Το έργο αφηγείται την ιστορία του Γιάνους Κόρτσακ, του γνωστού Πολωνοεβραίου ανθρωπιστή, συγγραφέα και παιδαγωγού που τις τελευταίες μέρες της ζωής του ήταν διευθυντής του Ορφανοτροφείου του Γκέτο της Βαρσοβίας. Όταν, ο Αντζιο, ένα ορφανό παιδί μεγαλωμένο στους δρόμους, εισέρχεται στην κοινωνία του ορφανοτροφείου, θέτει υπό αμφισβήτηση όλες τις αξίες, τα ιδανικά, αλλά και τις πρωτοπόρες ακόμη και σήμερα μεθόδους αντιμετώπισης του δόκτορος Κόρτσακ που αφορούσαν το δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση, στην ελευθερία, στην αγάπη, το δικαίωμά τους να κρατούν μυστικά, να διαμαρτύρονται, να επιβάλλουν ποινές στο δικό τους παιδικό δικαστήριο, αλλά και το αυτονόητο: το δικαίωμα των παιδιών, αυτό του να να μεγαλώνουν.
Σκληρό το θέμα και η υπόθεση του έργου, καθώς όλα διαδραματίζονται σε βαρύ κλίμα στην κόψη του ξυραφιού, κάτω από τη βαριά σκιά των γερμανικών γκέτο. Ωστόσο, η ενδιαφέρουσα και ευρηματική σκηνοθεσία της Αννας Μιχελή κατάφερε να κρατήσει τις εύθραυστες ισορροπίες ανάμεσα στις δραματικές σκηνές και με έξυπνα τεχνάσματα, όπως τη χρήση των κοστουμιών και την παρουσίαση των δεκάδων παιδιών του ορφανοτροφείου μέσω των παιδικών τους παπουτσιών,μας μετέφερε στη Βαρσοβία του 1942 αφήνοντάς μας στο τέλος ανοιχτή μια μεγάλη χαραμάδα ελπίδας.

Πολύ λειτουργικό το σκηνικό της Ευαγγελίας Θεριανού και εξαιρετικά εύστοχες οι ερμηνείες και μεταμορφώσεις των Ρομπέρτα Βέγκα, Τάσο Δημητρόπουλο, Δαυίδ Μαλτέζε, Μιχάλη Μιχαλακίδη, Αλκιβιάδη Μπακογιάννη.

Αποκορύφωμα; Η τελευταία σκηνή του έργου, όταν οι ηθοποιοί μοίρασαν στο κοινό αντίγραφα από τα σωσμένα κείμενα του δόκτορα Κόρτσακ, όπου αναγράφονταν σε τέσσερις γλώσσες κάποια από τα δικαιώματα του παιδιού.

Αξίζει να δείτε την παράσταση με τα παιδιά σας; Επιβάλλεται, αρκεί να γνωρίζουν την έννοια του γκέτου, του τι εστί Ναζί και τη γενοκτονία των Εβραίων. Σπάνια τόσο δουλεμένες παραστάσεις θα χτυπήσουν την… Πόρτα σας και σπάνια θα ανοίξουν τόσο μεγάλες συζητήσεις.

Σημειώση: Σήμερα ο Γιάνους Κόρτσακ αναγνωρίζεται ως ο πρόδρομος μιας σειράς εκπαιδευτικών τάσεων σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών και αποτελεί σημείο αναφοράς για πολλούς σύγχρονους συγγραφείς και παιδαγωγούς. Στις παιδαγωγικές ιδέες του Κόρτσακ έχουν βασιστεί η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Παιδιού το 1959, καθώς και η «Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού» (η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1989).

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]