Διάσημα φωτογραφικά ενσταντανέ, αλλά και ένα - σχεδόν άγνωστο στη χώρα μας - πλούσιο κινηματογραφικό έργο, θα συνθέσουν το μεγάλο αφιέρωμα στον πολυτάλαντο Αμερικανό σκηνοθέτη, φωτογράφο, γραφίστα και ζωγράφο William Klein που πραγματοποιεί το 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Αναπόσπαστο μέρος του κινηματογραφικού αφιερώματος αποτελεί η έκθεση την οποία συνδιοργανώνει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Ο William Klein, γεννήθηκε το 1928 στην Αμερική σε μια οικογένεια Ούγγρων μεταναστών. Άφησε τις ΗΠΑ σε ηλικία 18 ετών για να κάνει την στρατιωτική του θητεία στην κατεχόμενη Γερμανία. Λίγο αργότερα βρίσκεται στο Παρίσι στο πλαίσιο ενός στρατιωτικού προγράμματος Γάλλο-Αμερικανικής φιλίας. Παρακολουθεί μαθήματα ζωγραφικής στην Σορβόννη και στο εργαστήριο του Fernand Leger. Μάλιστα, την δεύτερη ημέρα του στο Παρίσι γνωρίζει την μελλοντική γυναίκα του Ζαν, η οποία θα είναι και η βασική συνεργάτιδά του στις ταινίες του, έως τον θάνατο της το 2005.
Η καλλιτεχνική πορεία του Klein ξεκίνησε από την ζωγραφική, πολύ σύντομα όμως, τον κέρδισε το πάθος του για την φωτογραφία. Το 1954, ο Αλεξάντερ Λίμπερμαν, καλλιτεχνικός διευθυντής της Vogue την εποχή εκείνη, προσλαμβάνει τον Klein ως φωτογράφο μόδας. Με αμφιθυμία, αλλά και μια δόση ειρωνείας, ο Klein, ανατρέπει τις μέχρι τότε φωτογραφικές φόρμες που κυριαρχούσαν στον χώρο της μόδας. Εγκαταλείπει τα ντεφιλέ και τα στούντιο και βγάζει τα μοντέλα στους δρόμους. Οι φωτογραφίες του γίνονται διάσημες, το όνομά του κατοχυρώνει μια θέση ανάμεσα στους αναγνωρισμένους φωτογράφους παγκοσμίως, ωστόσο ο ίδιος ο Klein, επιθυμεί περισσότερα.
Από τον φωτογραφικό φακό, ο Klein, περνά στον κινηματογραφικό. Κι έκτοτε, ισορροπεί ανάμεσα στα δυο είδη. Πρωτοπόρος και πολιτικοποιημένος, με τον μοναδικό ανορθόδοξο τρόπο του, απαθανατίζει ή κινηματογραφεί θέματα της επικαιρότητας: τον πόλεμο του Βιετνάμ, τον ρατσισμό, τη διαφήμιση, τα reality shows, το rock and roll, τον Μάη του 68', τα δημοφιλή σπορ (στις ταινίες του για τον Muhammad Ali και το Roland Garos), αλλά και θρησκευτικά ζητήματα, με την τελευταία του ταινία, Ο Μεσσίας σε μουσική του Handel, να αποτελεί ένα σουρεαλιστικό ορατόριο εκτελεσμένο από φυλακισμένους, ναρκομανείς, αστυνομικούς, κ.α.
Ο Klein, ο οποίος δεν είχε ποτέ επίσημη φωτογραφική παιδεία, είναι φωτογράφος "δράσης". Χρησιμοποιεί την μηχανή σαν πινέλο, σαν όπλο, αποτυπώνει ενστικτωδώς τους ανθρώπους, το φως και τις καταστάσεις στο δρόμο, εν κινήσει, χωρίς να εστιάζει, εντάσσοντας το "φλου" στην αισθητική του, δημιουργώντας εικόνες μοναδικής έντασης, ασχήμιας, ομορφιάς και θορύβου, εικόνες ζωής.
Ακολουθώντας το γνωστό λαϊκό ρητό, "ουδείς προφήτης στη χώρα του" ο Klein, έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Γαλλία. Πρόσφατα μόνο έγινε αποδεκτός στην Αμερική, με την οποία διατηρεί μια σχέση αγάπης και μίσους.
Η έκθεση στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης θα αποτελείται από φωτογραφίες της Νέας Υόρκης (1954-55), του Τόκυο (1961), της Μόσχας (1959-60), της Ρώμης (1956 και 2005) του Παρισιού (από το 1957 μέχρι σήμερα), φωτογραφίες μόδας και των πολύχρωμων παρασκηνίων της από τα χρόνια της Vogue, αποσπάσματα των ταινιών Broadway by Light, Ralentis, και Contacts που θα προβάλλονται σε ειδικά διαμορφωμένο σημείο του μουσείου, ζωγραφικά έργα, αφίσες των ταινιών του, μακέτες βιβλίων και τα γνωστά του ζωγραφισμένα φωτογραφικά "κοντάκτ". Τα μεγέθη θα κυμαίνονται από 100μx150μ μέχρι 4μx7μ.
Για πρώτη φορά, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ο William Klein θα παρουσιάσει μια σειρά ανέκδοτων φωτογραφιών της Ελλάδας την οποία επισκέφθηκε το 1957 και το 1963. Η Μελίνα στην αγκαλιά του Peter Oustinov, αρχαία αγάλματα που μοιάζουν να ζωντανεύουν, πρόσωπα του '50 που στέκονται με σοβαρότητα απέναντι στο φακό, θυμίζοντας έντονα τις φωτογραφίες του Walker Evans και πολλά ακόμα ενσταντανέ με φόντο ελληνικό, αποτελούν το φωτογραφικό υλικό που θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά παγκοσμίως.
Η επιμέλεια και η σκηνογραφία της έκθεσης είναι της Μάριον Ιγγλέση.
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1965-66 Who are you Polly Maggoo (Βραβείο Jean Vigo)
1967 Far from Vietnam (σεκάνς από τη ομαδική ταινία)
1967-68 Mr. Freedom
1970 Eldridge Cleaver Black Panther
1974 Muhammad Ali the Greatest
1975-76 Le Couple Temoin
1978 Grands Soirs et Petits Matins
1993 In and Out of Fashion
1999-2000 Le Messie
