Μια νέα γενιά καλλιτεχνών ανοίγει τα φτερά της μέσα από το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και την έκθεση έργων του με τίτλο «Εκ νέου», που εγκαινιάζεται απόψε στις 8 και θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου.
Η έκθεση είναι συμβολική γιατί με αυτή, δηλαδή το βλέμμα των νέων που διαμορφώνουν το έδαφος για τη μελλοντική εικαστική δημιουργία, το ΕΜΣΤ κλείνει την πρώτη φάση της πορείας του, που μετρά δεκατρία χρόνια.
«Η έκθεση σχεδιάστηκε, όχι τυχαία, να είναι η τελευταία, για το πέρασμα του Μουσείου προς τη νέα του αρχή», είπε χθες η διευθύντρια Αννα Καφέτση. Ωστόσο οι εργασίες για τη νέα στέγη του ΕΜΣΤ, στο πρώην Φιξ, καθυστερούν να ολοκληρωθούν. Το κτίριο, ενταγμένο στο ΕΣΠΑ, δεν θα παραδοθεί στις 6 Νοεμβρίου, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, ούτε απ΄ ό,τι φαίνεται θα εγκαινιαστεί τον Μάρτιο του 2014, οπότε θα φιλοξενούσε και εκδηλώσεις της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ, σύμφωνα με παλαιότερες υπουργικές δηλώσεις. Η Αννα Καφέτση αρκέστηκε να κάνει την εξής δήλωση: «Πρέπει να δοθεί μια μικρή παράταση. Ολοι οι εμπλεκόμενοι -υπουργείο Πολιτισμού, Μουσείο και ανάδοχος εταιρεία- έχουν κοινό στόχο να ανοίξει το μουσείο την άνοιξη του 2014. Η προσήλωση σ΄ αυτόν θα πρέπει να επιβεβαιώνεται καθημερινά από όλους. Μπορεί ο Μάρτιος του 2014 να μην είναι εφικτός, αλλά αν τηρηθούν τρεις όροι -εξασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης, άμεση αντιμετώπιση της στελέχωσης του μουσείου με άρση της απαγόρευσης προσλήψεων και βέβαια εξασφάλιση πόρων για τη λειτουργία του- το μουσείο μπορεί να ανοίξει ακόμη και μέσα στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας, ίσως προς το τέλος της».
Επανερχόμενοι στην έκθεση των νέων (34 πρωτοεμφανιζόμενοι καλλιτέχνες και τα μέλη 3 καλλιτεχνικών ομάδων), αυτή είναι πράγματι αποκαλυπτική, καθώς διερευνά τα χαρακτηριστικά μιας αναδυόμενης γενιάς. Την οποία προσπάθησε το ΕΜΣΤ να χαρτογραφήσει απευθύνοντας πριν από δύο χρόνια μια ανοιχτή πρόσκληση, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν 1.000 ντοσιέ. Οι καλλιτέχνες είναι γεννημένοι στη δεκαετία του 1980, έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους κι έχουν ξεκινήσει τη δραστηριότητά τους είτε στην Ελλάδα είτε σε άλλες χώρες.
Ευρύ φάσμα
Τα 60 έργα στην «Εκ νέου» καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δημιουργίας, από εγκαταστάσεις, σχέδια, βίντεο, περφόρμανς, ηχητικά έργα, ζωγραφική. Ανοίγονται σε νέα διεπιστημονικά και διακαλλιτεχνικά πεδία, ενώ τα ψηφιακά μέσα και η διαδικτυακή κουλτούρα επηρεάζει ισχυρά τη φρέσκια καλλιτεχνική παραγωγή. Η θεματολογία ποικίλλει, από τον κριτικό σχολιασμό της σύγχρονης πολιτικο-οικονομικής πραγματικότητας, της ανεργίας και των δομών της εξουσίας, μέχρι τη συνδιαλλαγή με την πολιτιστική μας κληρονομιά και την Ιστορία.
Η έκθεση (επιμέλεια Δάφνη Βιτάλη, Δάφνη Δραγώνα, Τίνα Πανδή) δεν ακολουθεί μια κεντρική αφήγηση και διαδρομή, αφήνοντας τον επισκέπτη να σταθεί σε πολλά έργα. Ανάμεσά τους: Το έργο μιας ομάδας (Μαρία Βαρελά, Μαρίνος Κουτσομιχάλης, Αφροδίτη Ψαρρά) που παρουσιάζει τα υφαντά της... ανεργίας, με υλικό από τη βάση δεδομένων για την ανεργία του ΟΑΕΔ και παραδοσιακά μοτίβα. Τα δίχτυα-σχόλια πάνω στον μετασχηματισμό της σύγχρονης παραγωγής από την ομάδα Kernel. Ακόμη τα «7 πορτρέτα και 616 λέξεις» της Χρύσας Βαλσαμάκη με πορτρέτα σε καρμπόν πρώην φυλακισμένων που αγωνίστηκαν για τα δικαιώματα των κρατουμένων. ΄Η το περιβάλλον «Τώρα πού;» του Αναστάση Στρατάκη με τη μικρογραφική απεικόνιση τριών μορφών της ελληνικής επανάστασης, των Καποδίστρια, Ρήγα Φεραίου και Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄.
Δ.Ρ.