Είναι η πρώτη φορά που αισθάνομαι την έντονη ανάγκη να εκφράσω δημόσια την γνώμη μου για όσα έχουν πρόσφατα εκδηλωθεί και αφορούν την συνεργασία του ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου με τον Στάθη Λιβαθινό, τον νέο καλλιτεχνικό διευθυντή. Είμαι γέννημα θρέμμα του Εθνικού από τα χρόνια της σχολής, μετά επί διεύθυνσης Αλέξη Μινωτή και από το 1996 σε μια συχνή συνεργασία με το πρώτο, ιστορικό θέατρο της χώρας επί διεύθυνσης του μεγάλου ανανεωτή του θεάτρου Νίκου Κούρκουλου, στη συνέχεια επί της διεύθυνσης του Γιάννη Χουβαρδά και του Σωτήρη Χατζάκη.
Παράλληλα έχω διδάξει τόσο παλιότερα, όσο και πρόσφατα στην δραματική σχολή με την οποία ευτυχώς συνδέεται, ιστορικά το θέατρο. Συνεπώς είμαι σε θέση να γνωρίζω τις δυνατότητες και τις επείγουσες ανάγκες της Σχολής Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι δικαιούμαι να έχω μία αντικειμενική, ώριμη άποψη για τα τεκταινόμενα στο θέατρο αυτό, μακριά από προσωπικές εμπάθειες και εμμονές.
Σε όλες τις νέες αναλήψεις της διεύθυνσης του Εθνικού, με το πρόσχημα των καλλιτεχνικών κριτηρίων, όμως κυρίως για λόγους αντιπολίτευσης, υπήρξε πάντα μία επίθεση στο πρόσωπο του νέου διευθυντή, πριν καλά καλά αναλάβει τα καθήκοντα του. Είναι μία πολύ άδικη τακτική, πού βάζει παράλογα εμπόδια στην πραγματοποίηση του οράματος του εκάστοτε διευθυντή. Εν προκειμένω η αντίθεση προέρχεται για πρώτη φορά απο το ίδιο το ΔΣ του θεάτρου που καλείται να στηρίζει το έργο του διευθυντή, αλλα και να τον ελέγχει, σύμφωνα με τα νόμιμα.
Πριν διαμορφώσω την άποψή μου άκουσα προσεκτικά τα επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές, από την δε πλευρά του ΔΣ, τόσο της πλειοψηφίας τόσο και της μειοψηφίας. Πιστεύω ότι ο νέος διευθυντής έδωσε ένα δείγμα πολιτισμού, κάθε άλλο παρά αλαζονικό
1.Το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο Στάθης Λιβαθινός σεβάστηκε την συνέχεια στο θέατρο, όσον αφορά στο ρεπερτόριο, και όχι μόνο των καλλιτεχνών που είχαν υπογράψει συμβάσεις επί της διεύθυνσης του Σωτήρη Χατζάκη, αλλά και όσων δεν είχαν υπογράψει. Προσωπικά ανήκω στην δεύτερη κατηγορία..
2. Αναγνώρισε θετικές παράλληλες δραστηριότητες των διευθύνσεων των Χουβαρδά -Χατζάκη, τις οποίες θα συνεχίσει. Πρωτοφανές! Είθισται σ’ αυτόν τον τόπο ο νέος να ξηλώνει, να απαξιώνει, ή να θάβει το έργο των προηγούμενων, για να προβάλλει μόνο το δικό του. Τώρα να έρθουμε στο κύριο θέμα τριβής, που είναι το εκπαιδευτικό κομμάτι.. Κατά γενική ομολογία, επί σειρά ετών, οι διευθύνσεις έριχναν το βάρος των επιλογών τους στην καλλιτεχνική παραγωγή, παραμελώντας την ουσιαστική αναβάθμιση της δραματικής σχολής, με το επιχείρημα της έλλειψης χρημάτων. Παραδείγματα δυσλειτουργίας της σχολής πολλά, εκτός από το βασικό θέμα του κτιρίου της της σχολής, που είναι ακατάλληλο και επικίνδυνο! Εκτός αυτού, αίτημα ετών η ενεργοποίηση της δυνατότητας λειτουργίας τμήματος σκηνοθεσίας, βάσει του καταστατικού της σχολής.. Ακόμα, αίτημα ετών η ουσιαστική καλλιέργεια του αρχαίου δράματος και του ποιητικού θεάτρου, μεγάλων απαιτήσεων Αναλαμβάνει λοιπόν αυτή τη στιγμή το τιμόνι του θεάτρου ο Στάθης Λιβαθινός, στον οποίο το θεατρικό συνάφι που δεν χαρίζεται εύκολα, αναγνωρίζει το πάθος του για την παιδαγωγική του θεάτρου., την γνώση και εμπειρία του πάνω σε αυτόν τον τομέα, που εκφράστηκε στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού, επί διεύθυνσης Ν. Κούρκουλου.
Προσωπικά, σαν ένας καλλιτέχνης που αγαπώ και έχω υπηρετήσει το θέατρο αυτό χαιρετίζω τις προτάσεις του και λέω δυνατά ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ!
Πιστεύω βαθιά ότι για να προχωρήσει το θέατρο χρειάζεται ουσιαστική παιδεία, με όραμα, γνώση και κυρίως μέθοδο.
Για να ξεκολλήσει επιτέλους η θεατρική παιδεία από τον εμπειρικό τρόπο μεταβίβασης της γνώσης, και να προχωρήσει σε μια σύγχρονη παιδαγωγική προσέγγιση. Να μπορέσουν οι καλοί παιδαγωγοί που ευτυχώς υπάρχουν σ’ αυτόν τον θεατρικά ταλαντούχο τόπο να αξιοποιηθούν με ένα κοινό όραμα. Αυτη η ουσιαστική παιδεία δεν εξασφαλίζεται, και το τονίζω, με νομοθετικές αλλαγές. Χρειάζεται ανθρώπους αφιερωμένους και γνώστες του αντικειμένου, και οχι εμμονή στο γράμμα κάποιου σχεδίου νόμου, που ακόμα δεν έχει ψηφιστεί. Ο νόμος ας έρθει, όταν έρθει, να κατοχυρώσει την ήδη υπάρχουσα ανάγκη.
Εν προκειμένω την λειτουργία σχολής σκηνοθεσίας, περιμένουν πολλά νέα παιδιά με ταλέντο που διψούν να μάθουν, όχι σε ανεπαρκούς διάρκειας σεμινάρια, αλλά στο πλαίσιο μιας οργανωμένης προσέγγισης, που θα προσφέρει πραγματικά εργαλεία. Και επειδή γίνεται και λόγος για πιθανή αδυναμία παροχής τίτλου σπουδών, ακόμα και αν αυτό ισχύει, το θεωρώ πολύ επουσιώδες μπροστά στο πραγματικό όφελος. Επιτέλους ας δούμε τι πραγματικά ισχύει με τους τίτλους σπουδών. Ο θεσμός της άδειας εξασκήσεως επαγγέλματος του ηθοποιού καταργήθηκε εδω και δεκαετίες για να εμποδίσει, υποτίθεται, την λειτουργία του μεγάλου αριθμού σχολών.
Αποτέλεσμα, οι σχολές αυξήθηκαν ενώ μπορεί πια να γίνει ηθοποιός όποιος θέλει χωρίς σπουδές. Ο τίτλος παραμένει ένα άδειο πουκάμισο. Οι δάσκαλοι είναι που μετράνε, η επάρκεια και η αυστηρότητα της σχολής και η ουσιαστική γνώση. Η αυθεντική τέχνη δεν πιστεύω οτι αποτιμάται με διπλώματα. Στο χώρο των σκηνοθετών επίσης υπάρχει επείγουσα ανάγκη εξειδικευμένης εκπαίδευσης και πρακτικής. Οι θεωρητικές σπουδές, ή τα σεμινάρια δεν διαμορφώνουν απαραίτητα ένα καλό σκηνοθέτη. Ας αφήσουν λοιπόν τον Στάθη Λιβαθινό, με τον άξιο συνεργάτη του Θοδωρή Αμπαζή, στο πλευρό του, να πραγματοποιήσει το όραμά του για την θεατρική παιδεία. Το χρειαζόμαστε εδώ και πολύν καιρό και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή.
Υπάρχει το Σχολείο της Ειρήνης Παπά, που προστέθηκε στην υποδομή του θεάτρου από την προηγούμενη διεύθυνση. Και υπάρχουν και χορηγοί που στηρίζουν αυτήν την προσπάθεια, σε μια δύσκολη για τον τόπο στιγμή. Άλλωστε όλοι κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος.
Σαν συνεργάτης του θεάτρου επιθυμώ και καλώ να επανέλθει η σύμπνοια, η εμπιστοσύνη και το πνεύμα δημιουργίας, ανάμεσα στους άξιους καλλιτέχνες που εκπροσωπούν το Εθνικό θέατρο. Ας προστατέψουμε τον πολιτισμό μας από καχυποψίες, εμπάθειες που πληγώνουν και αποθαρρύνουν και από κυνήγι μαγισσών. Αυτά περισσεύουν, μπροστά στη δουλειά που έχουμε να κάνουμε όλοι, για να βοηθήσουμε τον τόπο μας να βρει ξανά την αυτοπεποίθησή του και να δημιουργήσει. αυτό που μπορεί.
ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ!
Λυδία Κονιόρδου