Μας έχουν απαλλάξει από τα ενοχλητικά γυαλιά εδώ και χρόνια. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διόρθωση της μυωπίας, του αστιγματισμού, της υπερμετρωπίας... Όμως, πόσο ασφαλείς είναι και τι πρέπει να προσέξεις κατά την επιλογή αλλά και τη συντήρησή τους;
Ποιούς να διαλέξεις;
Στα καταστήματα οπτικών θα βρεις μια μεγάλη γκάμα φακών επαφής, για να επιλέξεις (με την καθοδήγηση του οπτικού), εκείνους που θα καλύψουν τις ανάγκες σου. Ανάλογα με το υλικό τους, οι φακοί επαφής χωρίζονται σε ημίσκληρους και σκληρούς:
Οι ημίσκληροι, που αντικατέστησαν τους σκληρούς φακούς επαφής, τείνουν πλέον να καταργηθούν και χρησιμοποιούνται σε μεμονωμένες περιπτώσεις: όταν υπάρχει μεγάλη ξηρότητα των ματιών και υψηλός αστιγματισμός. Το βασικό τους πλεονέκτημα είναι ότι είναι ιδιαίτερα ανθεκτικοί σε πολύχρονη χρήση. Μπορεί όμως να προκαλέσουν δυσανεξία, ειδικά τον πρώτο καιρό της εφαρμογής τους.
Οι μαλακοί χρησιμοποιούνται πλέον στο 90% των περιπτώσεων. Είναι καλά ανεκτοί, αλλά έχουν μικρότερο χρόνο ζωής. Εκτός από το υλικό, όμως, σημασία έχει και ο χρόνος ζωής, ανάλογα με τον οποίο οι φακοί χωρίζονται σε:
Συχνής αντικατάστασης, που μπορεί να είναι ημερήσιοι, μηνιαίοι ή τριμηνιαίοι. Τα πλεονεκτήματά τους είναι ότι έχουν χαμηλό κόστος, μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άτομα που παρουσιάζουν τακτικά μολύνσεις στο μάτι λόγω της χρήσης των φακών και από νεαρά άτομα που κάνουν πιο απρόσεκτη χρήση, ενώ, αν χαλάσουν ή σκιστούν, μπορούν να αντικατασταθούν πολύ εύκολα από εφεδρικούς.
Μόνιμους (ετήσιους): Δίνουν περισσότερες δυνατότητες εφαρμογής κατά περίπτωση, ανάλογα με τις ανάγκες μας. Έχουν μικρότερο ποσοστό υδροφιλίας, δηλαδή συγκρατούν λιγότερο δακρυϊκό υγρό και επιτρέπουν στο μάτι να υγραίνεται καλύτερα, ενώ η μεγαλύτερη ποικιλία διαφορετικών υλικών από την οποία είναι κατασκευασμένοι επιτρέπει στον κερατοειδή να αναπνέει καλύτερα.
Πόσο χρόνο ζωής έχουν;
«Ο χρόνος ζωής των φακών επαφής δεν υπολογίζεται με τις χρήσεις τους», μας λέει ο κ. Άγγελος Μαρδίκης, πτυχιούχος ανωτάτης σχολής οπτομετρών και εφαρμοστών.
«Αν πάρουμε για παράδειγμα τους μηνιαίους φακούς, δεν σημαίνει ότι μπορούμε να τους χρησιμοποιήσουμε τριάντα φορές, όσες δηλαδή και οι μέρες του μήνα, αλλά ότι μέσα σε διάστημα τριάντα ημερών θα πρέπει να έχουν εφαρμοστεί, διαφορετικά τους πετάμε. Ο περιορισμός αυτός έχει να κάνει με τη γήρανση των υλικών, τα οποία χάνουν τις ιδιότητές τους μετά το συγκεκριμένο διάστημα και δεν επιτρέπουν τη σωστή οξυγόνωση του κερατοειδούς».
Τα δάκρυα, ο καλύτερος φίλος
Όπως τονίζει ο κ. Μαρδίκης, «το κριτήριο της καλής εφαρμογής των φακών είναι η επάρκεια του ματιού σε υγρασία. Όσο πιο υγρό είναι το μάτι, τόσο πιο καλά εφαρμόζεται ο φακός και τόσο πιο εύκολα γίνεται ανεκτός. Η ικανότητα αυτή διαφέρει από άτομο σε άτομο, γι' αυτό κάποιοι μπορούν να φορούν τους φακούς για οκτώ ώρες χωρίς καμία ενόχληση, ενώ άλλοι να μην τους αντέχουν περισσότερες από τέσσερις ώρες. Σε αυτές τις περιπτώσεις καλό είναι να χρησιμοποιούμε τεχνητά δάκρυα, που λύνουν το πρόβλημα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και προληπτικά».
Πότε να τους αποφεύγεις
Καλό είναι να αποφεύγεις τη χρήση φακών επαφής όταν βρίσκεσαι σε κλιματιζόμενο ή ξηρό περιβάλλον και σε χώρους με πολλή σκόνη ή καπνό, όπως άλλωστε και αν παρουσιάζεις:
- Φλεγμονές των ματιών και των βλεφάρων, όπως επιπεφυκίτιδες και βλεφαρίτιδες.
- Υποτροπιάζουσες αποπτώσεις του επιθηλίου.
- Αλλεργίες.
- Διαβήτη.
- Ανατομικές ανωμαλίες των βλεφάρων.
- Ξηροφθαλμία.
Πώς θα τους συνηθίσεις
Τον πρώτο καιρό μπορεί να έχεις κάποιες ενοχλήσεις, όπως έντονο δάκρυσμα, αίσθηση ξένου σώματος, κίνησης του φακού ή διαφορετική αίσθηση μεταξύ των δύο ματιών. Οι ενοχλήσεις αυτές μειώνονται με τον καιρό και δεν πρέπει να σε ανησυχούν. Αν θέλεις να συνηθίσεις ευκολότερα τους φακούς, ξεκίνησε σταδιακά τη χρήση τους. Την 1η μέρα εφαρμοσέ τους για μία ώρα, τη 2η για δύο, την 3η και την 4η για τέσσερις ώρες και ύστερα αύξησε σταδιακά το χρόνο χρήσης μέχρι την πρώτη εβδομάδα.
Θυμήσου:
Μπορείς να τους χρησιμοποιείς σχεδόν παντού: στη δουλειά (εκτός κι αν στο εργασιακό σας περιβάλλον υπάρχει πολλή σκόνη και καπνός), στις βραδινές εξόδους, στα σπορ.
Καλό είναι να τους φοράς μέχρι οκτώ ώρες την ημέρα και μετά να τους βγάζεις, ώστε να δίνεις την ευκαιρία στα μάτια σου να ξεκουραστούν και να οξυγονωθούν καλύτερα πριν από την επόμενη εφαρμογή.
Να έχεις πάντοτε μαζί τα γυαλιά σου, σε περίπτωση που χάσεις τους φακούς ή όταν σε ενοχλήσουν
Μην κοιμάσαι ποτέ με τους φακούς.
Αν υποφέρεις από κρύωμα, συνάχι ή γρίπη, καλύτερα να αποφεύγεις τη χρήση φακών.
Τα υπέρ...
Σε σύγκριση με τα γυαλιά, οι φακοί επαφής εξασφαλίζουν:
Μεγαλύτερο οπτικό πεδίο και πλήρη ελευθερία κινήσεων.
Καλύτερη όραση, γιατί ο φακός επαφής κινείται μαζί με το μάτι και παραμένει πάντοτε στο σωστό κέντρο.
Επιτρέπουν τη συμμετοχή σε σπορ, στα οποία με τα γυαλιά δύσκολα θα μπορούσαμε να συμμετέχουμε.
Αναδεικνύουν το βλέμμα μας, χωρίς ναπαραμορφώνουν το μέγεθος των ματιών μας.
Δεν γίνονται αντιληπτοί από τρίτους.
...και τα κατά
Πρέπει να τους χρησιμοποιούμε προσεκτικά, να πλένουμε καλά τα χέρια μας πριν από την εφαρμογή τους και να τους καθαρίζουμε πάντοτε σχολαστικά.
Ίσως χρειαστούμε κάποιο χρονικό διάστημα για να τους συνηθίσουμε, που τις περισσότερες φορές δεν ξεπερνά τη μία εβδομάδα.
Ορισμένοι φακοί μπορεί να κάνουν τα μάτια μας πιο ευαίσθητα στο φως του ήλιου, όταν τους φοράμε.
Η αγορά και η συντήρησή τους έχουν κάποιο κόστος, μικρό ευτυχώς.
Χρήσιμες συμβουλές
- Μη χρησιμοποιείς διαφορετικά υγρά καθαρισμού από αυτά που σου σύστησε ο οφθαλμίατρος ή ο οπτικός, τα οποία είναι ειδικά για τους φακούς.
- Μην εκθέτεις τους φακούς σε πηγές θερμότητας, γιατί μπορεί να παραμορφωθούν.
- Αν οι φακοί έρθουν σε επαφή με άγριες επιφάνειες, μπορεί να καταστραφούν.
- Αν πέσει ο φακός στο πάτωμα, για να τον μαζέψεις, ύγρανε πρώτα το δάχτυλό και στη συνέχεια παίστον προσεκτικά.
- Μην πιέζεις το φακό, γιατί μπορεί να παραμορφωθεί ή να σπάσει.
- Αν τα μάτια σου είναι ερεθισμένα, κόκκινα, παρουσιάζουν εκκρίσεις ή έχεις θαμπή όραση, τσούξιμο, πόνο κ.ά, βγάλε τους φακούς και επικοινώνησε με τον οφθαλμίατρό.
- Αν μπει στο φακό ξένο σώμα, αφαιίρεσε τον και πλύντον με φυσιολογικό ορό.
ΑΛΕΞΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ
