Στην κουζίνα, το έντονο ροζ, άλλως φούξια, προκύπτει συνήθως από τα έτοιμα χρώματα που δίνουν και παίρνουν στη ζαχαροπλαστική και τα οποία ασφαλέστερο είναι να τα χρησιμοποιεί κανείς με μέτρο και σχετική φειδώ. Εξαίρεση (απ’ τις ελάχιστες) αποτελεί το έντονο αποτέλεσμα που δίνει το παντζάρι, το οποίο βάφει ανεξίτηλα και μεταμορφώνει κυριολεκτικά όποιο μίγμα το φιλοξενήσει ως υλικό. Κι όσο βέβαια λιγότερη παραμείνει η επεξεργασία του στο μαγείρεμα τόσο πιο πλούσιο βαθύ ροζ έως μπορντό θα προκύψει το φαγητό (βλ. borsht, ρώσικη σαλάτα με παντζάρι –η οποία σε σπιτική παρασκευή είναι ένα μικρό εξωτικό θαύμα κ.λπ.).
Στη σημερινή συνταγή, το κόκκινο παντζάρι (επισήμως Beta Vulgaris) δανείζει το χρώμα του (ίδιο με αίμα ταύρου) στο κέικ, προσδίδοντάς του μια εντελώς ξεχωριστή εμφάνιση και μαζί γευστικό χαρακτήρα. Το παντζάρι από μόνο του είναι γλυκό, όταν μάλιστα ψήνεται στο φούρνο η συγκέντρωση των σακχάρων που περιέχει αναβαθμίζεται, κάτι που η γεύση μας αναγνωρίζει εύκολα με την πρώτη. Εξ αιτίας αυτής της γλυκύτητάς του δε, τα πάει περίφημα με τα καρυκεύματα, την πικρή σοκολάτα και το άρωμα των ξινών φρούτων. Κατά την προετοιμασία, η απόχρωση της ζύμης του κέικ (βλ. και φωτό) έχει αυτό το λαμπερό τόνο του σχεδόν φλουό φούξια που ξαφνιάζει. Τεχνικολόρ χωρίς ίχνος χημικού. Το χρώμα υποχωρείστο εσωτερικό μετά το ψήσιμο, το οποίο γίνεται κάπως μελί, διατηρείται όμως αρκετά στην επιφάνεια του κέικ, πράγμα που σε χαροποιεί καθώς η χρωματική υπερβολή επιβιώνει τόσο όσο απαιτείται για να μεταφερθεί μια κάποια ασυνήθιστη εκκεντρικότητα και στο πιάτο.
Δυο λόγια για τα τεχνικά: Πρώτον βάλτε μια ποδιά – το παντζάρι βάφει, το χρώμα του απλώνεται και οι πιτσιλιές σε ό,τι απορροφάει υγρά δύσκολα φεύγουν. Δεύτερον, παίξτε με τα μπαχαρικά, αν θέλετε, και δοκιμάστε το συνδυασμό της αρεσκείας σας –τζίντζερ, κύμινο, κορίανδρος, κάρδαμο ή και κάτι προς το πικάντικο ταιριάζουν επίσης. Θυμηθείτε να μην υπερβάλλετε στο μοσχοκάρυδο, για να μην πικρίσει το μίγμα. Τρίτον, αν το θέλετε νηστίσιμο, παραλείψατε τα αβγά και μειώστε λίγο το αλεύρι. Τέταρτον και τελευταίο, η σοκολάτα είναι εντελώς προαιρετική. Την παραλείπετε ή αν θέλετε να κάνετε το κέικ πιο γλυκό, την αντικαθιστάτε με σταφίδες (ή επιχειρείτε συνδυασμό των δύο). Διασκεδαστική συνταγή δίχως άλλο και της εποχής. Να την κάνετε.
Προετοιμασία: Με έτοιμα τα παντζάρια 15 λεπτά, 1:15 ώρα αλλιώς συν το ψήσιμο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και αντίστοιχης χωριτικότητας στρογγυλή φόρμα. Εύκολη συνταγή.
Υλικά (για 1 φόρμα διαστ. 30×9 εκατ. περίπου )
500 γραμ. αλεύρι, κοσκινισμένο
1 φλ. ζάχαρη (250 ml)
2.5 κ.γ. baking powder
1 κ.γ. σόδα μαγειρικής
1 πρέζα αλάτι
1 πρέζα μοσχοκάρυδο τριμμένο
1 κ.γ. γαρίφαλο
1 κ.γ. κανέλα
ξύσμα από ½ λάιμ
2 μεσαία (προς μεγάλα) παντζάρια, βρασμένα ή ψημένα, καθαρισμένα και χοντροκομμένα (σε όγκο περί τα 2 φλ.)
2 μεγάλα αβγά χτυπημένα ελαφρά
1½ φλ. από το νερό των παντζαριών
2/3 φλ. τσιπς σοκολάτας (γάλακτος ή bitter, προαιρετικά)
100 γραμ. βούτυρο λιωμένο
Προθερμαίνετε το φούρνο στους 180-190 βαθμούς C.
Ετοιμάζετε τη ζύμη: Βάζετε τα βρασμένα και καθαρισμένα παντζάρια στο μούλτι (ή στο μπλέντερ) και τα πολτοποιείτε εντελώς, προσθέτοντας αν χρειάζεται 1 κ.σ. ελαιόλαδο.
Σημείωση: Τα παντζάρια βράζουν (καλά πλυμένα) σκεπασμένα με νερό σε μέτρια φωτιά για 50 λεπτά με 1 ώρα ή μέχρι να τα τρυπάτε με το πιρούνι και να έχουν μαλακώσει. Μόλις κρυώσουν, καθαρίζονται εύκολα αποφλοιώνοντάς τα με τα χέρια και με τη μικρή βοήθεια μαχαιριού. Για τη συνταγή κρατάτε την ποσότητα που χρειάζεται από το νερό που έβρασαν και είναι κόκκινο, το οποίο και σουρώνετε για την περίπτωση που ξέφυγε οτιδήποτε ανεπιθύμητο υλικό απ’ το πλύσιμο. Αν βράσετε περισσότερα (που αξίζει τον κόπο) κάντε τα σαλάτα με πατάτες ή μους μαζί με ρόκα ή πουρέ, που συνοδεύει ωραιότατα ψητό κρέας.
Σε μεγάλο μπολ ρίχνετε το αλεύρι και τα 7 πρώτα υλικά και ανακατεύετε καλά. Αναμιγνύετε σε άλλο μπολ το βούτυρο με τα αβγά και το νερό των παντζαριών και τα προσθέτετε στο αλεύρι, ανακατεύοντας (όχι υπερβολικά) να ενοποιηθούν. Προσθέτετε τέλος τον πολτό των παντζαριών και τα τσιπς της σοκολάτας (αν τα χρησιμοποιήσετε) και τα αναμιγνύετε ώστε να έχετε ένα μίγμα εντελώς ροζ-φούξια.
Αδειάζετε το μίγμα σε φόρμα στρωμένη με λαδόχαρτο (αν δεν το βάλετε, θα πρέπει να την βουτυρώσετε ή να χρησιμοποιήσετε αντικολλητική ή σιλικόνης), το ισιώνετε ελαφρά στην επιφάνεια και κόβετε το επιπλέον λαδόχαρτο, αφήνοντας περί τα 2.5-3 εκατ. στην περιφέρεια.
Ψήσιμο: Βάζετε τη φόρμα στον προθερμασμένο φούρνο και ψήνετε για 45-50 ή 55 λεπτά (ανάλογα και με τον φούρνο). Κάντε το τεστ με τη μύτη του μαχαιριού, που βάζοντάς την στο κέικ, θα πρέπει να βγαίνει στεγνή. Βγάλτε το απ’ τον φούρνο.
Σερβίρισμα: Αφήστε 3 λεπτά να κρυώσει, βγάλτε το απ’ τη φόρμα, αφαιρέστε το λαδόχαρτο (γίνεται εύκολα τραβώντας το σιγά-σιγά) και τοποθετήστε το κέικ σε σχάρα για 20 λεπτά να κρυώσει πριν το κόψετε. Μπορείτε να το πασπαλίσετε, αν θέλετε, με λίγη άχνη και κανέλα στο σερβίρισμα.