Υποφέρεις από απίστευτους πόνους κάθε φορά που τρως ζυμαρικά; Μπορεί να μην το πιστεύεις αλλά υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να αρρωστήσουν από την κατανάλωση ζυμαρικών κι αυτό γιατί υποφέρουν από την ασθένεια κοιλιοκάκη.

Πρόσφατα ανακάλυψες ότι η αιτία για τα πεπτικά προβλήματα (φούσκωμα στην κοιλιά, συχνές διάρροιες) αλλά και οι πόνοι στις κλειδώσεις που σε βασανίζουν εδώ και καιρό οφείλονται σε μια τροφική δυσανεξία στη γλουτένη (δηλαδή την πρωτεΐνη που βρίσκεται στον καρπό του σιταριού, του κριθαριού, της σίκαλης και της βρώμης), τη λεγόμενη «κοιλιοκάκη». Και όπως σε συμβούλεψε ο γιατρός, πρέπει να διαγράψεις οριστικά από το διαιτολόγιό σου τις τροφές που παρασκευάζονται από αλεύρι. Κάτι που δεν σου είναι και πολύ εύκολο, αφού αλεύρι περιέχουν τα ζυμαρικά που λατρεύεις, οι πίτσες, τα γλυκά και πολλές ακόμα από τις πιο νόστιμες γαστριμαργικές απολαύσεις. Όμως πρέπει να ξέρεις ότι η απομάκρυνση της γλουτένης από τη διατροφή σου είναι η μια και μοναδική θεραπεία στο πρόβλημά.

Κοιλιοκάκη; Τι είναι πάλι αυτό;
Όπως επισημαίνει ο κ. Άλεξ Μπετροσιάν, ειδικός παθολόγος στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Ευγενίδειου Θεραπευτηρίου: «Η αντίδραση του οργανισμού στη γλουτένη έχει αποτέλεσμα την καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου. Τα άτομα λοιπόν με "κοιλιοκάκη", εξαιτίας της φλεγμονής που προκαλεί η γλουτένη στο έντερό τους, συνήθως παρουσιάζουν χρόνια διάρροια ή (σπανιότερα) δυσκοιλιότητα, αέρια και φούσκωμα στην κοιλιά, σιδηροπενική αναιμία, εξανθήματα (στα γόνατα, τους αγκώνες, τους γλουτούς, την πλάτη)».

Δεν έχει ηλικία
Τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν σταδιακά σε ένα άτομο οποιασδήποτε ηλικίας αλλά και σε ένα βρέφος μερικούς μήνες μετά την έναρξη διατροφής με προϊόντα που εμπεριέχουν γλουτένη, π.χ. φαρίν λακτέ. (Όταν έχει αρχίσει να σιτίζεται με στερεά τροφή.) Επίσης, τα παιδιά με τη συγκεκριμένη δυσανεξία εμφανίζουν αδυναμία στο να αναπτυχθούν κανονικά καθώς και μειωμένη ενεργητικότητα (εξαιτίας της αναιμίας).

Επηρεάζει και τη γονιμότητα
Εκτός από τα παραπάνω τυπικά κλινικά συμπτώματα, η κοιλιοκάκη συχνά συνοδεύεται και από άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως: ανεξήγητη υπoγoνιμότητα, απoβoλές εμβρύoυ, πρόωρoυς τoκετούς ή γέννηση λιποβαρών νεoγνών. Η αρθρίτιδα και η αρθραλγία είναι επίσης κλινικές εκδηλώσεις της κoιλιoκάκης, καθώς επίσης κοντό ανάστημα και γενικά καθυστέρηση στη σωματική ανάπτυξη (όταν το πρόβλημα εμφανίζεται στην παιδική ηλικία).

Πώς θα μάθω αν έχω πρόβλημα;
Σύμφωνα με μελέτες που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Πανελλήνιο Συνέδριο Εσωτερικής Παθολογίας, στo 50% των περιπτώσεων η «κοιλιοκάκη» εκδηλώνεται και χωρίς κλινικά συμπτώματα. Δηλαδή, δεν υπάρχουν τα τυπικά συμπτώματα της νόσου, όπως π.χ. η χρόνια διάρροια, τα φουσκώματα κ.λπ. Και βέβαια η έλλειψη συμπτωμάτων δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τη διάγνωση. «Η οποία», τονίζει ο κ. Μπετροσιάν, «γίνεται αρχικά με αιματολογικές εξετάσεις, όπου ανιχνεύονται ειδικού τύπου αντισώματα, όπως τα αντισώματα έναντι της γλιαδίνης, του ενδομυΐου και της ιστικής τρανσγλουταμινάσης, ενώ επιβεβαιώνεται με γαστροσκόπηση και βιοψία του λεπτού εντέρου, όπου εμφανίζονται οι χαρακτηριστικές για τη νόσο αλλοιώσεις. Oι σύγχρονες ιατρικές πρακτικές απαιτούν για την οριστική διάγνωση μια σειρά από τρεις βιοψίες, έπειτα από εναλλαγή δίαιτας με και χωρίς γλουτένη».

Η μόνη θεραπεία: Κόψε μαχαίρι τις τροφές με γλουτένη
Παρόλο που η κοιλιοκάκη είναι μια αρκετά σοβαρή χρόνια πάθηση, είναι σημαντικό το γεγονός ότι αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά χωρίς φάρμακα ή ιατρικές επεμβάσεις. Η μοναδική θεραπεία είναι να κόψεις οριστικά από το διαιτολόγιό σου τις τροφές που περιέχουν γλουτένη (σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρώμη, καθώς και όλα τα προϊόντα που παρασκευάζονται από αυτά τα δημητριακά). Αντίθετα, μπορούν να καταναλώνονται άνετα άλλα δημητριακά (όπως ρύζι ή καλαμπόκι). Επίσης, επειδή η γλουτένη προστίθεται σε πολλά τυποποιημένα προϊόντα, θα πρέπει να διαβάζεις πολύ προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων, πριν τις καταναλώσεις.

Καλό είναι να ξέρεις:

1. Για τα άτομα που πάσχουν από δυσανεξία στη γλουτένη υπάρχει η Ελληνική Εταιρεία για την Κοιλιοκάκη. Πρόκειται για ιδιωτική πρωτοβουλία που έχει σκοπό την ενημέρωση των μελών της σε θέματα που σχετίζονται με τη νόσο. Για περισσότερες πληροφορίες, τηλ.: 210-9953977 (Δευτέρα 7 - 9 μ.μ.) και 210-3467915 (Πέμπτη 11 π.μ. - 1 μ.μ.).

2. Στο www.celiac.gr θα βρείς πολλές πληροφορίες για την κοιλιοκάκη και θα έχεις την ευκαιρία να ανταλλάξεις απόψεις και πληροφορίες με ανθρώπους που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα.

3. Εναλλακτικές τροφές χωρίς γλουτένη υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο εμπόριο, κυρίως σε φαρμακεία, με μόνη διαφορά το κόστος, που είναι επιβαρημένο σε σχέση με τα «συμβατικά» τρόφιμα.

4. Στην πλειοψηφία τους τα ασφαλιστικά ταμεία του Δημοσίου δικαιολογούν τα χρήματα για την αγορά τέτοιων τροφίμων. Eπιπλέον, η κοιλιοκάκη, επειδή θεωρείται αναπηρία της τάξης του 67%, δικαιολογεί ένα επιπλέον επίδομα για τον πάσχοντα, με στόχο να καλυφθούν τα έξοδα και οι ιδιαιτερότητες της ειδικής διατροφής.

Tροφές που επιτρέπονται

*Γάλα φρέσκο, εβαπορέ, σε σκόνη, συμπυκνωμένο, πλήρες ή αποβουτυρωμένο, σακχαρούχο και γαλακτοκομικά προϊόντα (χωρίς προσμίξεις).

*Κρέμες από γάλα, καλαμποκάλευρο ή ριζάλευρο, γιαούρτι, άσπρα τυριά, κρεμώδη cottage cheese.

*Όλων των ειδών φρέσκα ή κατεψυγμένα κρέατα, πουλερικά, ψάρια, αβγά.

*Ψωμί, φρυγανιές, κράκερς κ.λπ. παρασκευασμένα από καλαμποκάλευρο, ρυζάλευρο, πατατάλευρο, αλεύρι από σόγια.

*Πατάτες, γλυκοπατάτες, ρύζι, καλαμπόκι.

*Όλα τα λαχανικά: φρέσκα, κατεψυγμένα ή σε κονσέρβα (χωρίς σάλτσα) και τα όσπρια.

*Όλα τα φρέσκα φρούτα, κατεψυγμένα ή σε κονσέρβα, και οι χυμοί τους.

*Λάδι, βούτυρο, μαργαρίνη, φιστικοβούτυρο, μπέικον, ελιές.

*Καφές, τσάι, αναψυκτικά, κακάο, αφού ελεγχθεί η ετικέτα τους.

*Ζελέ, μέλι, μαρμελάδα, ζάχαρη, σοκολάτα, παγωτά (προσοχή στην ετικέτα των τροφίμων για τη σύνθεσή τους).

*Πουτίγκα ρυζιού, πουτίγκα καλαμποκιού ή κέικ παρασκευασμένα από τα επιτρεπόμενα άλευρα.

*Σάλτσες παρασκευασμένες από κρέμα γάλακτος, αλεύρι καλαμποκιού ή άλλα επιτρεπόμενα ειδικά άλευρα χωρίς γλουτένη.

Τροφές που απαγορεύονται

• Κρέμες που περιέχουν αλεύρι, κορν-φλάουρ.
• Κατεργασμένα κρέατα που περιέχουν σιτάρι, κριθάρι, βρώμη ή σίκαλη.
• Αλλαντικά άγνωστης σύστασης.
• Ψωμί από σιτάρι ή σίκαλη, καθώς και κουλουράκια, φρυγανιές, κέικ, σάντουιτς, τοστ ή οποιοδήποτε άλλο αρτοσκεύασμα περιέχει γλουτένη.
• Μακαρόνια, σπαγγέτι, φιδές, χυλοπίτες, κριθαράκι και άλλες πάστες ζυμαρικών.
• Δημητριακά εμπορίου με γλουτένη.
• Λαχανικά σε κονσέρβα με σάλτσα, φασόλια σε κονσέρβα, έτοιμες σαλάτες.
• Κατεργασμένα φρούτα με προϊόντα που περιέχουν γλουτένη.
• Όλα τα είδη εμπορίου τύπου snack (γαριδάκια κ.λπ.).
• Σούπες εμπορίου, επιδόρπια και γλυκά εμπορίου (καραμέλες), που συνήθως έχουν ως συστατικό τους γλουτένη.
• Έτοιμες σάλτσες ή σάλτσες κονσέρβας.

Από τη ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ