«Τι θα άλλαζες στον κόσμο, στη ζωή σου, στον εαυτό σου, στη χώρα, στην πόλη, στη γειτονιά σου ή, έστω, στη θέα από το παράθυρό σου; Και τι απαιτείται για να συντελεστούν αυτές οι αλλαγές;».
Οι συμμετέχοντες στο πρότζεκτ, από παιδιά κάθε ηλικίας έως αιτούντες άσυλο, μετανάστες και πρόσφυγες, ρωτήθηκαν για τις επιθυμίες, τις ανάγκες και τις ελπίδες τους για το μέλλον, εστιάζοντας σε όσα θα ήθελαν να αλλάξουν. Αυτό υπαγορεύει το poster-project «And for the rest» του Τιμ Έτσελς, αυτού του πολυμήχανου και πολυβραβευμένου σκηνοθέτη και ιδρυτή της μακροβιότερης πειραματικής ομάδας της Αγγλίας, Forced Entertainment – ή, αλλιώς, εκείνου που πριν από λίγα χρόνια όρθωσε μια γιγαντιαία νέον επιγραφή στις όχθες του Τάμεση με το μήνυμα «Θα θέλαμε να είμαστε ο ουρανός».
Παίρνοντας σύντομα κείμενα από τις συνεντεύξεις (για τις οποίες συνεργάστηκε στην Αθήνα με τη σκηνοθέτη και δραματουργό Γεωργία Μαυραγάνη και την παιδαγωγό και μεταφράστρια Φαίδρα Τσαλαμπαμπούνη), ο Έτσελς δημιουργεί παρεμβάσεις στην πόλη ρίχνοντας φως στις επιθυμίες ανθρώπων που συνήθως παραμένουν έξω από το δημόσιο διάλογο.
Ο Tim Etchells αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όταν καταπιάστηκα με τις συνεντεύξεις που έγιναν στην Αθήνα για το συγκεκριμένο πρότζεκτ, με συνεπήραν η ενέργεια, η αισιοδοξία και η λαχτάρα για αλλαγή που εξέφρασαν με τόση σαφήνεια οι συμμετέχοντες. Συγχρόνως, εντυπωσιάστηκα από την ευθύτητα των επιθυμιών τους, καθώς και από την αμεσότητα και το βάθος των προβλημάτων και των ερωτημάτων με τα οποία βρίσκονταν αντιμέτωποι.
Κατά την επιλογή των αποσπασμάτων για τις αφίσες, προσπάθησα να επιλέξω ένα φάσμα ιδεών που αρθρώνουν αυτά τα προβλήματα, τα ερωτήματα και τις λαχτάρες και οι οποίες, γενικότερα, διαχέουν δυναμικές γνώμες, εικόνες και μικρο-ιστορίες μέσα στο δημόσιο χώρο. Με ενδιαφέρει το ερώτημα του πώς είμαστε, και πώς μπορούμε να είμαστε, μαζί σε μια πόλη όπως η Αθήνα, σε αυτή τη συγκεκριμένη περίοδο, εγκλωβισμένη όπως είναι από τις εμπειρίες της λιτότητας και της διαρκούς εισροής προσφύγων και όπως συνεχίζει στην πολιτική ουδέτερη ζώνη ζωής υπό τη σκιά της τρόικας. Ελπίζω ότι αυτό που απορρέει από τις συγκεκριμένες αφίσες είναι ένα σύνολο προτάσεων και ονείρων, συγκρουσιακών θραυσμάτων και αποήχων, μίνι-ποιημάτων που μιλούν μέσα στο δρόμο με ένα δυναμικό και απορητικό τρόπο».
H πρώτη εκδοχή του poster-project And for the rest υλοποιήθηκε στις Βρυξέλλες το 2014, μετά από ανάθεση του Kunstenfestivaldesarts στον Τιμ Έτσελς, ενώ ένα χρόνο μετά επαναλήφθηκε στη Βασιλεία (παραγωγή: Kaserne). Κοινός παρανομαστής για τους συνεντευξιαζόμενους ήταν πάντα ο εξής: να μην έχουν τη δυνατότητα άσκησης πολιτικών δικαιωμάτων.
Παιδιά, πρόσφυγες που αιτούνται άσυλο, οικονομικοί μετανάστες, καθώς και άστεγοι, ερωτήθηκαν για τις επιθυμίες, τις ανάγκες, τα αιτήματα και τις ελπίδες τους. «Τι θα θέλατε να αλλάξετε;» ήταν η κεντρική ερώτηση που τέθηκε και, αφού ο Έτσελς άντλησε από τις απαντήσεις τα αποσπάσματα εκείνα που μπορούσαν να λειτουργήσουν ως ποιητικές μεταφορές, οι πόλεις γέμισαν με μηνύματα όπως τα εξής: «Μακάρι ο χρόνος να κυλούσε πιο αργά» ή «Κάντε τους ανθρώπους να γνωρίσουν την Ιστορία» ή, πάλι, «Ήξερες πως μπορείς να ξεχάσεις τη μητρική σου γλώσσα; Μπορεί να συμβεί πολύ πιο γρήγορα από όσο νομίζεις» και «Πρέπει να ρίξουμε τους φράχτες που σηκώσαμε».
Γεωργία Οικονόμου
[email protected]
