Την παράσταση «Σονάτα του Σεληνόφωτος» παρουσιάζει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας σε συνεργασία με την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης «Πάτρα 2006» την 1η Μαΐου στο Δημοτικό Θέατρο Πάτρας «Απόλλων».

Στον απόηχο καθοριστικών εξελίξεων για το αριστερό κίνημα και στην εκπνοή της 5ης δεκαετίας τού βίου του (1909-1990), ο Γιάννης Ρίτσος συνθέτει τον Ιούνιο του 1956 τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος», «σημαδεύοντας με την ιδιότυπη μορφή και ατμόσφαιρά της την πιο αίθρια εποχή για την προσωπική ζωή και δημιουργία του».

Η «Σονάτα του Σεληνόφωτος» -μουσική από την ομότιτλη σύνθεση τού Μπετόβεν συνοδεύει τη συγκλονιστική απαγγελία τού Ρίτσου- εγκαινιάζει τον κύκλο των σχοινοτενών μονολόγων της «4ης διάστασης», ποιητικών συνθέσεων που αντλούν το υλικό τους από τη «σύντηξη τριών αφηγηματικών στρωμάτων-του αυτοβιογραφικού (πατρικό σπίτι), του μυθικού (οίκος Ατρειδών) και του ιστορικού (δεκαετία 1936-46 ή 1946-56)».

Στη Σονάτα βέβαια, το υλικό μπορεί να θεωρηθεί κατά βάση βιωματικό, αν κρίνουμε από την εμμονή του Ρίτσου να επιστρέφει στο οικείο σπίτι τής μνήμης και σε προσφιλή αντικείμενα, τα οποία «υποκειμενοποιούνται, παίρνουν εφιαλτικές διαστάσεις, δρουν και εκπέμπουν τη φθορά τους».

Δραματικό υποκείμενο αυτού του μονόλογου μία ηλικιωμένη γυναίκα, ντυμένη στα μαύρα. Ενώπιον ενός νέου που την παρακολουθεί βουβός, η ηλικιωμένη γυναίκα μετεωρίζεται ανάμεσα στην ερωτική ικεσία και την εξομολόγηση. Ο μονόλογός της, μία αριστουργηματική καταβύθιση στα άδυτα τής ψυχής, λειτουργεί ως «εξομολογητική εκμυστήρευση των πιο μύχιων πόθων, εσωτερικών αποτυχιών, διαψεύσεων του ίδιου προσώπου».

Σε αυτή την επανεξέταση της ζωής που συνιστά στάση βαθυστόχαστη και προϋποθέτει μια δυνατότητα πάθους, η ηλικιωμένη γυναίκα έχει πλέον συνειδητοποιήσει ότι πίσω από τη μοναξιά της «κρύβεται η χαοτική απόσταση που χωρίζει την περίκλειστη ζωή της, από την αληθινή ζωή». Μπροστά σε αυτό το υπαρξιακό τέλμα, η γυναίκα της Σονάτας δεν έχει άλλη ελπίδα, παρά το λυτρωτικό φτερούγισμα της ελευθερίας, αυτής δηλαδή της ύστατης ευκαιρίας να υπερασπιστεί μέσα από το σώμα του έρωτα όλα όσα αποτελούν κατάφαση ζωής και επαλήθευση αιωνιότητας. Γι΄ αυτό και όταν βασανιστικά επανέρχονται στη μνήμη της πολιορκίες από αδηφάγα κορμιά και μάτια πάναστρα, η ίδια ασφυκτιά και απευθύνει στο νέο τη σπαρακτική ικεσία: «Άφησέ με νάρθω μαζί σου».

Στον επίλογο αυτού του μονόλογου, η ηρωίδα, μετέωρη ανάμεσα σε δύο κόσμους που την καταδυναστεύουν, αδυνατεί να αντισταθεί σε όσα την συνθλίβουν και περιδινίζεται στη δίνη «μιας ενταφιασμένης πραγματικότητας». Εγκλωβισμένη πια για πάντα σε αυτό το σπίτι που ζει με τη βεβαιότητα τού θανάτου, παρακολουθεί τους θησαυρούς των ναυαγισμένων πλοίων τής ζωής της να καταποντίζονται και αυτοσαρκάζεται - θλιβερό πια άθυρμα στα χέρια αυτών που διέψευσαν τα νεανικά της όνειρα.

Σχετικά με τη γυναίκα στην ποίηση του Ρίτσου, έχει εύστοχα επισημανθεί ότι εκφράζει «ένα φόρτο ματωμένης και ακατανίκητης-προαιώνιας συνείδησης». Η ηρωίδα της «Σονάτας του Σεληνόφωτος» κραυγάζοντας για τις αδικαίωτες ελπίδες των ανθρώπων που απαρνήθηκαν την ύπαρξή τους, επειδή ενέδωσαν στον εκβιασμό των κοινωνικών συμβάσεων, αρθρώνει μία τελευταία προσδοκία.

Σε μια εποχή ναυαγισμένων ονείρων που παραμένει βουβή μπροστά στον πόνο και τη συντριβή του ανθρώπου, ο αγαπημένος μας Γιάννης Ρίτσος αντιπαρατάσσει μέσα από τη «Σονάτα τού Σεληνόφωτος» τη δικιά του ονειρεμένη πολιτεία της αγάπης.

Σκηνοθεσία-Σκηνικό-Φωτισμοί: Θέμης Μουμουλίδης
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Κοστούμια: Παναγιώτα Κοκκορού
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ζωή Μουσχή

Με τη Λυδία Φωτοπούλου
Πιάνο: Θοδωρής Οικονόμου
Τραγούδι: Κώστας Θωμαίδης

Οι ώρες των παραστάσεων είναι 18:00, 21:00 και 24.00.