2 μουσικοί Χ 2 σονάτες Χ 2 παραλλαγές = Μπετόβεν ΙΙ

03.11.2014
Σονάτες και παραλλαγές: Οι μικροί θησαυροί του Μπετόβεν παρουσιάζονται την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου, στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, στη δεύτερη συναυλία του Κύκλου Μουσικής Δωματίου, από δύο σολίστ, τον Άγγελος Λιακάκη και τον Τίτο Γουβέλη, που παίζουν δύο Σονάτες για τσέλο και πιάνο (αρ. 2 και 5) και δύο Παραλλαγές του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, βασισμένες σε θέματα από το ορατόριο Ιούδας Μακκαβαίος του Χαίντελ και από την όπερα "Ο μαγικός αυλός του Μότσαρτ".

Η μουσική δωματίου γεννήθηκε κατά τον 19ο αιώνα στη Γερμανία και, χάρη σε μεγάλους συνθέτες της εποχής, καθιερώθηκε και επεκτάθηκε στις άλλες χώρες ως τοαπόσταγμα της μουσικής σκέψης και ευαισθησίας. Παραδόξως, είναι ένα είδος που συνυφαίνεται με έναν ιδιότυπο «ερασιτεχνισμό», γεγονός που οφείλεται στο ότι το κοινό, τότε, δεν ήταν απλώς ένα φιλόμουσο ακροατήριο, αλλά άνθρωποι που καταγίνονταν οι ίδιοι με τη μουσική πράξη στον ελεύθερο χρόνο τους.

Και οι τρεις δημιουργικές περίοδοι του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (1770-1827)…
… αντανακλώνται με διαύγεια μέσα από τις σονάτες του για τσέλο και πιάνο. Οι πρώτες δύο γράφτηκαν την εποχή που ο μεγάλος γερμανός μουσουργός σταδιοδρομούσε και βιοποριζόταν κυρίως ως βιρτουόζος πιανίστας, όπως πολλοί ομότεχνοί του άλλωστε στις αρχές του 19ου αιώνα. Τις πρωτοέπαιξε ο ίδιος στα 1796 μάλλον με τον διάσημο γάλλο τσελίστα Ζαν-Λουί Ντυπόρ στο Βερολίνο –συγκεκριμένα στην αυλή του Βασιλιά Φρειδερίκου-Γουλιέλμου Β΄ της Πρωσίας– και φρόντισε επιμελώς τα μέρη για τσέλο να μην επισκιάζουν αυτά του πιάνου. Στη συναυλία της 6ης Νοεμβρίου, ο Άγγελος Λιακάκης (βιολοντσέλο) και ο Τίτος Γουβέλης (πιάνο) θα παρουσιάσουν τη δεύτερη Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο σε σολ ελάσσονα, έργο 5, αρ. 2, που περιλαμβάνει δύο μέρη. Στη συνέχεια, θα ερμηνεύσουν τη μεταγενέστερη πέμπτη Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο σε ρε μείζονα, έργο 102, αρ. 2, που είναι τριμερής. Ο Μπετόβεν την επεξεργαζόταν παράλληλα με την τέταρτη σονάτα του για τον ίδιο συνδυασμό οργάνων από το 1812 έως το 1817, μια αρκετά δύσκολη πενταετία για τον ίδιο, καθώς η παραγωγικότητά του είχε μειωθεί λόγω της σοβαρής επιδείνωσης της βαρηκοΐας του. Η Σονάτα αρ. 5 θεωρείται μία από τις κυριότερες συνθέσεις του ρεπερτορίου για τσέλο και πιάνο.

Ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, συγχρόνως με τη σύνθεση πρωτογενούς υλικού, είχε καταπιαστεί επίσης με τη μελέτη και επεξεργασία έργων προγενέστερων δημιουργών, τους οποίους προέβαλε και ανέδειξε μέσα από μεταγραφές αυθεντικών συνθέσεών τους για πιάνο ή άλλα όργανα. Οι πρώτες παραλλαγές που θα ακουστούν στη συναυλία της Πέμπτης 6 Νοεμβρίου από τον Άγγελο Λιακάκη και τον Τίτο Γουβέλη είναι οι δώδεκα για τσέλο και πιάνο που βασίζονται στο ορατόριο Ιούδας Μακκαβαίος (HWV 63) του Γκέοργκ-Φρήντριχ Χαίντελ (1746) και ειδικότερα στο δημοφιλές δοξαστικό χορωδιακό «See the Conqu’ring Hero Comes». Το λιμπρέτο βασίζεται σε αποσπάσματα από το δευτεροκανονικό πρώτο βιβλίο των Μακκαβαίων της Παλαιάς Διαθήκης, καθώς και σε γραπτά του Ιουδαίου λογίου και ιστορικού Φλαβίου Ιωσπήπου. Η παρτιτούρα περιγράφει μουσικά τις δοκιμασίες των Ιουδαίων επί Σελευκιδικής Αυτοκρατορίας (170-160 π.Χ.).

Ο επίλογος ανήκει στις –επίσης– δώδεκα Παραλλαγές σε φα μείζονα, έργο 66, πάνω στην άρια«Εin Mädchen oder Weibchen» [Ένα κορίτσι ή μια μικρούλα] από τον Μαγικό αυλό τουΜότσαρτ, ενός συνθέτη που η δημοτικότητά του, κατά τραγικό τρόπο, εκτοξεύτηκε στα ύψη μετά τον θάνατό του. Οι Παραλλαγές του Μπετόβεν πάνω στη έξοχη άρια του Παπαγκένο από την Ε΄ Σκηνή της Β΄ Πράξης δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στα 1798. Είναι γραμμένες στο ύφος του γερμανικού κλασικισμού και ακολουθούν την αρμονική κίνηση του πρωτότυπου βασικού θέματος.

INFO:
Πέμπτη 6 Νοεμβρίου (ώρα 20:30)
Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος
Τιμές εισιτηρίων: 12,00 € (Ζώνη Β΄) - 20,00 € (Ζώνη Α΄).
Ειδικές τιμές: 5,00 € (φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ), 8,00 € ( 65+, πολύτεκνοι).
Έναρξη προπώλησης: Πέμπτη 16 Οκτωβρίου.

Για περισσότερες πληροφορίες:
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών: 210 72.82.333, www.megaron.gr