Το σκεπτικό της έκθεσης είναι η παρουσίαση των κυρίαρχων χαρακτηριστικών της καλλιτεχνικής δημιουργίας των δύο διαδοχικών γενεών της μεταπολεμικής και της σύγχρονης τέχνης.
Η γενιά του 1960 είναι μία ιστορική γενιά της μεταπολεμικής και σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα. Η ελληνική τέχνη ευθυγραμμίζεται για πρώτη φορά με τη διεθνή καλλιτεχνική πραγματικότητα. Τα ταξίδια και κυρίως η παραμονή καλλιτεχνών στο εξωτερικό, στην Ευρώπη, στη Ρώμη, στο Παρίσι, στο Βερολίνο και αλλού, βοηθούν στον συγχρονισμό των καλλιτεχνικών αναζητήσεων. Οι συγκεκριμένοι Έλληνες καλλιτέχνες, συμμετείχαν σε διεθνή κινήματα, εν τη γενέσει τους και συγκαταλέγονται στο δυναμικό της διεθνούς εικαστικής σκηνής. Για τη συγκεκριμένη έκθεση έχουν επιλεγεί μερικοί από τους πιο αντιπροσωπευτικούς καλλιτέχνες της κάθε γενιάς, και πάντα σε σχέση με τις δυνατότητες των συλλογών του μουσείου μας.
Από την πρώτη γενιά των ανατροπών, της πρωτοπορίας και της συμπόρευσης με τα διεθνή κινήματα της σύγχρονης τέχνης παρουσιάζονται οι καλλιτέχνες Γιάννης Γαΐτης (1923-1984), Δανιήλ (Παναγόπουλος) (1924-2008), Βλάσης Κανιάρης (1928-2011), Χρίστος Καράς (1930), Νίκος Κεσσανλής (1930-2004), Στάθης Λογοθέτης (1925-1997), Παύλος (Διονυσόπουλος) (1930) και Κώστας Τσόκλης (1930).
Η γενιά του 1970 ακολουθεί την πορεία της τέχνης στην εποχή της, παρακολουθεί τις διεθνείς καλλιτεχνικές εξελίξεις, έχει μεγάλη σχέση, όπως και η προηγούμενη γενιά, με το Παρίσι και την γαλλική κουλτούρα, επηρεάζεται από το κλίμα της δικτατορίας και της μεταπολίτευσης και δημιουργεί κινήματα και ομάδες, όπως αυτή των «Νέων Ρεαλιστών». Οι καλλιτέχνες της γενιάς του ’70 αναπτύσσουν νέες μορφοπλαστικές αναζητήσεις και πειραματισμούς. Το έργο τέχνης δημιουργείται μέσα από ιδιαίτερες διαδικασίες παραγωγής και πρόσληψης, συχνά με έντονο το στοιχείο της αποδόμησης. Η ιδέα είναι κυρίαρχη και προσλαμβάνει μεγαλύτερη αξία από το ίδιο το αντικείμενο. Ένα ακόμη νέο, σημαντικό στοιχείο είναι η έντονη διάθεση μύησης και εμπλοκής του θεατή στην καλλιτεχνική δημιουργία. Την εποχή αυτή έχουμε και μια κριτική αναθεώρηση του ρόλου και της λειτουργίας της τέχνης.
Στη δεύτερη γενιά του ’70, έχουν επιλεγεί οι Αλέξης Ακριθάκης (1939-1994), Δημήτρης Αληθεινός (1945), Βαγγέλης Δημητρέας (1934), Αχιλλέας Δρούγκας (1940), Μάκης Θεοφυλακτόπουλος (1939), Κυριάκος Κατζουράκης (1944), Μιχάλης Κατζουράκης (1933), Χρόνης Μπότσογλου (1941), Γιάννης Μπουτέας (1941), Δημήτρης Μυταράς, (1934), Σωτήρης Σόρογκας (1936), Αλέκος Φασιανός (1935), Γιάννης Ψυχοπαίδης (1945). Τα όρια των δύο διαδοχικών γενεών δεν είναι απόλυτα διακριτά.
Η έκθεση της Σίφνου παρουσιάζει τόσο την πορεία και τη διαδοχή των συγκεκριμένων γενεών, όσο και την εξέλιξη της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, ενώ στην παρούσα συγκυρία, εξαιτίας της επέκτασης της Πινακοθήκης, δίνεται η δυνατότητα δανεισμού έργων εξαιρετικής ποιότητας.
Κάνοντας μία μικρή αναδρομή, μπορούμε να θυμίσουμε πως η Εθνική Πινακοθήκη ξεκίνησε την συνεργασία με το Δήμο Σίφνου το 2009. Τα καλοκαίρια του 2009 και του 2010, πραγματοποίησε δύο εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, με άξονα τα Νέα Αποκτήματα του Μουσείου, με τίτλους αντίστοιχα «Νέα Αποκτήματα-1992-2009, Παραστατική Τέχνη» και «Νέα Αποκτήματα-1992-2010, Μέρος δεύτερο : Αφαίρεση – Νέες τάσεις». Το 2011 παρουσίασε μια έκθεση σύγχρονης τέχνης, με τίτλο «Η αθέατη πλευρά – Σύγχρονη ελληνική τέχνη από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης», σε άμεση σχέση με την κεντρική έκθεση της Πινακοθήκης «Τα Άδυτα». Η τέταρτη έκθεση το 2012 είχε τίτλο «Δωρεές τέχνης προς την Εθνική Πινακοθήκη–1959-2007-Επιλογή», σε ευθυγράμμιση με την έκθεση της Πινακοθήκης «Δωρεές ελλήνων καλλιτεχνών». Η πέμπτη έκθεση, το 2013 είχε τίτλο «Γυναικεία δημιουργία από τα Άδυτα της Εθνικής Πινακοθήκης», και ήταν μία πρωτότυπη έκθεση ανεξάρτητη από το εκθεσιακό πρόγραμμα του Μουσείου. Το ίδιο συνέβη και με την έκτη έκθεση το 2014, με τίτλο «Δάσκαλοι – καλλιτέχνες – Από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης».
Η Εθνική Πινακοθήκη έχει ως βασικό μέλημα την ενίσχυση και την υποστήριξη εικαστικών δράσεων και πρωτοβουλιών, οι οποίες ενδυναμώνουν την σχέση πρωτεύουσας και περιφέρειας, μέσα από την μετάδοση της γνώσης, της τέχνης και της καλλιέργειας των πολιτών. Για το λόγο αυτό, και λόγω της άψογης συνεργασίας με το Δήμο, συνεχίζεται η θεσμική πια, θερινή έκθεση της Σίφνου. Κάθε πρωτότυπη έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης στη Σίφνο, μέσα απ’ την ερευνητική διαδικασία, σε σχέση με το θέμα και τις πλούσιες συλλογές της προσφέρει γνώσεις, αποκαλύψεις και αισθητική απόλαυση στο κοινό.
Την έρευνα και την επιμέλεια της έκθεσης, όπως και των έξι προηγούμενων, έχει η επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης Δρ. Λίνα Τσίκουτα, υπεύθυνη των συλλογών μεταπολεμικής και σύγχρονης τέχνης.
