Σε ηλικία 78 ετών «έφυγε» από τη ζωή ο μεγαλύτερος ίσως Βρετανός θεατρικός συγγραφέας, Χάρολντ Πίντερ. Ο Πίντερ, ο οποίος είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2005, άφησε την τελευταία του πνοή την Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου μετά από μακροχρόνια μάχη με τον καρκίνο.

Ο Χάρολντ Πίντερ γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1930 στο Λονδίνο. Γιός εβραίου ράφτη, ξεκίνησε να δουλεύει στο θέατρο ως ηθοποιός, με το ψευδώνυμο Ντέιβιντ Μπάρον. Το πρώτο θεατρικό του έργο, Το Δωμάτιο, πρωτοπαρουσιάστηκε από φοιτητές του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ το 1957 και γνώρισε επιτυχία.

Το δεύτερο και ένα από τα πιο γνωστά του έργα, το "Πάρτι Γεννεθλίων" (1958), γνώρισε αρχικά παταγώδη αποτυχία, παρ' όλη την θετική κριτική που απέσπασε από τον διακεκριμένο θεατρικό κριτικό των Sunday Times, Χάρολντ Χόμπσον. Μετά ωστόσο από την επιτυχία του "Επιστάτη" το 1960, έργο το οποίο τον καθιέρωσε, το Πάρτι Γεννεθλίων ξαναπαίχτηκε και κέρδισε εξαιρετική υποδοχή.

Τα έργα αυτά, καθώς και άλλες πρώιμες δουλειές, όπως H Eπιστροφή (1964), έχουν λάβει τον τίτλο από μερικούς ως κωμωδία της απειλής. Συχνά εκκινούν από μία φαινομενικά αθώα κατάσταση, και την αποκαλύπτουν ως απειλητική και παράλογη εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο δρουν οι χαρακτήρες, τρόπο ο οποίος μπορεί να φαίνεται ανεξήγητος και στο κοινό, αλλά και μερικές φορές και στους άλλους χαρακτήρες.
Το έργο του Πίντερ έχει σημαδευτεί από την επιρροή που του άσκησε από τα πρώτα έργα ο Σάμιουελ Μπέκετ (οι δύο άντρες συνδέθηκαν με μακροχρόνια φιλία).

Ο Πίντερ άρχισε να σκηνοθετεί πιο συχνά κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, και το 1973 έγινε συνεργάτης σκηνοθέτης στο Εθνικό Θέατρο. Τα μεταγενέστερα έργα του τείνουν να είναι βραχύτερα, συχνά με την εμφάνιση αλληγοριών καταπίεσης. Αρκετές φορές έχει εμφανιστεί ο ίδιος στο θεατρικό σανίδι, με τελευταία το 2001 σε δικό του έργο.
Το 2005 ανακοίνωσε πως αποσύρεται από τη συγγραφή θεατρικών έργων για να αφοσιωθεί στην πολιτική εκστρατεία.

Πρωτοποριακός συγγραφέας ο Πίντερ, μπόρεσε να αποκτήσει "επαφή" με το μεγάλο θεατρικό κοινό, χάρη στην ικανότητά του να παρουσιάζει τις σύνθετες και αντιφατικές καταστάσεις της σύγχρονης ζωής. Το λιτό ύφος του και o γεμάτος σιωπές λόγος του, ήταν αυτό που καθιέρωσε το επίθετο "πιντερικός" στο θεατρικό και λογοτεχνικό λόγο.

Η Σουηδική Ακαδημία κατά την απονομή του Βραβείου Νόμπελ το 2005, τον είχε χαρακτηρίσει ως τον πιο προβεβλημένο εκπρόσωπο της αγγλικής δραματουργίας του δευτέρου μισού του 20ού αιώνα. Ως συγγραφέας αποκάλυπτε την πολυτιμότητα των σκοτεινών πλευρών της καθημερινότητας και εισέβαλε με μοναδικό τρόπο στα απόκρυφα συναισθήματα του ψυχισμού του ανθρώπου.
Ήταν αυτός που αποκατέστησε το θέατρο στα βασικά του στοιχεία: ένα περίκλειστο χώρο και έναν αναπάντεχο διάλογο, όπου οι άνθρωποι είναι ο ένας στο έλεος του άλλου και η υποκρισία καταρρέει.

Αν και τα έργα της νεανικής του περιόδου χαρακτηρίζονται από την ατομικότητα και το σχεδόν απολιτικό των ηρώων, ο Χάροντ Πίντερ παρενέβη συστηματικά στα πολιτικά δρώμενα. Από το 1973, ο Πίντερ έγινε ιδιαίτερα γνωστός για τη δράση του στο θέμα της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δεν έπαψε ούτε στιγμή να καταγγέλλει τις επιλογές του βρετανού πρωθυπουργού, Τόνι Μπλερ, αναφορικά με τον πόλεμο στο Ιράκ και στη Γιουγκοσλαβία, ενώ είχε ζητήσει να χαρακτηριστούν "εγκληματίες πολέμου" ο Τόνι Μπλερ και ο Μπιλ Κλίντον για τον βομβαρδισμό της Σερβίας.
Είχε μάλιστα δηλώσει πως δεν θέλει να αναφέρονται στο ίδιο ως συγγραφέα, αλλά ως πολιτικό ακτιβιστή.


Γεωργία Οικονόμου