Ο Βάνιας, αδερφός της πρώτης συζύγου του γέρου καθηγητή Σερεμπριάκωφ είναι υπεύθυνος για το κτήμα του καθηγητή και το φροντίζει μαζί με τη Σόνια, κόρη του καθηγητή από τον πρώτο του γάμο και ανιψιά του. Ερωτεύεται παράφορα τη νεαρή και ελκυστική δεύτερη σύζυγό του καθηγητή, την Ελένα, που πρόσφατα έχει μετακομίσει στο κτήμα και αυτό προκαλεί πλήθος προβλημάτων, καθώς οι ισορροπίες αλλάζουν δραματικά. Ο ρομαντικός και μυστηριώδης γιατρός Αστρώφ επισκέπτεται συχνά το κτήμα και σχεδόν μοιραία πέφτει και αυτός στα δίχτυα της Ελένα. Η Σόνια υποφέρει βουβά από έρωτα για τον γιατρό Αστρώφ. Οταν ο καθηγητής θα συγκεντρώσει όλη την οικογένεια για να ανακοινώσει το σχέδιο του να πουλήσει το κτήμα, τίποτα δε θα μείνει πια το ίδιο...
Η σκηνοθεσία της Λίλλυ Μελεμέ ήταν πραγματική ιδανική. Τοποθέτησε τους ήρωές της στο σύγχρονο και εξαιρετικά λειτουργικό σκηνικό της Αριάδνης Βοζάνη, άφησε την Μελίνα Μάσχα να «ζωγραφίσει» στους φωτισμούς και καθοδήγησε τους ηθοποιούς διακριτικά, σχεδόν αέρινα, δίνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στα λόγια τους, που είχαν υπόκρουση την ατμοσφαιρική κλασικίζουσα μουσική του Σταύρου Γασπαράτου. Αυτό ακριβώς χρειάζεται ο Θείος Βάνιας και γενικότερα ο Τσέχωφ. Δεν χρειάζεται σκηνοθετισμούς και εξυπνάδες. Ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας γράφει με τέτοιο τρόπο που θα νόμιζε κανείς πως …αυτοσκηνοθετείται. Σ΄αυτό το πλαίσιο κινούμενη, η Λίλλυ Μελεμέ σεβάστηκε απόλυτα το κείμενο και μας χάρισε μία καθαρόαιμα τσεχωφική παράσταση, μία παράσταση που αναδεικνύεται ο πολυεπίπεδος ψυχισμός των ηρώων, μία παράσταση που θα μπορούσε την ίδια στιγμή να χαρακτηριστεί κλασική, αλλά και εξαιρετικά σύγχρονη. Μεγάλο κατόρθωμα το γεγονός ότι δεν «φωτίστηκε», αλλά και δεν επικρίθηκε κανένας ήρωας. Ο καθένας ξεχωριστά είχε την προσωπική του στιγμή με το κοινό και όλοι μαζί «ανέδυαν» τη βαθιά τους θλίψη, αλλά και πλήξη για το ζοφερό παρόν τους και την λαχτάρα τους για νεότητα και... ανάπαυση. Σ΄αυτό βέβαια συνέβαλε το στιβαρό καστ της παράστασης.
«Ω Θεέ μου! Είμαι σαράντα επτά χρονών· ας υποθέσουμε ότι θα ζήσω μέχρι τα εξήντα, άρα μου μένουν άλλα δεκατρία χρόνια. Τόσος πολύς καιρός! Πώς θα τα περάσω αυτά τα δεκατρία χρόνια; Τι θα κάνω, πώς θα τα γεμίσω;» αναφωνεί σπαρακτικά ο Γιάννης Φέρτης υποδυόμενος τον Θείο Βάνια. Ο μεγάλος αυτός Έλληνας ηθοποιός μάς χάρισε μεγάλες συγκινήσεις ερμηνεύοντας τον εμβληματικό αυτό ρόλο του Τσέχωφ, καθώς έδωσε μία βαθιά πολυεπίπεδη και απόλυτα ισορροπημένη ερμηνεία. Έχει πλήρη επίγνωση του ότι ο ήρωας του είναι ένας άνθρωπος ξοφλημένος, ένας άνθρωπος που έχει πλέον χάσει το τρένο της ζωής, ένας άνθρωπος χωρίς πάθη, θέλω και ψυχολογικές εξάρσεις, ένας άνθρωπος που όταν επιτέλους μία γυναίκα του ξυπνά ερωτικά συναισθήματα, δεν μπορεί να κάνει τίποτα... Αυτός ο Θείος Βάνιας που μας χάρισε ο Γιάννης Φέρτης έχει αποδεχθεί πλήρως τις ευθύνες και τη μοίρα του.
Η Αλεξία Καλτσίκη ως Σόνια μας μάγεψε. Η νεαρή ηθοποιός ενστερνίστηκε απόλυτα την περσόνα της ηρωίδας και την αγάπησε, γι΄αυτό και η Σόνια της ανέδυε διαρκώς μία γλυκιά απογοήτευση και ταυτόχρονα μία ακτίδα ελπίδας και αισιοδοξίας ότι θα... ζήσει.
Ο Στέλιος Μάινας ως γιατρός Αστρώφ φάνηκε στα μάτια μας ως… ιδανικός γητευτής γυναικών. Μυστηριώδης, ρομαντικός με έντονες οικολογικές ανησυχίες, αλλά και με μια θυελλώδη σχεδόν προσωπικότητα είναι ο μόνος που επιλέγει να ρισκάρει στις επιλογές τους και να μην ακολουθήσει το δρόμο της λογικής, εκείνο που θα του υποδείκνυε να παντρευτεί την Σόνια. Η Έλενα τον αναστατώνει ερωτικά, γι΄αυτό και την διεκδικεί χωρίς όρια.
Η Μαρίνα Ψάλτη στο δύσκολο ρόλο της Ελένα ήταν πολύ καλή. Κινεί τα νήματα δίχως να ενδιαφέρεται για τα αισθήματα των επίδοξων εραστών της, δίχως να δείχνει ιδιαίτερα συναισθήματα και η ίδια. Η πλήξη την κατακλύζει και δεν βρίσκει πιο ενδιαφέρον παιχνίδι από την υποσυνείδητη χειραγώγηση των συγκατοίκων της.
Ο Γιάννης Βόγλης ήταν εξαιρετικός ως καθηγητής. Αγέρωχος, απαιτητικός με την αυτοπεποίθησή του να χτυπάει… κόκκινο, νομίζει πως όλοι οι κάτοικοι του κτήματος είναι πιόνια της ακαδημαϊκότητάς του και γι΄αυτό αποφασίζει και διατάζει, χωρίς να λογαριάζει τον αντίκτυπο των λόγων του.
Εξαιρετικοί όμως στους ρόλους τους ήταν οι: Έρση Μαλικένζου, Μελίνα Βαμβακά και Χάρης Χαραλάμπους στους ρόλους τους.
Καλύτερη στιγμή της παράστασης; Μα φυσικά η τελευταία, εκεί που η Σόνια, αγγίζει συμπονετικά τον Θείο Βάνια και του λέει «Θα ζήσουμε, θα αναπαυτούμε»…
Αξίζει να δει κάποιος την παράσταση αυτή; Δεν αξίζει απλώς, είναι θεατρικό must της σεζόν που διανύουμε, καθώς αποτελεί σκηνοθετική και υποκριτική σπουδή πάνω στο έργο του Τσέχωφ.
Γεωργία Οικονόμου
