική και μυσταγωγική εμπειρία ζωής.
*Τα αμφιωτικά κύματα, ή αλλιώς δίωτα (αγγλ. binaural beats), ανακαλύφθηκαν το 1839 από έναν Γερμανό ερευνητή, τον Heinrich Wilhelm Dove. Η αίσθηση της ακρόασης αμφιωτικών κυμάτων συμβαίνει όταν δύο συναφείς ήχοι, σχεδόν παρόμοιων συχνοτήτων (κάτω από 1500 Hz), παρουσιάζονται από ένας σε κάθε αυτί, έτσι ώστε ο εγκέφαλος να ανιχνεύσει τις διαφορές φάσης μεταξύ αυτών των ήχων. Με τη χρήση στερεοφωνικών ακουστικών, ο εγκέφαλος ενοποιεί τα δύο σήματα, δημιουργώντας την αίσθηση ενός τρίτου ήχου, ο οποίος ονομάζεται αμφιωτικό κύμα. Ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός ερευνών αναφέρει ευεργετικές αλλαγές στην εγκεφαλική λειτουργία, οι οποίες σχετίζονται με τους ρυθμούς αμφιωτικών κυμάτων (πηγή: http://www.anapolis.gr).
Γεωργία Οικονόμου
[email protected]
