Κάνε τσεκάπ στο σπίτι και βρες την υγειά σου

08.04.2010
Όχι δεν χρειάζεται να τρέχεις από γιατρό σε γιατρό για ν' αξιολογήσεις τη σωματική σου κατάσταση ή να εντοπίσεις τους ενδεχόμενους κινδύνους για την υγεία σου. Με απλά και εύκολα τεστ που μπορείς να κάνεις στο σπίτι σου, μπορείς λα κάνεις τσεκάπ και να λάβεις τα απαραίτητα μέτρα, προληπτικά ή διορθωτικά.

Όχι δεν χρειάζεται να τρέχεις από γιατρό σε γιατρό για ν' αξιολογήσεις τη σωματική σου κατάσταση ή να εντοπίσεις τους ενδεχόμενους κινδύνους για την υγεία σου. Με απλά και εύκολα τεστ που μπορείς να κάνεις στο σπίτι σου, μπορείς λα κάνεις τσεκάπ και να λάβεις τα απαραίτητα μέτρα, προληπτικά ή διορθωτικά.

1. Έχω φυσιολογικό βάρος; Πολλά κιλά; Κακά μαντάτα...

ΤΕΣΤ: Υπολογισμός Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ)

Πώς: Διαιρείς το βάρος σου σε κιλά διά το τετράγωνο του ύψους που διαθέτεις σε μέτρα, ήτοι: (βάρος) / (ύψος X ύψος).

Γιατί να το κάνω; Για να διαπιστώσεις εάν πράγματι έχεις περιττά κιλά και εάν αυτά επιβαρύνουν σημαντικά την υγεία σου, οπότε πρέπει να αδυνατίσεις.

Επιστημονικό δεδομένο: Ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, εάν έχεις ΔΜΣ πάνω από 30 (παχυσαρκία), διατρέχεις πολλαπλάσιο κίνδυνο για εκδήλωση διαφόρων ασθενειών, όπως π.χ. σακχαρώδης διαβήτης.

2. Κινδυνεύω από το κοιλιακό λίπος; Μικρότερη κοιλίτσα, καλύτερη υγεία

ΤΕΣΤ: Μέτρηση περιφέρειας μέσης.

Πώς: Μετρήσε με μεζούρα την περιφέρεια της μέσης σου, ελάχιστα πάνω από τον αφαλό.

Γιατί να το κάνω; Για να διαπιστώσεις εάν έχεις ή όχι αυξημένο κοιλιακό λίπος και για ν' αξιολογήσεις τους ενδεχόμενους κινδύνους υγείας.

Επιστημονικό δεδομένο: Ανεξάρτητα από το σωματικό σου βάρος, όσο μεγαλύτερη κοιλιά έχεις, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητες εκδήλωσης υπερλιπιδαιμιών (π.χ. υψηλή χοληστερίνη), υπέρτασης, ινσουλινοαντίστασης, σακχαρώδους διαβήτη και καρδιακής νόσου.

3. Τι σχήμα έχει το σώμα μου; Προτιμότερο "αχλάδι" παρά "μήλο":

ΤΕΣΤ: Αναλογία περιφέρειας μέσης προς περιφέρεια ισχίων

Πώς: Μέτρησε με μεζούρα την περιφέρεια των ισχίων (οπίσθια) στο φαρδύτερο σημείο. Κατόπιν, διαίρεσε την περιφέρεια της μέσης (που την έχεις υπολογίσει και στο προηγούμενο τεστ) με αυτήν των ισχίων.

Γιατί να το κάνω; Γιατί η αναλογία μέσης/ισχίων δείχνει την κατανομή του σωματικού βάρους, υποδηλώνει δηλαδή το σχήμα που έχει το σώμα σου και την πιθανή επιρρέπειά σου σε συγκεκριμένα προβλήματα υγείας.

Επιστημονικό δεδομένο: αν το σώμα σου έχει σχήμα "μήλο" (αναλογικά περισσότερο βάρος στο πάνω μέρος του σώματος), διατρέχεις πιο αυξημένο κίνδυνο για εκδήλωση καρδιαγγειακών και μεταβολικών νοσημάτων, όπως π.χ. σακχαρώδη διαβήτη. Αντίθετα, αν το σώμα σου έχει σχήμα "αχλάδι", ο ενδεχόμενος κίνδυνος για καρδιαγγειακά ή διαβήτη είναι μικρότερος, αλλά είναι πιθανότερο να αντιμετωπίσεις προβλήματα με τα αγγεία των κάτω άκρων.

4. Έχω γερά πνευμόνια; Βαθύτερη ανάσα, δυνατότερα πνευμόνια

ΤΕΣΤ: Μέτρηση αναπνευστικού εύρους

Πώς: Πέρασε τη μεζούρα γύρω από το στήθος σου, στο φαρδύτερο σημείο, πάνω από τις θηλές. Πάρε μια βαθιά αναπνοή και κράτησε την αναπνοή σου. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή μέτρα την περιφέρεια του στήθους σου. Κατόπιν, εκπνέεις βαθιά, κρατάς την αναπνοή σου και μετριέσαι ξανά. Σημείωσε τις δύο μετρήσεις και υπολόγισε τη διαφορά τους.

Σημείο προσοχής: Η μέτρηση μπορεί να είναι εσφαλμένη εάν έχεις άσθμα, βρογχίτιδα ή άλλα προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος.

Γιατί να το κάνω; Το αναπνευστικό εύρος προσδιορίζει τη χωρητικότητα, την ελαστικότητα, τη δύναμη και τη λειτουργικότητα των πνευμόνων.

Επιστημονικό δεδομένο: Κάπνισμα, καθιστική ζωή και άλλοι παράγοντες μειώνουν τη λειτουργική ικανότητα των πνευμόνων και δημιουργούνται χρόνια αναπνευστικά προβλήματα.

5. Δουλεύει καλά η καρδιά μου; Λιγότεροι χτύποι, "οικονομικότερη" λειτουργία

ΤΕΣΤ: Μέτρηση σφυγμών σε ηρεμία

Πώς: Εντόπισε το σφυγμό σου στα πλάγια του λαιμού ή στον καρπό και μετρήστε τον για 10 δευτερόλεπτα. Πολλαπλασίασε τον αριθμό που βρήκες με το 6.

Σημείο προσοχής: Προτιμότερο η μέτρηση να γίνει νωρίς το πρωί, μόλις σηκωθείς από το κρεβάτι.

Γιατί να το κάνω; Για να διαπιστώσεις εάν σε κατάσταση ηρεμίας η καρδιά σου δουλεύει αποδοτικά και ξεκούραστα ή εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα.

Επιστημονικό δεδομένο: Μείωση των σφυγμών ηρεμίας στους 60 ανά λεπτό μέσω συστηματικής αερόβιας άσκησης ελαττώνει τον κίνδυνο εμφράγματος και αυξάνει τις πιθανότητες μακροζωίας.

6. Από μνήμη πώς τα πάω; Ωχ, το ξέχασα....

ΤΕΣΤ: Απομνημόνευση λέξεων

Πώς: Διάβασε και προσπάθησε να συγκρατήσεις στη μνήμη σου τις παρακάτω λέξεις. "Τηλέφωνο, ατζέντα, βίδα, διακοπές, ξυπνητήρι, στυλό, καναπές, μαχαίρι, ακτινίδιο, παράθυρο, αέρας, κλειδί, χαρά, σεντόνι, γόνατο, κεραυνός, βροχή, παπαγάλος, ευρώ, αυτοκίνητο". Κατόπιν ασχολήσου με κάτι άλλο για 5 λεπτά. Στη συνέχεια, πάρε χαρτί και στυλό και σημείωσε όσο περισσότερες λέξεις θυμάσαι.

Γιατί να το κάνω; Επειδή ο εγκέφαλος υφίσταται φθορές με την πάροδο του χρόνου, κάτι που έχει αντίκτυπο και στη μνήμη.

Επιστημονικό δεδομένο: Ο εγκέφαλος πρέπει να "γυμνάζεται", καθημερινά ώστε να δημιουργεί νέες νευρικές συνάψεις και να ενεργοποιεί τις αχρησιμοποίητες εφεδρείες του.

7. Ιατρικές εξετάσεις στο... σπίτι:
Για έναν πιο ολοκληρωμένο έλεγχο της υγείας μας απαιτείται η αξιολόγηση αρκετών ακόμα παραμέτρων, η διερεύνηση των οποίων προϋπέθετε μέχρι τώρα την επίσκεψή μας σε κάποιο ιατρικό εργαστήριο αλλά και την αναμονή κάποιων ημερών μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα. Ωστόσο, η εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας μάς παρέχει πλέον τη δυνατότητα να κάνουμε μόνοι μας εύκολα και αξιόπιστα διαγνωστικά τεστ στο σπίτι με τη χρήση μικρών, καινοτόμων συσκευών.

Για παράδειγμα, μπορούμε να προσδιορίσουμε γρήγορα και με εξαιρετική ακρίβεια τα επίπεδα της χοληστερόλης του αίματος, των τριγλυκεριδίων, της γλυκόζης (σακχάρου) και του γαλακτικού οξέος (ουσία που επιφέρει μυϊκή κόπωση).

Μέτρηση στη στιγμή: οι συσκευές αυτομέτρησης είναι πρακτικές και η χρήση τους δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις. Προσφέρουν έναν αξιόπιστο προσδιορισμό, ενώ τα αποτελέσματα βγαίνουν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Παράλληλα, παρέχουν τη δυνατότητα αποθήκευσης των αποτελεσμάτων στη μνήμη τους. Έτσι, με την επανάληψη των τεστ, δημιουργούμε ένα "προσωπικό αρχείο". Αυτό μας βοηθάει να συγκρίνουμε τις τιμές των μετρήσεων, επομένως να ελέγχουμε διαχρονικά την εξέλιξη της υγείας, κάτι απολύτως αναγκαίο στην περίπτωση χρόνιου προβλήματος που απαιτεί μετρήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, χοληστερίνη). Δεν υποκαθιστούν την ιατρική διάγνωση και η χρήση τους πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνει ο κατασκευαστής.

Στο γιατρό ολοταχώς: πήγαινε στο γιατρό όταν για χρονικό διάστημα ημερών παρουσιάζεις:

  • Έντονη σωματική κούραση χωρίς προφανή λόγο.
  • Αϋπνία ή διαταραχές ύπνου.
  • Συχνούς πονοκεφάλους.
  • Πυρετό, ακόμα και δέκατα.
  • Αδυναμία συγκέντρωσης.
  • Δυσκολία απομνημόνευσης, ξεχνάτε εύκολα.
  • Τρέμουλο ή/και αδυναμία συντονισμού απλών κινήσεων.
  • Αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι εκτός τόπου και χρόνου.
  • Κρίσεις άγχους ή πανικού.
  • Σφίξιμο ή αίσθημα βάρους στο στήθος.
  • Μούδιασμα στα χέρια ή στα πόδια ή και στα δύο.
  • Γρήγορο ή ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό.
  • Κρύα χέρια (ενώ παλαιότερα δεν είχατε αυτό το πρόβλημα).
  • Δυσκολία στην αναπνοή, εύκολο λαχάνιασμα χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
  • Αναπνευστικό συριγμό χωρίς να είστε κρυωμένοι.
  • Ευερέθιστο έντερο, διάρροιες ή δυσκοιλιότητα.
  • Αιμορραγία κατά την αφόδευση.
  • Πληγή ή πληγές που δεν επουλώνονται, αιμορραγούν, αλλάζουν χρώμα ή σχήμα.
  • Ελιά που άλλαξε χρώμα, σχήμα και διάμετρο ή αιμορραγεί.
  • Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος (π.χ. κίτρινο).
  • Κόκκινα ή λευκά σημάδια, πληγές και πρηξίματα στο στόμα.
  • Συχνή ρινική καταρροή ή μπούκωμα.
  • Συχνό ερεθισμό στο λαιμό, βήχα ή ευαισθησία.
  • Συχνό ερεθισμό στα μάτια ή μείωση της όρασης.
  • Αλλαγές στο χρώμα της ίριδας του ματιού ή θολότητά της.
  • Σχηματισμός κιτρινωπού δακτυλίου γύρω από την κόρη και την ίριδα ή μικρά λευκά εξογκώματα γύρω από τα βλέφαρα.
  • Συχνουρία, ιδίως δε νυχτερινή.
  • Πολυδιψία (διψάτε συνεχώς) ή/και πολυφαγία.
  • Μεγάλη μείωση ή αύξηση σωματικού βάρους χωρίς να το επιδιώκετε.
  • Αρθραλγίες (πόνοι στις αρθρώσεις), διόγκωση άρθρωσης (π.χ. δάχτυλα) ή δυσκαμψία.
  • Έντονες μυαλγίες.
  • Απώλεια ή αλλαγή της αίσθησης της όσφρησης.
  • Απώλεια ή αλλαγή της γεύσης.
  • Ξαφνική απώλεια μαλλιών.
  • Ψηλάφιση περίεργης μάζας σε περιοχή με αδένες.

      Από το Σταύρο Δεδούκο